۵۰ گونه گیاهی آذربایجان غربی در معرض انقراض قرار دارد

صمد موسوی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه آذربایجان غربی به دلیل داشتن آب و هوای مناسب یکی از مهمترین رویشگاه‌های گیاهان دارویی کشور و از نظر تنوع گیاهان دارویی رتبه نخست کشور را به خود اختصاص داده است، افزود: تغییرات اقلیمی از یکسو و برداشت‌های بی رویه از سوی دیگر زنگ خطر انقراض این گونه‌های را به صدا درآورده است.

وی با اشاره به اینکه برداشت حدود ۲۰ نوع گونه گیاه کوهی که به صورت خود رو در مراتع استان در فصل بهار می‌رویند بدون مجوز ممنوع است و با متخلفان برخورد می‌شود، اظهار کرد: از جمله این گونه‌ها می‌توان به کنگر، ریواس، شنگ، غازایاغی، انواع تره و پیاز کوهی، بولاغ اوتی و آویشن اشاره کرد.

موسوی با اشاره به اینکه برداشت این گیاهان به میزان متعارف و برای مصارف خانوار ساکن در محل بلامانع است گفت: در صورت مشاهده برداشت انبوه گیاهان دارویی و خوراکی خودرو، به قصد فروش و عرضه در بازارهای مصرف با فرد خاطی و متخلف برخورد می‌شود.

وی با بیان اینکه از مجموع هشت هزار گونه گیاهی کشور، بیش از یک هزار و ۴۰۰ گونه در آذربایجان غربی می‌روید گفت: از این گیاهان, ۵۲۰ گونه از گیاهان دارویی بوده و ۷۰ تا ۱۰۰ گونه از این تعداد گیاهان نیز گونه خوراکی است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان غربی با اشاره به اینکه گیاهان موجود در منطقه جز سرمایه‌های ملی هستند گفت: برای حفاظت از آنها باید آموزش‌های لازم از جمله برداشت اصولی و کشت انبوه این گیاهان در مزرعه برای علاقه مندان و بهره بردان صورت گیرد.

وی یادآور شد: بر تبصره ۷ قانون اصلاح ماده ۳ اصلاحی، قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل‌ها و مراتع کشور و بخشنامه سراسری معاون وزیر و رئیس سازمان منابع طبیعی وآبخیزداری کشور، با موضوع ابلاغ سیاست‌ها و ضوابط حفظ، احیا، توسعه، بهره‌برداری و صادرات محصولات فرعی جنگل و مرتع که به کلیه استان‌های کشور ابلاغ شده، هر گونه بهره‌برداری از محصولات مرتعی و جنگلی ازجمله کنگر، ریواس، مندی، لوشه، کوراد، موسیر، آویشن، انواع قارچ‌های کوهی و مرتعی (دنبالان)، گل آقا، شنگ و غیره… به طورکلی ممنوع و غیر قانونی است.

موسوی تاکید کرد: هرگونه بهره برداری و برداشت صرفاً با اخذ مجوز از اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری استان در قالب طرح مصوب با اولویت دارندگان پروانه چرای دام و بهره برداران عرفی مطابق قوانین و مقررات فوق الاشاره مجاز است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان غربی افزود: در صورت مشاهده هر گونه برداشت، حمل، خرید و فروش و معامله بدون اخذ مجوزهای لازمه برابر قوانین و مقررات محموله به عنوان کالای قاچاق به نفع دولت توقیف و متخلفین توسط مأمورین یگان حفاظت به مراجع قضائی معرفی خواهند شد.

علاوه بر خاصیت دارویی و خوراکی گیاهان، وجود پوشش گیاهی برای جلوگیری از فرسایش خاک و حفظ خاک از اهمیت بالایی برخوردار بوده و در هر منطقه‌ای باعث کاهش سرعت جریان‌های سطحی و جلوگیری از فرسایش خاک می‌شود، بنابراین پوشش گیاهی تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر کاهش سیلاب‌های مخرب داشته، یکی از روش‌های حفاظت از فرسایش در حوزه‌های آبخیز سیل‌زا، استفاده از روش زیستی است.

اکثر زمین لغزش‌هایی که در قرن اخیر (قرن تخریب پوشش گیاهی) اتفاق افتاده، حاصل قطع و بهره‌برداری بی رویه از پوشش گیاهی و کاهش سطح جنگل‌ها و مراتع کشور است که برای جلوگیری از این امر بایستی به استفاده بی‌رویه گیاهان در مراتع و جنگل‌ها توسط دام و انسان توجه ویژه‌ای شود.