مجید خسروآبادی کارگردان تئاتر و تعزیه خوان باسابقه کشور که با گروه تعزیه‌خوانی «کانون کهربای تعزیه» دهه اول محرم در باغ هنر خانه هنرمندان به اجرای مجالس تعزیه می‌پردازد، در این باره به خبرنگار مهر گفت: به جز وقفه‌ای که به دلیل بحران کرونا در اجرای مجالس تعزیه به وجود آمد امسال سال چهارم یا پنجمی است که در باغ هنر خانه هنرمندان به اجرا تعزیه می‌پردازیم و در واقع بین جامعه هنری جاافتاده که ۱۰ شب اول محرم در این مکان مجالس تعزیه برپا می‌شود و بیشتر مخاطبان ما هم اهالی هنر هستند تا مردم گذری که البته همین مساله کار را برای ما سخت‌تر می‌کند و باید با دقت بیشتری اجرا کنیم.
این تعزیه گردان درباره شرایط این روزهای تعزیه در کشور و لزوم جمع‌آوری نسخ معتبر و پالایش آنها عنوان کرد: اگر بخواهم درباره ترویج تعزیه و شرایط برگزاری مجالس آن صحبت کنم باید بگویم وضعیت امروز تعزیه از ۵ یا ۱۰ سال قبل خیلی بهتر است که همین پیشرفت‌ها هم به همت خود اهالی تعزیه بازمی گردد به عنوان مثال ما سال ۹۰ کانونی را در سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به نام «کانون کهربای تعزیه» ثبت کردیم و از همان سال آموزش تعزیه را در دستور کار قرار دادیم و آن را از حالت سینه به سینه خارج و نزدیک به ۴۰ مجلس تعزیه را پالایش کردیم. همچنین حذفیات و هجویات مجالس را گرفتیم و آنها را به نسخ اصلی قدیمی بازگرداندیم. نسخ قدیمی مربوط به دهه ۴۰ و ۵۰ را پیدا کرده و در قالب یک مجموعه در اختیار علاقه مندان قرار دادیم تا بتوانند تعزیه اصیل بخوانند.
وی ادامه داد: یکی دیگر از کارهایی که در زمینه ارتقای تعزیه انجام شده این است که موسیقی بدون کلام تعزیه را ضبط کردیم و آن را در اختیار اهالی موسیقی تعزیه قرار دادیم. همچنین تعزیه با ارکستر سازهای ایرانی به رهبری فردین خلعتبری را در بوستان آب و آتش اجرا کردیم و کارهای دیگری از جمله تجلیل از پیشکسوتان تعزیه و برگزاری ۸ دوره سوگواره که ثمره‌اش ۸۳۰ هنرجوی تعزیه است که به طور کامل آموزش دیدند و می‌توانند به درستی تعزیه بخوانند. قبل از محرم نیز سوگواره بین‌المللی شبیه خوانی را با حضور ۱۲ مجلس تعزیه و گروه‌های شبیه خوانی از عراق و نیجریه برگزار کردیم که در نقاط مختلف شهر به صحنه رفت. این اتفاقات باعث ترویج تعزیه می‌شود و می‌توان گفت تعزیه وضعیت بهتری نسبت به ۱۰ سال قبل دارد اما با این وجود شرایط ایده آل نیست.
خسروآبادی با اشاره به اجرای مجالس تعزیه در خارج از کشور و تحت تأثیر قرار گرفتن هنرمندان خارجی از دیدن این مجالس گفت: به عنوان مثال وقتی در کشوری مانند ایتالیا به اجرای تعزیه می‌پرداختیم هنرمندان و کارگردانانی که به دیدن این مجالس می‌نشستند به ما می‌گفتند شما بی عرضه هستید چون اگر همچنین هنری دست ما اروپایی‌ها بود الان همه مردم دنیا داشتند تعزیه می‌دیدند. تعزیه ام الهنر است چون در تعزیه هم نمایش و شعر داریم هم دستگاه‌های موسیقی و گوشه‌های آن و هم مقتل خوانی را داریم و با انواع آئین‌ها و سنت‌های نمایش ایرانی مانند بحرطویل آشنا می‌شویم. نکته مورد توجه درباره تعزیه علاقه مردم از هر قشر و فرهنگی به این مجالس است و ما در هر منطقه‌ای که این مجالس را اجرا می‌کنیم مورد استقبال مردم قرار می‌گیرد.
این کارگردان تئاتر یادآور شد: تعزیه مربوط به یک قشر خاص نیست و دلیل ماندگاری آن هم مردمی و بانی محور بودن آن است و از سالیان گذشته هرکس هر نذری داشته با بضاعت خودشان گروهی را تشکیل می‌دادند و بانی برگزاری مراسم می شده‌اند. البته در کنار اینها توقعاتی هم از دولت برای ترویج بیشتر تعزیه داریم که هنوز برآورده نشده است. امسال با حمایت سازمان فرهنگی هنری شهر تهران ۱۴۰ تعزیه را در شهر تهران اجرا خواهیم کرد اما برای شهری به بزرگی تهران کفایت نمی‌کند.
وی تصریح کرد: درباره پالایش نسخ تعزیه هم باید بگویم که این نسخه پالایش شده و در مدت سه سال با حضور اساتید و هنرمندان پیشکسوت این عرصه آماده شده و به صورت رایگان در اختیار گروه‌ها قرار گرفته است اما اینکه بسیاری از گروه‌ها ترجیح می‌دهند همان نسخ قدیمی را با اشتباه اجرا کنند، مساله دیگری است چون به نظر می‌رسد خود اهالی تعزیه حوصله ندارند وقت و انرژی دوباره‌ای برای حفظ کردن و یادگیری مجدد نسخ جدید بگذارند. چون تعزیه متولی ندارد و مردمی است هرکس آن را به هر شکلی اجرا کند کسی نیست که به او معترض شود از این رو ما به یک خانه تعزیه در تهران نیاز داریم که بتواند تعزیه کشور را رهبری کند. تعزیه نیز مانند خانه تئاتر، خانه موسیقی، خانه سینما و … احتیاج به خانه‌ای دارد که متولیانش اساتید و بهترین‌های تعزیه کشور باشند و تعزیه خوان‌ها در زیرشاخه‌های مختلف آن قرار بگیرند و مشکلات و مسائل تعزیه زیرمجموعه این خانه حل و فصل شود.
خسروآبادی در پایان درباره دیگر فعالیت‌هایش توضیح داد: در دهه اول از ساعت ۱۸ در فرهنگسرای بهمن و شب‌ها نیز در محوطه خانه هنرمندان اجرا داریم. همچنین دهه دوم نیز ۱۰ شب در امامزاده صالح (ع) و نقاط مختلف شهر اجرا خواهیم داشت.
نظر شما