کارکردهای مثبت مراکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری

به گزارش خبرنگار مهر، هفتم آبان‌ماه بود که در دهمین شنبه «امید و افتخار» شهرداری تهران، نخستین مرکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری (MRF) و ۵۵ غرفه دریافت پسماند خشک به بهره‌برداری رسید.

مهدی عزیزی در خصوص این مرکز با بیان اینکه این پروژه سبب می‌شود تا ۷۵ تن زباله در مناطق ۵، ۲۱ و ۲۲، توسط این مرکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری مدیریت شود، گفت: هدف اصلی این پروژه جداسازی حداکثری پسماند با ارزش، از مبدأ است.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران با بیان اینکه با راه اندازی مرکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری، کاهش حداکثری فعالیت زباله‌گردان رخ می‌دهد، افزود: این پروژه یک مدل موفق است تا زباله‌گردان کاهش پیدا کنند.

کاهش میزان تردد و حمل زباله به میزان حداقل ۱۰ درصد تناژ در مسیر حمل به سمت آرادکوه یکی دیگر از اهداف این طرح ذکر شده است.

«زباله» یکی از ابرچالش‌های دنیای امروز در کنار آب و انرژی است

در همین راستا؛ هراتی، فعال محیط زیست در گفتگو با خبرنگار مهر «زباله» را یکی از ابرچالش‌های دنیای امروز در کنار آب و انرژی عنوان کرد و گفت: اگر این موضوع مدیریت نشود، بحرانی بسیار جدی در کلانشهرهای دنیا در پی خواهد داشت؛ لذا برای حل این چالش باید توجه داشت که روش‌های ۷۰-۸۰ سال پیش دیگر جوابگو نیست و باید همسو با روش‌های نوین دنیا، جهت‌گیری لازم را در این زمینه داشته باشیم.

عوارض ناشی از دفع نادرست شیرابه

این فعال محیط زیست با تاکید بر اینکه عمده‌ترین قسمت زباله که آلودگی تولید می‌کند قسمت «تَر» آن است که باعث ایجاد شیرابه می‌شود، اظهار کرد: همین شیرابه اگر درست دفع نشود، آب‌های زیرزمینی را تولید می‌کند و با هضم زیر خاک موجب تولید گاز متان و آسیب زدن به لایه ازن می‌شود.

با توجه به اینکه منابع کره زمین محدود است، مصرف‌گرایی در شهرها و تولید زباله انبوه برای منابع محدود کره زمین چالش ایجاد می‌کند و متأسفانه شاهد این هستیم که در شهرهای امروزی با افزایش مصرف‌گرایی و استفاده از مواد پلاستیکی و پلیمری تولید زباله اعم از خشک و تر زیادتر شده است.

وی تصریح کرد: با توجه به اینکه منابع کره زمین محدود است، مصرف‌گرایی در شهرها و تولید زباله انبوه برای منابع محدود کره زمین چالش ایجاد می‌کند و متأسفانه شاهد این هستیم که در شهرهای امروزی با افزایش مصرف‌گرایی و استفاده از مواد پلاستیکی و پلیمری تولید زباله اعم از خشک و تر زیادتر شده و به همین دلیل تحت هر شرایطی باید بتوانیم این زباله‌های تولید شده در شهرها را کنترل و مدیریت کنیم.

منازل و ادارات بیشترین منبع تولید زباله در شهرها هستند

هراتی با اشاره به اهمیت نخاله‌های ساختمانی و زباله‌های خطرناک پزشکی و بیمارستانی گفت: بیشترین منبع تولید زباله در شهرها و از منازل و ادارات است و به همین سبب اگر بتوانیم تفکیک از مبدا را جا بیاندازیم و تولید و مصرف زباله را کاهش دهیم تا این زباله‌ها در درجه اول کمتر تولید شود و در درجه بعدی به صورت تفکیک شده به مراکز تحویل داده شود و سپس بعد از همه این مراحل باید به سراغ مدیریت این زباله‌ها رفت.

کارکرد مثبت مراکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری

این فعال محیط زیست در ادامه پیرامون مراکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری (MRF) و عملکرد آن‌ها، گفت: مراکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری (MRF) در شهرها جایی هستند که به ما کمک می‌کنند تا این تفکیک زباله به نحو احسن انجام شود؛ یعنی مواد تر از خشک ارزشمند و خشک دارای ارزش حرارتی جدا می‌شود.

وی ادامه داد: زمانی‌که این جدایی صورت می‌گیرد مدیریت و تصمیم‌گیری برای قدم‌های بعدی راحت‌تر صورت می‌گیرد و می‌توانیم از زباله تر تولید انرژی انجام دهیم و از زباله خشک ارزشمند هم با ارسال به کارخانجات، دوباره آن را به عرصه تولید بازگردانیم.

