بهانه سازمان بورس برای عدم پرداخت سود سجامی

علی سعدوندی، در گفت و گو با خبرنگار مهر در خصوص لزوم پرداخت سود شرکت‌ها از طریق سجام گفت: متأسفانه از سال‌های گذشته تا به امروز برخی از شرکت‌ها سود تقسیمی را از طریق سجام پرداخت نمی‌کنند که این امر مصداق خوردن مال مردم است زیرا وقتی سود غیر سجامی پرداخت می‌شود، دسته‌ای از سهامداران خرد که کم اطلاع هستند یا سهامشان به اندازه‌ای نیست که برای دریافت سود به بانک مراجعه کنند، درنتیجه متضرر می‌شوند.

وی ادامه داد: متأسفانه موارد زیادی قانون شکنی در رابطه با پرداخت سود به روش غیر سجامی وجود دارد مثلاً برخی از شرکت‌ها پس از گذشت چند وقت دیگر سود سهامدار را که در حساب مانده است پرداخت نمی‌کنند.

این اقتصاددان خاطرنشان کرد: راهکار حل این مشکلات استفاده از سامانه سجام برای پرداخت سود است که تاکنون به صورت کامل اجرایی نشده است و سازمان بورس هم متأسفانه گوش شنوایی برای تغییر در این رویه اشتباه ندارد و تغییرات جدی در سیاست‌گذاری های خود درباره سجام انجام نداده است.

سعدوندی درباره انگیزه شرکت‌ها برای پرداخت غیر سجامی سود اظهار داشت: شرکت‌ها می‌دانند که اگر سود را از طریق سجام پرداخت نکنند، امکان اینکه سودهای سهامداران خرد در نهایت پرداخت نشود و در حساب شرکت رسوب کند زیاد است.

وی اضافه کرد: مدیران برخی از شرکت‌های بورسی به تجربه دریافته‌اند که می‌توانند از وجوهی که در حساب‌ها رسوب کرده است برای منافع شرکت یا حتی خدایی نکرده برای منافع شخصی استفاده کنند. برای همین هم شرکت‌ها، جلوی سجامی شدن پرداخت سود مقاومت می‌کنند.

این کارشناس اقتصادی در خصوص مشکلات استاندارد نبودن پرداخت سود تقسیمی گفت: سهامداران خرد خیلی وقت‌ها وقت کافی ندارند یا کلاً اطلاع ندارد که باید به کدام بانک مراجعه کند تا سود سهامشان را دریافت کند و هر شرکتی هم برای خودش یک سری قوانین دارد. مثلاً یک شرکتی سود را به یک بانک خاص واریز می‌کند و شرکت دیگری به بانک دیگر، بنابراین هیچ استانداردی در پرداخت سود نقدی وجود ندارد که تکلیف سهامداران مشخص شود.

سعدوندی ادامه داد: در کشورهای پیشرفته سود تقسیمی هر سه ماه یک بار توزیع می‌شود اما در کشور ما سه ماه بعد از تاریخ مجمع، سود تقسیم می‌شود. علاوه بر این در کشورهای پیشرفته پول از مسیر کارگزاری توزیع می‌شود که مزیت خیلی بزرگی به همراه دارد و آن ورود جریان همیشگی نقدیندگی به بازار سرمایه است.

وی با انتقاد از عملکرد سازمان بورس خاطر نشان کرد: سازمان بورس باید پرداخت سجامی سود تقسیمی را پیگیری کند. موضوعی که راحت هم قابل اجرا هست اما سازمان بورس سعی می‌کند بهانه بیاورد. اگر مدیران سازمان بورس توانایی کار و مدیریت ندارند خب می‌توانند کناره گیری کنند.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: در یک سال گذشته هر ادعایی که سازمان بورس در جهت اصلاح سازوکارهای بازار سرمایه داشته در نهایت خود سازمان بورس این اصلاحات را لغو کرده است. آخرین نمونه هم همین سجام هست که اعلام کردند تا آخر سال همه‌ی شرکت‌ها موظفند که سجامی بشوند اما بعد زدند زیر آن و به راحتی گفتند که احتیاج به قانون دارد و در قانون بازار سرمایه پیش بینی شده است.

سعدوندی در پایان با تأکید بر اینکه سجامی شدن پرداخت سود تقسیمی شرکت‌ها حتی اگر نیاز به قانون هم داشته باشد باید به سرعت یک ماده واحده در مجلس به صورت سه فوریتی به تصویب برسد، افزود: در حال حاضر به نظر می‌رسد قرار بر این هست که سجام به صورت کامل اجرا نشود. برداشت بنده این است که برخی منتظر هستند تا پرداخت سجامی سود مشمول مرور زمان شود تا آن اقدام را انجام دهند.