خبرگزاری مهر - گروه استانها: دحوالارض را، گستراندن زمین معنا کرده‌اند؛ روزی که زمین از زیر آب بیرون آمد. برخی‌ها آن را به گسترده شدن خشکی‌های زمین و برخی دیگر نیز به معنای حرکت زمین نام نهادند.
آنچه در منابع روایی آمده زمین در روز ۲۵ ذی‌القعده گسترده شد و از سویی دیگر در روایات آمده که مکه یا کعبه از جمله نخستین مکان‌هایی بودند که سر از آب بیرون آوردند.
آیه ۳۰ سوره مبارکه نازعات تنها آیه‌ای است که به موضوع دحوالارض اشاره دارد؛ آنجا که می‌فرماید " و زمین را پس از آن گسترانید."
علامه طباطبایی در تفسیر این آیه معتقد است که آفرینش و گسترده شدن زمین در حقیقت یک پدیده و رویداد است که پس از آن آسمان خلق شد.
به گفته آیت الله مکارم شیرازی از مراجع تقلید در تفسیر نمونه، " منظور از دحوالارض این است که سطح زمین را در آغاز، آب‌های حاصل آمده از باران‌های سیلابی فرا گرفته بود. این آب‌ها، به تدریج در گودال‌های زمین فرو رفتند و خشکی‌ها از زیر آب، سربرآوردند و روز به روز گسترده شدند تا به حالت کنونی درآمدند."
در ۲۵ ذی‌القعده، زمین از زیر کعبه گسترده و پهن شد
در منابع روایی و تاریخی، به گسترده شدن زمین از زیر کعبه تصریح شده از جمله در روایتی از امام رضا (ع) نقل شده است که ۲۵ ذی‌القعده، زمین از زیر کعبه گسترده و پهن شد.
در حدیثی از امام باقر (ع) نیز نقل شده است که خداوند هنگامی که اراده کرد زمین را بیافریند، به باد امر فرمود بر سطح آب‌ها کوبیده شود، در این هنگام موج‌هایی پدید آمد و بر روی آب‌ها، کف ایجاد شد. خداوند کف‌ها را در مکان کعبه جمع کرد و از آن، کوهی از کف پدید آورد و سپس زمین را از زیر آن گستراند.
برخی علما نیز بیان داشته‌اند کعبه بلندترین نقطه زمین بوده که پس از فرونشست آب اولین مکانی بوده که ظهور یافته است و بعد از آن سایر نقاط زمین از آن بیرون آمده‌اند.
بنابر بعضی روایات در این روز وقایعی همچون فرود آمدن کشتی نوح بر کوه جودی، تولد حضرت ابراهیم (ع) و حضرت عیسی (ع) و نزول نخستین رحمت خدا بر حضرت آدم (ع) به وقوع پیوسته است.
دحوالارض از جمله روزها و شب‌های با فضیلت در فرهنگ اسلامی
دحوالارض از جمله روزها و شب‌های با فضیلت در فرهنگ اسلامی به شمار می‌رود که در این راستا از امیرالمومنین (ع) روایت شده که «نخستین رحمتی که از آسمان به زمین نازل شد، در بیست و پنج ذی القعده بود. کسی که در این روز روزه بگیرد و شبش را به عبادت بایستد، عبادت صد سال را که روزش را روزه و شبش را عبادت کرده است خواهد داشت.»
دحو الارض در فرهنگ اسلامی از روزهای بافضلیت شناخته می‌شود که در کتاب‌های ادعیه برخی اعمال عبادی برای این روز مستحب شمرده شده است.
به گفته شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان، دحو الارض یکی از چهار روزی است که در سال روزه آنها ممتاز است. همچنین براساس روایات، روزه این روز مانند روزه هفتاد سال یا کفاره هفتاد سال است؛ هر چه در میان آسمان و زمین است، برای روزه‌دار این روز استغفار می‌کند؛ هر کس این روز را روزه بگیرد و شبش را به عبادت بگذراند، برای او عبادت ۱۰۰ سال نوشته می‌شود.
