خبرگزاری مهر، گروه استانها- وحید حاج سعیدی*: نقش و جایگاه کنونی رسانه‌ها در عصر حاضر تا جایی قابل اعتنا و ارزشمند است که عده‌ای از کارشناسان آن را به عنوان ابزاری قدرتمند برای توسعه همه جانبه مقولات فرهنگی، مذهبی، علمی، سیاسی، هنری و غیره قلمداد می‌کنند که در کنار رسالت اصلی خود همان خبرپراکنی، می‌تواند به یک ابزار آموزشی همه کاره و ارزان قیمت بدل شود.
در حقیقت ارزانی تولید محتوا در رسانه، در مقایسه با هزینه بالای سایر شیوه‌های آموزش، از مهم‌ترین مزیت‌های رسانه در عصر حاضر است. البته این همه داستان نیست و با ظهور مدرنیته و به تبع آن، افزایش ضریب نفوذ استفاده از وسایل ارتباط جمعی مانند روزنامه، رادیو، تلویزیون و اینترنت و غیره دولت‌ها و گروه‌های اجتماعی توانسته اند با بهره برداری درست و هدفمند از این ابزارها، سیاست‌های متنوع فرهنگی خود را در جامعه تبلیغ کنند و آنها را به گفتمان مسلط و غالب در جامعه تبدیل کنند. این دولت‌ها با تکیه بر ظرفیت رسانه‌ها و استفاده از آخرین تکنولوژی‌های روز دنیا توانسته اند سطح آگاهی عمومی در جامعه را بالا برده و فرهنگ عمومی را ارتقا دهند که ماحصل آن کاهش آسیب‌های اجتماعی، افزایش صرفه جویی در جامعه، درک صحیح از اقتصاد و پذیرش تصمیمات دولتی در شرایط خاص و غیره است.
استفاده از ظرفیت چشمگیر و نامحدود رسانه‌ها محدود به دولت‌ها و حاکمیت نمی‌شود و شرکت‌های بزرگ و کوچک هم به مدد رسانه توانستند با پاسخگویی و شفافیت در عملکرد، جایگاه و دست برتر خود را در جامعه بر مخاطبان و مشتریان خود تحمیل کنند؛ تا جایی که امروزه در دنیا استفاده از مشاور رسانه‌ای قوی و روابط عمومی کارآمد یک اصل جدایی ناپذیر مدیریتی است و مدیران هوشمند و آینده محور، استفاده از ظرفیت رسانه را در هیچ حالتی از دست نمی‌دهند.
متأسفانه با وجود اثرات و تبعات مثبت رسانه در اطلاع رسانی از خدمات، فعالیت‌ها، رویکردها و اقدامات انجام شده و در دست اقدام در سطوح مختلف شهرستانی، استانی و حتی ملی، بسیاری از مدیران دولتی که از علم روز دنیا و سواد رسانه‌ای کم بهره و یا حتی بی بهره اند، نسبت به استفاده از این ظرفیت چشمگیر که عمدتاً با هزینه بسیار کم و در بسیاری موارد رایگان در اختیار است، غافل هستند. در حقیقت مدیریت سنتی در کشور به آفت «خبرنگار هراسی و مصاحبه گریزی» دچار شده که ماحصل آن، بی اعتمادی به نهاد و سازمان مربوطه و حتی در مواردی انتشار اخباری خلاف واقع در شبکه‌های مختلف اجتماعی علیه آن نهاد است!
درمندانه دلایل و توجیهات این دست مدیران که از پذیرش خبرنگاران در هر قالبی رویگردان هستند جالب توجه و شنیدنی است که مطرح ساختن برخی از آنها مایه شرمساری است!
اینکه یک مدیر دولتی در طول چندین سال مدیریت که گاهاً به یک دهه هم می‌رسد تا کنون هیچ نشست خبری با خبرنگاران نداشته و تاکنون با خبرنگاری ارتباط نگرفته است به لحاظ ساختارشناسی و از نگاه دوربین حرفه‌ای رسانه، نداشتن کارنامه موفق و سرپوش گذاشتن بر نقاط ضعف و ناکارآمدی‌ها است و هیچ دلیل منطقی دیگری را در ذهن متبادر نمی‌سازد.
امروزه نهادهای امنیتی یا قضائی که به لحاظ رعایت برخی محدودیت‌ها دارای اخبار طبقه شده می‌باشند، در برگزاری نشست خبری و مصاحبه پیشگام هستند اما برخی ادرات و سازمان‌های معمولی از چنان محدودیت‌ها و خطوط قرمزی سخن به میان می‌آورند که در قاموس هیچ نگاه امنیتی نمی گنجد!
باید پذیرفت مدیری که شجاعانه در برابر خبرنگاران قرار می‌گیرد و به ارائه گزارش عملکرد می‌پردازد و از قرار گرفتن در برابر آماج سوالات ریز و درشت خبرنگاران که با دوربین و ضبط در حال مستندسازی تمام جملات وی هستند، نمی‌هراسد، حتی اگر دارای نقاط ضعفی هم باشد، از پذیرش آن ابایی ندارد و به هیچ عنوان سعی در لاپوشانی نقاط ضعف خویش ندارد زیرا که اگر جز این بود رویکرد «خبرنگار هراسی و مصاحبه گریزی» را در پیش می‌گرفت.
البته بعد از گسترش فضای مجازی و افزایش ضریب نفوذ استفاده از شبکه‌های مجازی نظیر تلگرام و اینستاگرام برخی مدیران سعی می‌کنند با تشکیل یک گروه ۲۰۰ یا ۳۰۰ نفره اداری و انتشار یک تصویر از رویداد مربوط به حوزه کاری شأن و یک خط مطلب (فتو نیوز)، نیاز رسانه‌ای شأن را مرتفع سازند. هر چند عده‌ای دیگر از مدیران هم زحمت ساخت همین گروه را هم به روابط عمومی خود نمی‌دهند و با پرداخت مبالغی، اخبار حوزه خود را (شما بخوانید یک عکس و یک خط مطلب) در پیج ها و کانال‌های غیررسمی منتشر می‌سازند که قطعاً مدیران این صفحات و کانال‌های غیر رسمی حق هیچ سوال و جوابی از مدیر مربوطه در خصوص ارزش‌های خبری، ضرورت اجرای طرح، جزئیات طرح، نحوه انتخاب پیمانکار، محتوی جلسات و غیره ندارند و فقط در قبال دریافت وجه ملزم به انتشار خبر هستند!
جا دارد مدیرانی که سال‌ها از مواجهه با خبرنگاران و برگزاری نشست‌های خبری طفره رفته اند، در دولت جدید اگر شایستگی تصدی مجدد آن کرسی یا صندلی را دارند، از پوسته مدیریت سنتی و مدار بسته‌ای خارج شده و مسئولیت تصمیمات، راهبردها و اقدامات حوزه سرزمینی یا اداری خویش را بپذیرند و به بهانه‌های واهی از مواجهه با خبرنگاران رویگردان نباشند.
* روزنامه نگار
نظر شما