به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «مقیم سرزمین آفتاب» با موضوع واکاوی حضور ایرانیان در ژاپن در ٢٢٣ صفحه، ٣ بخش و فصول مختلف توسط حسین دیوسالار رایزن سابق فرهنگی ایران در ژاپن و بهمن ذکی پور استاد دانشگاه در ژاپن تألیف و از سوی انتشارات بین المللی الهدی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی منتشر شد.
دو کشور بزرگ ایران و ژاپن دارای سابقه تعاملات ١٣٠٠ ساله تاریخی و فرهنگی بر محور دوستی و توسعه همکاری‌ها و همچنین تجربه ارتباطات رسمی و سیاسی بیش از ٩٠ سال هستند.
در این میان، موضوع ایرانیان مقیم ژاپن نیز جایگاه ویژه‌ای دارد که فصل مهمی از ارتباطات دو کشور را در برگرفته و در زمانه‌ای که رشد و توسعه اقتصادی ژاپن نیازمندی به نیروی کار را صد چندان می‌نمود، زمینه ساز سفر تعداد زیادی از جوانان ایرانی گردید که یا ماندند و امروز بسیاری از آنان نقش‌هایی را در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، علمی و اجتماعی در اختیار دارند و یا بازگشتند و کوله‌باری از تجربه منحصر به فرد را سوغات این سفر نمودند.
با بررسی مطالعات و پژوهش‌های مختلفی که در زمینه موضوعات مرتبط با ایران و ژاپن انجام شده است، علیرغم اهمیت مهاجرت ایرانیان به ژاپن که در دوره‌ای می‌توان آن را در صدر کشورهایی قرار داد که ایرانیان به عنوان مقصد سفر به آن می‌نگریستند اما کمترین مطالعه و شاید بتوان گفت هیچ مطالعه‌ای در مورد ایرانیان مقیم ژاپن صورت نگرفته و این مهم، خلاء جدی بود که باید برای آن تدبیر می‌شد.
از این رو، با تمام مشکلاتی که از نظر فراهم آوردن منابع و خط سیر موضوع پیش رو قرار داشت فراهم آوردن کتابی با هدف واکاوی حضور ایرانیان در ژاپن ضروری می‌نمود.
مسئله حضور ایرانیان در ژاپن، به خصوص در دو دهه هشتاد و نود میلادی، کم و بیش موضوع پژوهش‌های اجتماعی و بعضاً موضوع فیلم‌ها، تئاترها و نمایش‌هایی نیز بوده‌اند. به لحاظ پژوهش‌های اجتماعی، ژاپنی‌ها و در زبان ژاپنی دست بالاتر را داشته‌اند و چند پژوهش مناسب در این زمینه صورت گرفته که در این کتاب نیز از آن‌ها استفاده شده است، اما از نظر فیلم و تئاتر، ایرانی‌ها موفق‌تر عمل کرده‌اند و چنان که در این کتاب به آن اشاره خواهد شد، آن‌ها گاه در ژانر طنز و گاه در ژانر مستند به مسئله حضور یا مهاجرت ایرانیان در ژاپن پرداخته‌اند، با این حال، این به آن معنا نیست که این دست از پژوهش‌ها دارای کثرت هستند.
پژوهش‌های صورت گرفته به زبان ژاپنی محدود هستند و بیشتر توسط ایران‌شناسان ژاپنی علاقه‌مند صورت گرفته‌اند و پژوهش‌ها به زبان انگلیسی یا زبان‌های دیگر در این زمینه محدودتر و در این میان پژوهش‌های صورت گرفته به زبان فارسی هم به زحمت به تعداد انگشتان دو دست می‌رسد. پژوهش‌های صورت گرفته در مورد مسئله "حضور ایرانیان در ژاپن"، به طور مشخص، مقاله محور بوده و کار پژوهشی در قالب کتاب، انگشت شمار است.
