چگونه تخم مرغ را ارزان‌تر بخریم؟

به گزارش خبرنگار مهر، با توجه به افزایش سرسام آور قیمت محصولات پروتئینی، این روزها خانواده‌ها برای تأمین پروتئین مورد نیاز خود عمدتاً از مرغ و تخم مرغ استفاده می‌کنند، به طوری که براساس اعلام صنف‌های تخصصی مصرف تخم مرغ در سالجاری نسبت به سال گذشته ۲۰ درصد افزایش یافته است. با این حال، قیمت تخم مرغ نیز در ماه‌های گذشته نوسانات زیادی را تجربه کرده و گاهی حتی قیمت هر شانه تخم مرغ تا ۶۵ هزار تومان رسید در حالی که نرخ مصوب این کالا ۴۳ هزار تومان در هر شانه است.

قیمت‌های عجیب و غریب تخم مرغ به بهانه بسته بندی!

اخیراً برای خرید یک شانه تخم مرغ به یکی از فروشگاه‌های نزدیک منزل مراجعه و بسته‌های تخم مرغ را برانداز کردم. بسته‌هایی با اشکال مختلف. بسته‌های شش تایی ۹ تایی، ۱۲ تایی، ۲۰ تایی و… تخم مرغ‌ها همه از یک برند نیستند و نام‌های تجاری مختلفی روی بسته‌ها درج شده است و قیمت شأن نیز با هم متفاوت است، به عنوان مثال روی یک بسته تخم مرغ ۹ تایی قیمت ۱۲ هزار تومان و روی دیگر ۱۴ هزار تومان برچسب خورده است. همچنین قیمت تخم مرغ ۲۰ عددی در برندهای مختلف بین ۳۸ هزار تا ۵۹ هزار و ۵۰۰ تومان متفاوت است و قیمت هر بسته شش عددی تخم مرغ نیز ۱۱ هزار و ۴۰۰ تومان است و قیمت‌ها هیچ تناسبی با هم ندارند و مشخص نیست که قیمت گذاری آنها بر چه اساسی صورت گرفته است؟

خانم خریدار نگاهی به تخم مرغ‌های بسته بندی و قیمت روی آنها می‌اندازد و می‌گوید من اگر یک شانه تخم مرغ بخرم که برایم به صرفه تر است!

قیمت‌ها را بررسی کرده و سعی می‌کنم بسته‌ای را انتخاب کنم که بتوانم صرفه جویی کنم و اقلام مورد نیاز دیگری را هم بخرم، در نهایت نیز یک بسته تخم مرغ ۲۰ عددی را انتخاب کرده و برای آن مبلغ ۳۸ هزار تومان پرداخت می‌کنم. در همین حال خانمی وارد مغازه می‌شود و به مغازه دار می‌گوید که یک کیلو تخم مرغ می‌خواهد. مغازه دار به او جواب می‌دهد که فروش کیلویی ندارد و او چاره‌ای ندارد به جز آنکه تخم مرغ بسته بندی خریداری کند. خانم خریدار نگاهی به تخم مرغ‌های بسته بندی و قیمت روی آنها می‌اندازد و می‌گوید من اگر یک شانه تخم مرغ بخرم که برایم به صرفه تر است! فروشنده زیر لب غرولند می‌کند و می‌گوید: قیمت‌ها همینه خانم، نمی خوای شونه ای بخر! خانم خریدار بدون اینکه کلام دیگری بگوید از مغازه خارج می‌شود.

پول تخم مرغ‌ها را حساب کرده و از مغازه خارج می‌شوم؛ بعد از خروج از مغازه به این فکر می‌کنم که آیا می‌توانستم بسته تخم مرغ ارزان‌تری هم پیدا کنم؟ و چرا از فروشگاه دیگری بازدید نکردم؟ با همین درگیری‌های ذهنی وارد یک فروشگاه مواد غذایی دیگر می‌شوم، سمت قفسه تخم مرغ‌ها می‌روم و قیمت‌ها را نگاه می‌کنم. تقریباً قیمت‌ها مشابه فروشگاه قبلی است اما تفاوت بزرگی نیز وجود دارد و آن هم این است که تخم مرغ‌های ۱۰ تایی در کیسه فریزر بسته بندی شده و مشخص است که مغازه دار خودش این کار را انجام داده؛ قیمتی روی این بسته‌ها درج نشده و فروشنده خودش قیمت‌ها را اعلام می‌کند. با خودم می گویم از این بدتر نمی‌شود. قیمت‌ها اصلاً شفاف نیست.

متناسب با ظاهر خریداران، قیمت می‌دهیم!

در مدتی که در فروشگاه حضور داشتم، متوجه شدم که فروشنده برای این بسته‌های ۱۰ تایی متناسب با ظاهر خریداران، قیمت‌های متفاوتی را اعلام می‌کند و از برخی افراد ۱۴ هزار تومان و از برخی دیگر نیز ۱۳ هزار تومان بابت فروش آن دریافت می‌کرد، علت را از او جویا شدم، گفت: بسته‌ها را براساس شرایط مالی خریداران می‌فروشم!

از او خواستم یک بسته ۱۰ تایی تخم مرغ نیز به من بدهد. گفت چون شما آشنا هستید ۱۲ هزار تومان بدهید، پول تخم مرغ‌ها را حساب کردم و بیرون آمدم. حالا دو بسته تخم مرغ داشتم یکی دارای بسته بندی شکیل ۲۰ تایی و دیگری ۱۰ عدد تخم مرغ داخل کیسه فریزر که برای یکی ۳۸ هزار تومان و برای دیگری ۱۲ هزار تومان پرداخت کرده بودم.