هراتی با تاکید بر این گزاره که اقتصاد دنیا امروز یک اقتصاد چرخشی است، اظهار کرد: هر قسمتی که تولیدکننده زباله است، یک دستی آن را تحویل می‌گیرد و بر آن ارزش افزوده ایجاد می‌کند. به‌عبارت دیگر؛ شهروند زباله را تولید می‌کند و مرکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری آن را تفکیک می‌کند و هم می‌تواند زباله تفکیک شده مردم را پذیرش کند.

تولید کود از قسمت آلی زباله‌ها

این فعال محیط زیست افزود: پس از این زباله‌ها وارد چرخه تبدیل می‌شوند، قسمت آلی آن گرفته شده و از آن کود تولید می‌شود. قسمت ارزشمند آن برای صنایع تبدیلی استفاده می‌شود و آن بخش ریجکت را در سیستم‌های امحای حرارتی می‌سوزانند؛ لذا نمی‌توان درباره سیستم زباله‌سوز قاطع نظر داد؛ چرا که زباله‌سوز زمانی خوب است که تفکیک خوبی داشته باشیم و بخشی از زباله را بسوزانیم که قابلیت بازیافت نداشته باشد.

مراکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری قلب تپنده بازیافت محسوب می‌شوند

وی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص تجربه‌های جهانی مراکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری (MRF) گفت: امروز در دنیا کشوری را نداریم که از این مراکز استفاده نکنند. به‌عبارت دیگر؛ این مراکز، مراکزی هستند که قلب تپنده بازیافت محسوب می‌شوند و مدیریت پسماند باید از این طریق انجام گیرد.

هراتی با اشاره به تقسیم تهران به هشت پهنه در طرح جامع تعیین‌شده توسط مشاور عنوان کرد: هر پهنه یک مرکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری دارد و این مرکز مدیریت بخشی از مناطق شهر را برعهده دارد و بر این اساس، هر محل و هر شهری باید مسئولیت زباله خود را بپذیرد و با نهایی سازی در مرکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری آن را مدیریت کند تا هم فشار کمتری به زمین جهت دفع وارد شود، هم حداکثر منابع بازیابی شود و هم بتواند اقتصاد چرخشی روی پسماند و زباله شکل بگیرد.

استفاده از توان داخلی در مرکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری

این فعال محیط زیست با بیان اینکه موارد مشابه این مراکز وجود دارد، گفت: نکته قابل توجه این است که در این مرکز تلاش شده تا از توان داخلی استفاده شود و دستگاه و خطوط همگی بومی‌سازی شده و این مرکز ۷۵ تن زباله را روزانه می‌گیرد و از مناطق ۵، ۲۱ و ۲۲ مستقیماً زباله‌ها به این مرکز تازه افتتاح شده می‌آید.

نکته قابل توجه این است که در این مرکز تلاش شده تا از توان داخلی استفاده شود و دستگاه و خطوط همگی بومی‌سازی شده و این مرکز ۷۵ تن زباله را روزانه می‌گیرد و از مناطق ۵، ۲۱ و ۲۲ مستقیماً زباله‌ها به این مرکز تازه افتتاح شده می‌آید.

وی با اشاره به سیستم دفع زباله در گذشته گفت: پیش از این، فشار ناشی از دفع زباله موجب آلودگی خاک می‌شد و دپو زباله‌ها در اطراف شهرها موجب ایجاد بوی نامتبوع برای شهروندان و ایجاد آلودگی‌های شدید آب و خاک می‌شد. بعد از آن کم کم این دفن بهداشتی‌تر شد و اقداماتی صورت گرفت که شیرابه‌ها به خاک نفوذ نکنند و گاز متان را هم با لوله‌گذاری تبدیل به انرژی کردند.

تا ۳۰ سال آینده این زمین‌های مراکز دفن بلااستفاده می‌ماند

هراتی ادامه داد: به مرور زمان هرچه جلوتر آمدیم متوجه شدیم که این کار خوب است؛ اما تا ۳۰ سال آینده این زمین‌های مراکز دفن بلااستفاده می‌ماند به همین خاطر روی سیستم‌های اجتناب از تولید زباله کارکردند. در کنار دفن مستقیم زباله‌سوزها نیز شکل گرفتند تا در جاهایی که زمین کم بود و صرفه اقتصادی نداشت، با احداث جایگاه‌های زباله سوز جلوی دفن زباله گرفته شود و تبدیل به انرژی کنند.

این فعال محیط زیست در بخش پایانی سخنان خود گفت: امروز در ابتدا اجتناب از تولید زیاد زباله و سپس تبدیل این زباله‌ها به صنایع تبدیلی و انرژی و بعد سوزاندن بخش ریجکتی و تبدیل به انرژی حرارتی، اولویت است و تلاش می‌کنیم تا کمترین میزان پسماند بلااستفاده را در فضای شهری داشته باشیم.