اگر چه این پژوهش در غایت خود موضوعی اجتماعی را دنبال می‌کند و سعی دارد با تکیه بر آمارها و داده‌های مختلف، تحلیلی از چرایی و وضعیت حضور ایرانیان در ژاپن ارائه نماید، اما، در ساختار خود سعی دارد از صرف توجه به مسئله "مهاجرت ایرانیان به ژاپن"، به ویژه در پس از انقلاب اسلامی، فراتر رود و در بستری تاریخی این مسئله را مطرح کند که چرا به یک باره ژاپن از مشروطه به این سوی برای ایرانیان اهمیت یافت و پس از پیروزی انقلاب اسلامی پذیرای بیشترین نیروی کار ایرانی در ژاپن بود.
برای این منظور کتاب در بخش اول ابتدا نیم نگاهی به تأثیر فرهنگ ایران بر ژاپن داشته سپس به دوره قاجار وارد می‌شود و می‌کوشد ضمن اشاره به حضور چند ایرانی در ژاپن، بنیان این کتاب را پی‌ریزی نماید.
در بخش دوم که دیگر روابط سیاسی- اقتصادی ایران و ژاپن قوام گرفته تلاش گردیده تا حضور ایرانیان در این کشور را در سه سطح روابط سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ورزشی و میزان تعامل روشنفکران ایرانی با ژاپن را بیان نماید.
در بخش سوم ضمن در نظرگیری موارد فوق به مسئله مهاجرت ناگهانی ایرانیان به ژاپن و تبعات آن پرداخته است ضمن آنکه در خصوص تلاش سفرا و رایزنان فرهنگی پس از انقلاب و برخی چهره‌های فرهیخته در این کشور نیز مطالبی ارائه شده است.
این کتاب تلاشی است در میان مطالعات تاریخی و اجتماعی که سعی دارد در حد توان دیدگاه جدیدی را در خصوص روابط دو کشور ارائه نماید.
رایزنی فرهنگی ایران در ژاپن از سال ۱۳۹۷ تا بهمن ١۴٠٠، تعداد ۱۵ عنوان مجله تخصصی و کتاب با حدود ۲۹ هزار تیراژ (علاوه بر نسخه دیجیتال) با عناوین مختلفی همچون "۴٧٠٠ مایل، هنر، پل ارتباط ایران و ژاپن" (فارسی- ژاپنی)، "الهی نامه عطار" (ژاپنی)، "مهاجر سرزمین آفتاب" (ژاپنی)، "داستان راستان" (ژاپنی)، مجلات تخصصی ١ تا ۵ با عناوین "جغرافیای ایران و گردشگری"، "ایران، کشور بزرگ میوه"، "روابط تاریخی ایران و ژاپن"، "موسیقی ایرانی و گردشگری" و "ورزش ایران و گردشگری" (ژاپنی) در ٩ نوبت چاپ با ١٧ هزار نسخه تیراژ (علاوه بر نسخه دیجیتال)، "معرفی آثار نمایشگاه نقاشی تبادلات فرهنگی ایران و ژاپن" (ژاپنی)، "اولین اجلاس گفتگوی دینی ایران و ژاپن" (فارسی – ژاپنی)، "ژاپن شناسی در ایران" (فارسی)، "سینمای ایران و ژاپن" (فارسی)، "نیم نگاهی به ژاپن" (فارسی) و "مقیم سرزمین آفتاب" (فارسی) منتشر نمود که توانست در توسعه تعاملات و ارتباطات و ارائه محتوای دقیق در قالبی حرفه‌ای و مناسب برای محققان، اندیشمندان و علاقه مندان دو کشور در کنار دیگر فعالیت‌های پژوهشی، مؤثر واقع گردد و امید است این کتاب نیز بتواند مورد توجه محققان و پژوهشگران و همچنین مسئولان و دست اندرکاران در زمینه‌های مرتبط با ژاپن و روابط دو کشور واقع گردد و زمینه ساز مطالعات بیشتر در این خصوص باشد.
نظر شما