خبرگزاری مهر - گروه استانها - محمود نوذری*: شهریور ماه است و برداشت رطب کبکاب از بزرگترین نخلستانهای استان فارس در بخش خشت کازرون آغاز شده، بخشی که با داشتن نزدیک به دو میلیون نخل و تولید سالانه ۵۰ هزار تن رطب کبکاب خشتی، از قطبهای مهم تولید این محصول در کشور محسوب میشود.
نوروزی بخشدار خشت میگوید که با شروع فصل برداشت رطب نه تنها نخلداران مشغول به کار میشوند بلکه زمینه اشتغال حدود پنج هزار کارگر فصلی در این نخلستانها فراهم شده است.
اما چند سالی است به واسطه افزایش سرسام آور هزینههای نخلداری و پایین بودن قیمت محصول، کام نخلداران خشتی به تلخی رفته است حال آنکه تنها راه درآمد مردم بخش خشت از همین نخلداری به دست میآید.
امسال هم بازار آشفته قیمت رطب در کنار تورم لحظهای مواردی چون افزایش چند برابری دستمزد کارگری، مواد غذایی، وسایل بسته بندی، سردخانه، حمل و نقل، فرآوری و افت کمی محصول موجب شده نخلداران رغبت چندانی را برای چیدن محصول نداشته باشند یا اینکه با ضرر زبان محصول خود را بفروشند.
به عنوان مثال، یک نخلدار با داشتن ۲۰۰ نخل، باید روزانه به طور میانگین مبلغ بیش از سه میلیون تومان برای دستمزد کارگران و حدود یک میلیون بابت غذا پرداخت کند و اگر قرار باشد محصول خود را در سردخانه نگه داری کند باید حدود پنج میلیون تومان هم برای ظرف رطب و کرایه سردخانه کنار بگذارد.
در حالت خوش بینانه اگر این نخلدار روزی ۵۰۰ کیلو محصول برداشت کند و با قیمت ۲۵ هزار تومان بفروشد کل مبلغ فروش وی روزی ۱۲ میلیون ۵۰۰ هزار تومان خواهد شد که اگر از این مبلغ آن هزینههای بالا به اضافه هزینههای سردخانه، حمل و نقل، آبیاری، سم پاشی، گرده افشانی، سوخت، خوشه بندی و از همه مهمتر سرمایه گذاری انجام شده را کسر کنیم نه تنها سودی دست نخلدار را نگرفته بلکه در اکثر موارد به ضرر و زیان هم ختم میشود.
تابلو و بنرهای خرید رطب در همه جای بخش خشت خودنمایی میکند، سری به چند بنگاه خرید زدیم تا از قیمت رطب با خبر شویم، برخیها هیچ نرخی تعیین نکرده اند و به اصطلاح محلی، بین نرخی می خرند تا قیمت مشخص شود، برخیها هم اصلاً نمی خرند و رطب را در سردخانه نگهداری میکنند، برخیها هم که نمیخواهند از بازار عقب بیفتند با نرخهای چند نرخی از ۲۰ هزار تا ۳۵ هزار خریدارند و برخی دیگر اگر خیلی خوش شانس باشند میتوانند بار خود را به خریداران شهرستانی بفروشند ولی هر چه هست روز به روز بر سرگردانی نخلداران و آشفتگی این بازار افزوده است، آشفتگی که زمینه را برای سودجویی و منفعت طلبی برخی دلالان فراهم کرده است.
اما در مراکز استانها و بازارهای مصرف، حکایت دیگری است و قیمتها قابل مقایسه با بازار تولید نیست، قیمتهای که باعث شده این محصول بین ۶۰ هزار تا ۸۰ هزار تومان به دست مصرف کننده برسد، اختلاف قیمتی فاحش که حاصل دسترنج یک ساله نخلداران خشتی را به کام برخی دلالان و واسطهها شیرین کرده است.
پای صحبت تعدادی از بنگاه داران و سردخانه داران رطب هم که نشستیم گلایهها از افزایش چند برابری هزینههای نگهداری، استهلاک دستگاهها، آب و برق و.... بلند بود.
بررسی میدانی و گفتههای بخشدار خشت نشان میدهد هر چند سرمایه گذاری خوب و قابل توجهی از سوی بخش خصوصی در راه اندازی واحدهای نگهداری و سردخانه رطب با حجم ۴۰ هزار تن باعث شده تا حدودی از نوسان قیمت جلوگیری شود، اما نبود اتحادیه مستقل نخلداران، عدم خرید تضمینی و نرخ گذاری بازار تولید و مصرف، عدم نظارت مسئولان به ویژه وزارت صمت و جهاد کشاورزی، بازاریابیهای نامناسب داخلی و خارجی و از همه مهمتر عدم حمایت بنگاههای مالی و نهادهای دولتی از نخلداران، بخشی از دلیل نابسامانی بازار بزرگترین قطب تولید رطب کبکاب کشور را به دنبال داشته است.
مشکلاتی که در کنار مسئولان ذیربط میطلبد با ورود جدی و اراده جناب آقای استاندار و نماینده شهرستان در مجلس پیگیری و حل شود.
*نخلدار
نظر شما