آیا بحران اوکراین اقتصاد روسیه را نابود خواهد کرد؟

به گزارش خبرنگار مهر به نقل از راشاتودی، رسانه‌های غربی و همچنین چندین مقام آمریکایی در چند ماه گذشته بارها درباره حمله قریب‌الوقوع روسیه به اوکراین هشدار داده‌اند و مسکو را تهدید کرده‌اند که در صورت تحقق این امر، تحریم‌های شدیدی علیه این کشور اعمال خواهند کرد.

واشنگتن و متحدانش از جابجایی نیروهای روسیه در غرب این کشور به عنوان "اثبات" چنین طرح‌هایی یاد کرده‌اند. مسکو همواره این اتهامات را رد کرده و اصرار دارد که حق دارد مانورهای نظامی را در داخل مرزهای خود هر طور که می‌خواهد انجام دهد.

۱- روسیه با چه تحریم‌های اضافی ممکن است مواجه شود؟

واشنگتن و متحدانش به صراحت اعلام کرده‌اند که اگر روسیه اقدامی نظامی علیه اوکراین انجام دهد، «عواقب شدید» برایش در پی خواهد داشت که از آن جمله می‌توان به تحریم بانک‌های معروف این کشور، ممنوعیت تجارت بدهی‌های دولتی، قطع ارتباط احتمالی از سیستم پرداخت بین بانکی جهانی یا همان سوئیفت، تحریم آمریکا، تحریم فناوری تراشه، و پیامدهای مرتبط با خط لوله گاز نورد استریم

۲- اقتصاد روسیه در صورت تصویب این تحریم‌ها چگونه خواهد بود؟

ایالات متحده و اتحادیه اروپا قبلاً بانک‌ها و شرکت‌های روسی را در مورد اوکراین و بحران کریمه تحریم کرده بودند. آنتون سیلوانوف، وزیر دارایی روسیه هفته گذشته گفت که تحریم‌های بیشتر «ناخوشایند» خواهد بود، اما این کشور با آن مقابله خواهد کرد.

او گفت: «فکر می‌کنم مؤسسات مالی ما می‌توانند [در صورت بروز] این خطرات، با آن مقابله کنند.

۳- چه اتفاقی برای روبل خواهد افتاد؟

تحلیلگران بازار سرمایه معتقدند تشدید تنش نظامی در اوکراین و تحریم‌های سخت می‌تواند منجر به کاهش ارزش روبل و در نتیجه تشدید سیاست‌های بانک مرکزی و مداخلات ارزی خارجی برای تضمین ثبات مالی شود.

در این خصوص انتظار می‌رود که خروج سرمایه از بدهی و مهمتر از آن، بازارهای سهام ممکن است به شاخص‌های سال ۲۰۱۴-۲۰۱۵ [شروع و مرحله حاد درگیری در شرق اوکراین] نزدیک شود. کاهش ارزش روبل تا ۲۰ درصد، افزایش حق بیمه ریسک کشور تا ۲۰۰ واحد پایه و تشدید قابل مقایسه سیاست پولی بانک مرکزی بخشی از عواقب این کار است.

۴- تکلیف قیمت نفت و گاز چه می‌شود؟

تحلیلگران هشدار می‌دهند که این امر می‌تواند برای بازار انرژی به سان زمین لرزه‌ای بزرگ باشد. بر اساس گزارش کپیتال اکونومیکس، قیمت گاز اروپا احتمالاً از رکورد ۱۸۰ یورو در هر مگاوات ساعت که در اواخر سال گذشته مشاهده شد، فراتر خواهد رفت.

مانیش راج، مدیر مالی یکی از شرکتهای انرژی نیز گفت: «در حالی که بحران روسیه و اوکراین مستقیماً بر قیمت‌های گاز طبیعی منطقه تأثیر می‌گذارد، قیمت نفت خام عموماً کنار گذاشته می‌شود، زیرا نفت روسیه کمی از اوکراین ترانزیت می‌کند».

وی افزود: با این حال، احتمال درگیری مسلحانه یک تحول جدی است و پیامدهای ژئوپلیتیکی گسترده‌ای دارد و در نتیجه قیمت نفت را افزایش می‌دهد. این تنش‌ها چشم انداز اختلالات در عرضه نفت را افزایش می‌دهد، به طوری که قیمت نفت خام این هفته به بالاترین سطح هفت ساله خود رسید و تقریباً به ۹۰ دلار در هر بشکه رسید.

۵- آیا روسیه می‌تواند اثرات تحریم‌ها را به حداقل برساند؟

در هفت سال گذشته، دولت و بانک مرکزی روسیه میزان مواجهه این کشور با دلار آمریکا را کاهش داده، دارایی‌های خود را به خارج از ایالات متحده منتقل کرده و سهم کمتری از بدهی خود را به خارجی‌ها فروخته‌اند.

روسیه دارایی‌های بین المللی خود را با طلا سایر ارزها برای مقابله با دلار تغییر داده است، آژانس‌های رتبه بندی بین المللی قبلاً گفته بودند که ذخایر مالی روسیه به این کشور اجازه می‌دهد تا با اثرات منفی تحریم‌ها مقابله کند.

بر اساس گزارش بانک مرکزی روسیه، ذخایر خارجی این کشور اکنون به رکورد ۶۳۰ میلیارد دلار رسیده است که تنها در سال گذشته ۳۰ میلیارد دلار افزایش داشته است.

۶- در صورت تحریم شدید روسیه، اقتصاد جهانی چه واکنشی نشان خواهد داد؟

روسیه حدود ۱.۷ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل می‌دهد. به همین دلیل یک شریک تجاری بزرگ برای بسیاری از کشورها، به ویژه کشورهای عضو اتحادیه اروپا است.

قطع ارتباط با روسیه به اقتصادهای اروپایی که تجارت قابل توجهی با مسکو دارند آسیب می‌رساند. تحریم‌های کنونی ناکارآمد بوده و کسب‌وکارهای اروپایی متحمل ضررهای زیادی شده‌اند.

اتحادیه اروپا پس از سال‌ها که به عنوان بزرگترین شریک تجاری روسیه شناخته می‌شد در سال گذشته جای خود را به چین داد.

حدود یک سوم واردات روسیه هنوز از اروپا است و تقریباً همان مقدار صادرات، عمدتاً انرژی، به اتحادیه اروپا می‌رود. مجموع تجارت کالا بین روسیه و اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۰ بالغ بر ۱۷۴.۳ میلیارد یورو بوده است.

۷- وضعیت بازار سهام چطور می‌شود؟

سهام روسیه کاهش یافته است زیرا ترس از تشدید احتمالی نظامی بر سر اوکراین به روبل و قیمت سهام ضربه می‌زند. بازار سهام روسیه در روز سه‌شنبه ۸ درصد بر حسب دلار سقوط کرد که شدیدترین سقوط یک روزه برای بازار از مارس ۲۰۲۰ بود، همچنین شاخص RTS دلاری سهام پیشرو روسیه در هفته گذشته ۱۵ درصد سقوط کرد.