خبرگزاری مهر؛ گروه استانها: برخی زنان بیسرپرست برای کسب روزی همواره روی پای خود ایستاده و بار زندگی خود را به دوش کسی نگذاشتهاند؛ آنها همواره با تولید محصولات مختلف از جمله صنایع غذایی ارگانیک، صنایع دستی، کیف و لباس و با به فروش رساندن آنها هزینهای را برای امرار معاش خانواده خود دریافت میکنند اما در اهواز بانوان کارآفرین و سرپرست خانوار این روزها با مشکل بزرگی به نام نبود جای مناسب برای ارائه دستاوردها و دسترنجهای خود دست و پنجه نرم میکنند و مکان ثابتی را برای عرضه محصولات تولیدی ندارند؛ آنها از سویی دیگر به واسطه ضعف بنیه اقتصاد نیز توان تأمین هزینههای سنگین و نجومی را برای اجاره مکان دائمی برای عرضه محصولات خود ندارند.
از طرف دیگر گذشت زمان و شرایط آب و هوایی میتواند به دسترنج آنها آسیب جدی بزند و مشکلات بسیاری را ایجاد کند؛ تأمین مکان دائمی برای نمایش دستاوردها و تولیدات تنها خواسته آنهاست.
یکی از نکات قابل تأمل در کلانشهر اهواز با وجود ظرفیتهای عظیم اقتصادی این است که مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری خوزستان خود خواستار ارائه گزارش از سوی شهردار اهواز برای تعداد بازارچههای بانوان و میزان فعالیت یا فعال نبودن هر کدام از آنها شده و شهردار اهواز نیز آنقدر کارهای مهمتری دارد که حوزه بانوان جزو اولویتهای کاریاش محسوب نمیشود.
همچنین معلوم نیست که چرا فقط یک بازارچه بانوان در منطقه کوی رمضان اهواز فعال است و سرنوشت بازارچه پارک حجاب با وسعت بالا به عنوان یکی از قدیمیترین بازارچههای اشتغال بانوان در هالهای از ابهام باقی مانده و از این ظرفیت استفاده نمیشود.
مدیر گروه ۲۰۰ نفری بانوان خودسرپرست اهواز که با برگزاری نمایشگاههای موقت مختلف از این بانوان حمایت میکند، در گفتوگو با خبرنگار مهر بیان میکند: حدود ۲۰۰ بانوی کارآفرین در زمینههای مختلف حوزه مشاغل خانگی که در اهواز فعالیت دارند، همگی به صورت مستمر با برپایی نمایشگاه مشاغل خانگی در ادارات و سازمانها از شنبه تا چهارشنبه به عرضه محصولات خود اقدام میکنند.
مهری حاجیپور ادامه میدهد: در پارکها نیز نمایشگاه را در فصلهایی که هوا مناسب باشد، برگزار میکنیم و از این طریق محصولات و تولیدات خود را به فروش میرسانیم.
او یادآور میشود: زنانی که در گروه ما مشاغل خانگی دارند، فارغالتحصیلان در مقاطع مختلف از جمله دانشجویان دکترا، سرپرستان خانواده، بی سرپرستها و همچنین مددجویان کمیته امداد و بهزیستی هستند.
مدیر گروه ۲۰۰ نفری بانوان خودسرپرست اهواز عنوان میکند: به شکل سیار در همه نقاط شهر بازارهای خوداشتغالی مقطعی را راهاندازی میکنیم ولی هیچ جای ثابتی برای عرضه محصولات این بانوان کارآفرین نیست.
حاجیپور با اشاره به اینکه از مدیرعامل نمایشگاه بینالمللی خوزستان قدردانی میکنم چون یک سالن نمایشگاه را به مدت سه ماه تابستان سال جاری به صورت اختصاصی در اختیار برگزاری نمایشگاه موقت بانوان خودسرپرست قرار داده است، بیان میکند: برپایی نمایشگاههای موقت خوب است ولی این بانوان نیاز به یک مکان ثابت دارند؛ محصولات خانگی مختلف از جمله محصولات ارگانیک، پوشاک و صنایع دستی در این نمایشگاهها از سوی بانوان سرپرست خانوار عرضه میشوند.
