نهاد کتابخانه‌ها برای ارائه خدمات جدید عزم جدی دارد

به گزارش خبرگزاری مهر، مهدی رمضانی دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برای همایش بین‌المللی طراحی و توسعه خدمات کتابخانه‌های عمومی پیامی صادر کرد.

مشروح متن این‌پیام به این‌ترتیب است:

«به نام خدا

بسیاری از عوامل رشد شخصیت، در پیوندهای اجتماعی شکوفا می‌شود. زندگی اجتماعی فارغ از ملیّت، مذهب، نژاد، سن، جنس، وضعیت اقتصادی و سواد انسان را به سمت ایجاد نهادهایی برای تبادلات اجتماعی سوق داده است. کتابخانه عمومی نیز یکی از نهادهای اجتماعی است که می‌کوشد با تدارک منابع، فضا و زمینه‌سازی برای ابتکار کتابداران و کاربران، فرصت را برای ارائه خدمات به صورت برابر و در ساده‌ترین شکل فراهم آورد. در این مسیر، کتابخانه عمومی می‌کوشد:

۱. ضمن حمایت از آموزش رسمی، کانونی برای آموزش غیررسمی باشد؛

۲. به مجرایی مطمئن برای دریافت اطلاعات توسط عموم تبدیل شود؛

۳. محلی برای غنا بخشیدن به اوقات فراغت عموم باشد.

کتابخانه عمومی، با انجام این سه وظیفه، به تقویت «سرمایه فرهنگی» یاری می‌رساند.

در جمهوری اسلامی ایران، «نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور»، به عنوان متولی اصلی کتابخانه عمومی، عزم جدّی دارد تا علاوه بر خدمات موجود، خدمات جدیدی را به کاربران ارائه دهد و صمیمانه می‌کوشد این خدمات، خلاقانه، مبتنی بر ارزش‌های بومی و نزدیک به سلیقه جامعه باشد. برای دستیابی به این مهم، تلاش‌های تحسین‌برانگیزی توسط همکاران من انجام شده است. راه‌اندازی کتابخانه‌های جدید به‌ویژه «کتابخانه‌های مرکزی استان‌ها» بر مبنای نیاز جوامع محلی، «طراحی خدمات ویژه گروه‌های خاص»، نیازمبنا شدن کتابخانه‌های عمومی از طریق «سنجش نیازهای اقوام ایرانی»، «دسترسی به پایگاه‌های اطلاعات علمی»، «تحویل کتاب در منازل»، ارائه خدمات در فضای مجازی از طریق طراحی «شبکه مجازی کتابخوانان» و صفحات کتابخانه‌ها در شبکه‌های اجتماعی، طراحی الگوهای جدید همچون «کتابخانه سیّار عشایری»، «پیشخان کتاب» و «کتابخانه بدون کتاب» و توجه به طرح «مأموریت کتابخانه من» بخشی از این تلاش‌هاست.

از جمله رویکردهای مهم این نهاد، طرح موضوع «کتابخانه‌های عمومی به عنوان پایگاه‌های فرهنگی و اجتماعی» است. ما این مهم را از طریق طراحی برنامه‌هایی چون برگزاری کلاس‌های متنوع آموزش کاربران، تشکیل محافل موضوعی مانند محفل ادبی، برگزاری رویدادهای مجازی و نشست‌های حضوری در مناسبت‌های مختلف، پخش فیلم در کنار برنامه‌های ترویجیِ جمع‌محور، مشارکت فعال در بحران‌های اجتماعی از جمله سیل، زلزله و دوره فراگیریِ بیماری کووید ۱۹ از طریق ارائه خدمات در فضای مجازی در کنار انتقال اطلاعات سلامت به اعضا انجام داده‌ایم.

ایجاد گفتگوی نخبگانی در بین محققان حوزه خدمات و کتابخانه عمومی برای تغییر در نگرش‌ها و اشتراک ایده‌ها از دیگر موضوعاتی است که برای موفقیت در مسیر ترسیم شده‌مان به آن نیازمندیم. به این منظور، حمایت از «انجمن ارتقای کتابخانه‌های عمومی» در کنار برگزاری نشست‌های دوره‌ایِ هم‌اندیشی استادان علم اطلاعات و دانش‌شناسی را در دستور کار قرار داده‌ایم.

هدف ما از برگزاری این همایش، تبادل ایده، تجربه و تولید متون در سطح ملی و بین‌المللی و همکاری واقعی‌تر با انجمن‌ها و مراکز علمی است. انتظار می‌رود نتیجه این رویداد علمی، پاسخ به این پرسش‌های مهم باشد:

۱. کتابخانه عمومی چگونه می‌تواند به عنوان مرکز خدمات عمومی پذیرفته شود و بر تصمیم‌گیری‌های مربوط به کیفیت زندگی تأثیر بگذارد؟

۲. شیوه مالکیت و حکمرانیِ کتابخانه عمومی در خصوص خدمات چگونه خواهد بود؟

۳. کتابخانه عمومی باید به کدام دسته از خدمات نوین راهبر شود؟

۴. الگوی متناسب با شرایط فرهنگی و اجتماعی ایران برای طراحی خدمات کتابخانه عمومی باید بر چه اساسی تعیین شود؟

از همکاران برگزار کننده همایش تشکر می‌کنم و امیدوارم این همایش فرصتی پدید آورد تا کتابداران، دانشجویان و پژوهشگران، به موضوع تبیین مسیرهای پیش‌روی کتابخانه عمومی بر اساس خرد جمعی و نظرات ذی‌نفعان، بیش از پیش بیندیشند.

با امید به لطف الهی و یاری شما»