وزارت نیرو حقابه گاوخونی را باید در ورودی تالاب تحویل دهد

مهدی طغیانی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: مسئله گاوخونی به عنوان بخش مهمی از اکوسیستم ما و زیست بوم فلات مرکزی ایران باید جدی گرفته شود.

این نماینده مجلس که در روزهای اخیر از تالاب گاوخونی بازدید و وضعیت آن را بررسی کرده است، افزود: اگر وضعیت موجود ادامه یابد تالاب به عنوان کانون گردوغبار بسیار خطرناک دستکم چهار استان اصفهان، قم، یزد و سمنان را در بر خواهد گرفت که به دلیل وجود فلزات سنگین و سرطان زا بودن این ذرات، تهدیدی بسیار جدی است.

وی با بیان اینکه حقابه محیط‌زیست در تابلو منابع و مصارف ۱۷۶ میلیون مترمکعب در سال است، خاطرنشان کرد: حقابه تالاب در بلند مدت باید تمام و کمال داده شود در حالی که متأسفانه در این سال‌ها هیچ حقابه‌ای در نظر نمی‌گیرند و صنعت و کشاورزی را در اولویت قرار دادند.

نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: نکته جالب توجه اینکه اکنون از همه مهم‌تر صنعت است و شرب و اگر چیزی به کشاورزی رسید که فبهاالمراد (چه بهتر) اگر نه برای کشاورزی نیز آبی نیست؛ درحالی که اگر آب نیست سهم همه بخش‌ها باید کم شود و اینگونه نباشد که حق محیط‌زیست را در نظر نگیرند.

طغیانی با بیان اینکه اهمیت محیط زیست با آب شرب مردم فرقی ندارد زیرا هر دو حیات‌بخش است، تصریح کرد: حقابه محیط‌زیست حوضه زاینده‌رود و گاوخونی، کم یا زیاد باید داده شود نه اینکه آب را از محل سد چم آسمان رها کنند و در مسیر هرجا رفت و برداشت شد، اعلام کنند سهم محیط‌زیست را تأمین کردیم.

وی افزود: حقابه محیط‌زیست به ویژه گاوخونی باید در ورودی تالاب تحویل شود تا چاره وضعیت موجود شود نه اینکه در مسیر و برای نیازهای مختلف برداشت شود و به نام محیط‌زیست بنویسند.

تخصیص ۶٠ میلیون متر مکعب آب برای محیط زیست

نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی ابراز داشت: چند مرتبه از مدیران سازمان حفاظت محیط‌زیست این موضوع را پیگیری کردم و آنان مکاتباتی با وزیر نیرو داشتند تا حقابه گاوخونی کم یا زیاد در ورودی تالاب تحویل شود نه اینکه رهاسازی شود و در طول مسیر به مصارف مختلف برسد؛ ما تلاش می‌کنیم و از همه دغدغه مندان و مسئولان نیز تقاضا داریم که برای نجات گاوخونی کمک کنند.

طغیانی با بیان اینکه وزارت نیرو در برنامه منابع و مصارف سال آبی ۱۴۰۰- ۱۴۰۱ حدود ۶۰ میلیون مترمکعب برای محیط زیست حقابه در نظر گرفته، گفت: بخش اعظم حقابه محیط‌زیست از نظر ما تالاب است؛ فرونشست و زندگی کشاورزان مهم است اما محیط زیست این نیست که هر چه در زمین فرو رفت حقابه محیط زیست تلقی کنند و باید حقابه گاوخونی در ورودی تالاب تحویل شود.

به گزارش مهر، کم‌آبی و خشکی رودخانه زاینده‌رود و تالاب بین‌المللی گاوخونی پس از گذشت ۲۳ سال، این حوضه آبریز واقع در یکصد کیلومتری شرق اصفهان را دچار بحران‌های زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی فراوانی کرده است.

تالاب بین المللی گاوخونی، عروس تالاب‌های ایران یکی از پُراهمیت‌ترین تالاب‌های کشور است که در تیر ۱۳۵۲ در کنوانسیون رامسر ثبت جهانی شد اما تداوم خشکیدگی و بی توجهی‌های ملی و استانی به وضعیت گاوخونی، این تالاب را در شرایط حذف از لیست تالاب‌های بین‌المللی قرار داده است.

گاوخونی با وسعت ۴۷ هزار هکتار در نقطه پایانی زاینده‌رود در جنوب شرقی استان اصفهان و ۲۰ کیلومتری شهر ورزنه قرار دارد. روند خشکی تالاب گاوخونی از سال ۱۳۷۸ شروع شروع شد و در ۲ دهه اخیر بدلیل نبود آب، بسیاری از زیستمندان این تالاب از جمله ماهی‌ها، پستانداران، خزندگان و انواع پرندگان بومی آن از بین رفته‌اند.

کارشناسان همواره در باره تبعات خطرناک خشکی تالاب گاوخونی هشدار داده‌اند زیرا اگر این تالاب بصورت کامل خشک شود به کانون خطرناک ریزگردهای سمی تبدیل خواهد شد که تا شعاع یکهزار کیلومتری و ۱۰ استان کشور را درگیر خواهد کرد.

حقابه قانونی محیط زیست، زاینده‌رود و تالاب گاوخونی ۳۱۳ میلیون مترمکعب آب در سال است که سهم گاوخونی ۱۷۶ میلیون مترمکعب در سال‌های خشکی زاینده رود تعیین شده و تأمین این میزان حقابه می‌تواند کارکرد اکولوژیک آن را حفظ کند. این در حالی است که تا ۲ دهه پیش، تالاب گاوخونی سالانه با حدود یک تا دو میلیارد مترمکعب آب زاینده‌رود سیراب می‌شد.

طبق قانون، پس از آب آشامیدنی، تأمین حقابه محیط زیست در اولویت دوم قرار دارد با این حال، گاوخونی در سال‌های اخیر مورد بی‌مهری قرار گرفته و اکنون به بیابان و محلی برای جولان آفرودسواران تبدیل شده است.