خواندن دو رکعت نماز در وقت ظهر، در هر رکعت بعد از سوره حمد، پنج مرتبه سوره شمس بخواند و بعد از اتمام نماز بگوید: لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ سپس بگوید: یَا مُقِیلَ الْعَثَرَاتِ أَقِلْنِی عَثْرَتِی یَا مُجِیبَ الدَّعَوَاتِ أَجِبْ دَعْوَتِی یَا سَامِعَ الْأَصْوَاتِ اسْمَعْ صَوْتِی وَ ارْحَمْنِی وَ تَجَاوَزْ عَنْ سَیِّئَاتِی وَ مَا عِنْدِی یَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرامِ
غسل کردن و زیارت امام رضا (ع) نیز از دیگر اعمال دحوالارض برشمردند.
مسلمین در روز ۲۵ ذی القعده برای یکدیگر دعا کنند
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: ۲۵ ذی القعده روزی که دعاها مستجاب می‌شود و و در این روز مسلمین می‌بایست در حق یکدیگر بهترین دعاها را داشته باشند و برای عظمت اسلام و دوری از توطئه‌های دشمنان نیزی دعا کنند.
حجت الاسلام والمسلمین محسن غرویان با بیان اینکه در لغت دحو به معنای گسترش است و دحوالارض یعنی گسترش زمین افزود: از امیرالمؤمنین علی (ع) روایت شده است که فرموده‌اند، اولین رحمتی که از آسمان به زمین نازل شد در ۲۵ ذی‌القعده بود و این مسئله حاکی از این است که روز دحوالارض علاوه بر روز بسط و گسترش زمین، روز انتشار رحمت الهی است.
وی با بیان اینکه قبلاً روی زمین دور تا دور آب بوده است، گفت: اولین نقطه خشکی که از زیر آب ظهور کرده است منطقه فعلی کعبه بوده و کم کم خشکی‌ها از زیر آب سر برآوردند و روز به روز گسترده‌تر شدند و مجموع این گسترده شدن را دحوالارض می‌نامند.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: در قرآن نیز آیه ۳۰ سوره مبارکه نازعات که می‌فرماید: وَالْأَرْضَ بَعْدَ ذَلِکَ دَحَاهَا؛ و پس از آن زمین را با غلطانیدن گسترد، از دید مفسرآن قرآن ناظر به همین مطلب است.
وی بیان داشت: اسلام و روایات دینی هدفشان این است که به هر مناسبتی انسان‌ها را به سمت خداوند هدایت کنند و در واقع جهت گیری حوادث عالم و پدیده‌های عالم همگی به سمت خدا باشد و در واقع ۲۵ ذی القعده یکی از همان روزها است.
روز قیام امام زمان (عج) در روز دحوالارض است
حجت الاسلام غرویان تصریح کرد: گذشته از واقعه دحوالارض در روز ۲۵ ذی القعده ، در برخی روایات آمده است که این روز، روز قیام امام زمان (عج) است و در کتاب المراقبات از ناحیه امام رضا (ع) آمده است: در شب ۲۵ ذی القعده حضرت ابراهیم و حضرت عیسی متولد شدند و هم چنین در روز دحوالارض رسول اکرم (ص) از مدینه به همراه هزاران نفر به سوی مکه، به قصد حجه الوداع حرکت کردند و در این سفر وجود مقدس امیرالمؤمنین و حضرت زهرا (س) و نیز همه همسران و بسیاری از اصحاب پیامبر (ص) ایشان را همراهی می‌کردند.
این استاد حوزه و دانشگاه با تاکید به مناجات در این روز و شب افزود: روزه این روز همانند روزه هفتاد سال است و در روایت دیگر آمده که کفاره هفتاد سال است و هرکه این روز را روزه بدارد، و شب را به عبادت به سر آورد، برای او عبادت صد سال نوشته شود و از دیگر اعمال آن انجام غسل به نیت روزِ دحوالارض و نماز مخصوص آن روز است و بنا بر روایات شب ۲۵ ذی القعده روز مخصوص زیارتی امام رضا (ع) است که این توفیقی است برای ما ایرانیان و کسانی که به زیارت آن حضرت موفق بشوند.
نظر شما