چنان بحث فروش، بسته بندی و قیمت گذاری تخم مرغ‌ها ذهنم را درگیر کرده که تصمیم می‌گیرم به مغازه دیگری هم سر بزنم. مجبور شدم کمی پیاده روی کنم تا به سوپرمارکت دیگری برسم. در فروشگاه آخر، دیگر خبری از بسته‌های تخم مرغ با برندهای مختلف نبود. فروشنده در گوشه‌ای از مغازه شانه‌های تخم مرغ را روی هم چیده بود و در گوشه دیگر چند کارتن تخم مرغ دیده می‌شد. از فروشنده پرسیدم تخم مرغ شانه‌ای چند؟ که پاسخ جالبی داد.

گفت: باید وزن کنم. معمولاً هر شانه ۲ کیلو است؛ چقدر می‌خواهی؟

پرسیدم مگر تخم مرغ را کیلویی هم می‌فروشند؟ فروشنده پاسخ داد که سال‌ها است تخم مرغ را هم دانه‌ای و هم کیلویی می‌فروشد.

پرسیدم: کیلویی چند؟ گفت: ۲۱ هزار و ۵۰۰ تومان. مجدداً سوال کردم: دونه ای چند؟ گفت: ۱۲۰۰ تومان.

فروش شانه‌ای تخم مرغ به دستور سازمان حمایت است

اطلاعاتی که این فروشنده در اختیارم قرار داد منجر به این شد که با فعالان صنعت تخم و مرغ گفتگویی داشته باشم و درباره چرایی عدم عرضه تخم مرغ فله و کیلویی از آنان سوال کنم. در همین زمینه ناصر نبی پور، رئیس هیأت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران در گفتگو با خبرنگار مهر درباره اینکه چرا عرضه تخم مرغ به صورت فله متوقف شده است؟، گفت: سازمان حمایت اعلام کرده که فروش تخم مرغ به جای اینکه کیلویی باشد باید به صورت شانه‌ای انجام شود، در واقع طبق اعلام این سازمان عرضه کنندگان باید تخم مرغ را شانه‌ای ۳۸ هزار تومان تحویل بگیرند و آن را ۴۳ هزار تومان عرضه کنند.

وی با بیان اینکه شانه‌های تخم مرغ وزن‌های متفاوتی دارد، افزود: وزن شانه‌های تخم مرغ معمولاً بین ۱.۸ تا ۲.۳ کیلوگرم است، در حالی که مصرف کنندگان برای همه آنها ۴۳ هزار تومان پرداخت می‌کنند بنابراین این به ضرر مصرف کننده است ضمن اینکه برخی خانوار نیز توان خرید یک شانه تخم مرغ را ندارند.

نبی پور با اشاره به اینکه تولیدکنندگان نیز موافق فروش شانه‌ای تخم مرغ نیستند، افزود: زمانی که همه چیز به شکل دستوری اجرا می‌شود وضعیت بهتر از این نخواهد بود. در حال حاضر عرضه تخم مرغ در میادین میوه و تره بار فقط به شکل شانه‌ای انجام می‌شود و در مغازه‌های خرده فروشی نیز مغازه داران هر کاری که باب میل شأن باشد، انجام می‌دهند.

وی درباره اینکه قیمت تخم مرغ‌های بسته بندی با تخم مرغ فله تفاوت زیادی دارد و خیلی‌ها قادر به خرید آن نیستند، گفت: قیمت تخم مرغ‌های بسته بندی را سازمان حمایت تعیین کرده است.

درخواست ما این است که فروش تخم مرغ به جای اینکه شانه‌ای باشد، کیلویی انجام شود چرا که این اتفاق هم به نفع مصرف کننده و هم به نفع تولیدکننده است

نبی پور قیمت هر کیلوگرم تخم مرغ را در حال حاضر درب مرغداری ۱۸ هزار تومان اعلام و اضافه کرد: قیمت هر شانه از این محصول نیز بین ۳۶ تا ۳۷ هزار تومان درب مرغداری است.

وی با اشاره به اینکه قیمت هر عدد تخم مرغ برای مصرف کننده نهایی بین ۱۲۰۰ تا ۱,۳۰۰ تومان است، گفت: درخواست ما این است که فروش تخم مرغ به جای اینکه شانه‌ای باشد، کیلویی انجام شود چرا که این اتفاق هم به نفع مصرف کننده و هم به نفع تولیدکننده است.

براین اساس و با توجه به وضعیت معیشتی مردم و شرایط اقتصاد باید تمام اقدامات و تصمیم گیری ها در راستای تسهیل تأمین و خرید کالاهای اساسی و مواد غذایی برای آنان باشد نه اینکه آنها را محدودیت و تنگنا قرار دهد و منجر به کوچک‌تر شدن سبد خرید مردم شود. همچنین تجربه نشان داده که فروش مواد غذایی در بسته بندی‌های مختلف کمک چندانی به کیفیت آنها نکرده و فقط قیمت‌ها را برای مصرف کننده به شکل سرسام آور افزایش داده است. البته که بحث سلامت مواد غذایی و نظارت بر این حوزه نیز باید بسیار مورد توجه قرار بگیرد اما درباره محصولی مانند تخم مرغ وقتی فروش فله‌ای آن می‌تواند به اقتصاد خانوار کمک کند و سالیان سال است که این روش اجرا می‌شود و مشکلی نیز در بحث سلامت آن وجود نداشته، چه لزومی دارد که به بهانه بسته بندی این محصول را به قیمت‌های گزاف عرضه کنند تا مردم از خرید آن محروم شوند؟