آشنایی سردبیران نشریات علمی با نمایه سازی در پایگاه های استنادی

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC)، دومین کارگاه از سلسله کارگاه های آموزشی نمایه سازی نشریه در پایگاه های استنادی، تخصصی و اجتماعی در در موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) برگزار شد.

این کارگاه با موضوع نمایه سازی نشریه در پایگاه استنادی وب آو ساینس، اهمیت پایگاه و فرایندهای عملی و همچنین فرآیند عملی نمایه سازی نشریه در وب علم (Web of Science-WoS) توسط اعضای هیئت علمی مرکز منطقه ای دکتر نرجس ورع و دکتر محمد رضا قانع برای سردبیران و کارشناسان نشریات برگزار شد. در این کارگاه ۳۰۰ سردبیر از نشریات داخلی حضور داشتند.

در این کارگاه آموزشی دکتر ورع به موضوع نمایه سازی نشریات در پایگاه استنادی وب آو ساینس و همچنین اهمیت پایگاه و فرایندهای عملی پرداخت. علاوه بر این، توجه به معیارهای ارزیابی و کسب استانداردهای لازم کمی و کیفی توسط نشریات نیز مورد تاکید قرار گرفت.

وی در ابتدا به ویژگی‌های پایگاه وب آو ساینس پرداخت و گفت: امکان دسترسی به تمام منابع استناد شده در مقالات مختلف، امکان بررسی چکیده مقالات، دسترسی به مقالات علمی در راستای ایجاد امکان استفاده هدفمند اطلاعات روزآمد، امکان جستجو و گزارشگیری به شکل های مختلف، پشتیبانی از زبان های مختلف و همچنین ارزیابی و دسته بندی نشریات بر اساس شاخص های مختلف از جمله این ویژگی ها است.

ورع به معیارهای نمایه شدن نشریات در پایگاه وب آو ساینس پرداخت و گفت: انتخاب نشریات برای نمایه شدن در پایگاه وب آو ساینس فرایندی است که با دقت بسیار زیاد انجام می گیرد. این فرایند شامل سه ‌گام اساسی، رزیابی دقیق مشخصات اولیه، بررسی معیارهای کیفی و کمی نشریه است.

وی سپس چرخه فرایند ارزیابی برای نمایه شدن را برای حاضرین در این کارگاه تشریح کرد و گفت: مجلاتی که از معیارهای کیفی برخوردار هستند، ابتدا وارد نمایه استنادی منابع نوظهور استنادی (ESCI) می‌شوند.

عضو هیات علمی مرکز منطقه ای علوم و فناوری اضافه کرد: مجلاتی که علاوه بر معیارهای کیفی، دارای معیار کمی مانند ضریب تأثیر نیز هستند، بسته به حوزه موضوعی خود، در یکی از مجموعه‌های هسته یعنی (SCIE), (SSCI) , (AHCI) نمایه می‌شوند. مجلاتی که در مجموعه ESCI نمایه می‌شوند، اگر ضریب تأثیر خود را ارتقاء دهند، می‌توانند پس از ارزیابی مجدد سالانه، وارد یکی از هسته‌های تخصصی یعنی (SCIE), (SSCI) , (AHCI) شوند.

دکتر قانع در کارگاه فرآیند عملی نمایه سازی نشریه در وب علم (Web of Science-WoS) گفت: نمایه سازی به نشریه کمک می کند تا هدف اصلی یعنی دسترسی مخاطبان در سطح گسترده به محتوای نشریه محقق شود. همچنین، در دسترس بودن به نوبه خود باعث بهبود شهرت نشریه به عنوان منبع قابل اعتماد که دارای اطلاعات با کیفیت بالا در زمینه حوزه تخصصی است، می شود.

وی افزود: علاوه براین، جست و جوی پایگاه های اطلاعاتی اولین فعالیتی است که پژوهشگران به عنوان بخشی از مطالعه خود انجام می دهند، طبیعتاً به پایگاه های شناخته شده و معتبر مراجعه می شود. بنابراین، نمایه شدن در یک پایگاه اطلاعاتی شناخته شده در زمینه حوزه تخصصی نشریه به افزایش خوانندگان کمک می کند.

قانع سپس به بیان سه ویژگی در ارزیابی و انتخاب نشریه پرداخت و گفت: سه ویژگی بدون جانبداری از ناشر، دانش موضوعی و انتخاب داخلی از موارد مهمی است که در ارزیابی ها مدنظر گرفته می شود.

وی به دوره انتظار برای ارزیابی نشریه و شرایط دوره انتظار برای ارزیابی نشریه و همچنین ارزیابی سردبیری (کیفیت) و نشریات حذف شده پرداخت و گفت: در صورت عدم رعایت معیارهای کیفی، نشریه در دوره انتظار (منع صدور مجوز) قرار می گیرد و ارسال مجدد نشریه منوط به پایان دوره انتظار است.

قانع به اصول اولیه فرآیند انتخاب نشریه پرداخت و گفت: بی طرفی، وسواس و پویایی از جمله این اصول است. همچنین، برای ارزیابی نشریات از ۲۸ معیار استفاده می شود. ۲۴ معیار کیفیت طراحی شده برای انتخاب دقیق و بهترین عملکرد در سطح نشریه و چهار معیار تأثیر طراحی شده برای انتخاب تأثیرگذارترین مجلات در زمینه مربوطه با استفاده از فعالیت استنادی به عنوان شاخص اصلی تأثیر است.

وی این کارگاه به موضوعاتی همچون نحوه ارسال نشریه و نشریات ایران در JCR پرداخت.

در پایان این کارگاه آموزشی، جلسه پرسش و پاسخ برگزار شد و به سوالات سردبیران نشریات پاسخ داده شد.