او اظهار میکند: با توجه به اینکه آنها توان خرید مواد اولیه و محصولات لازم را برای تولیدات قابل عرضه در نمایشگاه ندارند باید به صورت امانی محصولات مورد نیاز را در اختیار آنها قرار میدهیم تا بتوانند کسب درآمد داشته باشند.
مدیر گروه ۲۰۰ نفری بانوان خودسرپرست اهواز اضافه میکند: در میان این بانوان تعدادی فروشنده هستند که خانوادگی و با دیگر اعضای خانواده در زمینه تولید یک محصول فعالیت دارند و تنها منبع درآمدشان همین کار است؛ البته تعدادی هم کسانی هستند که مغازه و محل کسب و کار خود را به علت افزایش رهن و اجاره از دست داده و ورشکست شدند.
حاجیپور با گلایه از نبود همکاری شهرداری اهواز برای پیگیری امور این بانوان یا اختصاص ندادن یک بازارچه اشتغال به آنها میگوید: آن دسته از بانوانی که ورشکست شدهاند نیز همه محصولات خود را برای فروش در نمایشگاه و بازاچههای خوداشتغالی سیار به فروش میرسانند.
نبود قوانینی برای حمایت از بانوان سرپرست خانوار
فعال حوزه بانوان خوزستانی در گفتوگو با خبرنگار مهر بیان میکند: برای حمایت از زنان سرپرست خانوار به طور رسمی متولی در قانون مشخص نشده اما ۱۳ سازمان زیر نظر وزارت کشور و سازمان بهزیستی در صف اقدام و عمل قرار گرفتند.
پونه پیلرام با اشاره به اینکه هنوز قوانین در راستای حمایت از بانوان سرپرست خانوار نیست، ادامه میدهد: برای توانمندسازی این بانوان آنچنان که باید و شاید اقدامی صورت نمیگیرد؛ همه دولتها هنگام اقدام برای این بانوان نگاهی به آینده نداشته و به فکر افزایش جمعیت آنها و نیاز آنها به برنامهریزی و سیاستگذاری عمیق نبودند.
وی یادآور میشود: در ماده ۸۰ بند «ت» برنامه ششم توسعه به صراحت اعلام شده که معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری با همکاری وزارت کار موظف به پیگیری توانمندسازی زنان است؛ در این راستا هر دولتی که روی کار آمد، یک سری اقداماتی را انجام داد ولی مشکل اساسی برنامههای اجرایی این بوده که برای توانمندسازی زنان نبودهاند.
فعال حوزه بانوان خوزستانی با تأکید بر اینکه توانمندسازی زنان مولفهای است که باید از پایین به بالا انجام شود، یادآور میشود: طرح مشاغل خانگی هم کارایی لازم را در این زمینه نداشت، با اینکه بودجه کلان و دفاتر عظیمی به آن اختصاص یافت چون ساز و کار آنها از بالا به پایین است؛ این طرح یک سری قوانین، سیاستگذاری و دستورالعمل را در قالب تفاهمنامه به زنان ارائه داده و بعد از آنها خواستار توانمند شدن را دارند.
پیلرام میگوید: توانمندسازی در همه کشورها بررسی شده و یک واژه مورد تحقیق قرار گرفته و دارای سند پشتیبان است؛ این نگاه باید از پایین به بالا باشد و زنان سرپرست خانوار باید قدرت و توانایی اداره کنترل زندگی را بر اساس اقتصاد داشته باشند.
وی عنوان میکند: اگر تسهیلات کارآفرینی پرداخت میشود باید ساز و کار تخصیص آن را نیز بررسی کنند؛ حتی میزان سقف این تسهیلات باید بر اساس وضعیت اقتصادی کشور در نظر گرفته شود.
فعال حوزه بانوان خوزستانی خبر میدهد: در خوزستان طبق مصاحبههای دستگاههای متولیان میتوان اعلام کرد که بالای ۲۵۰ هزار زن سرپرست خانوار وجود دارد ولی این آمار به صورت دقیق جایی ثبت نشد و در این صورت بدون عدد دقیق کاری هم نمیتوان برای آنها انجام داد؛ باید یک سندی از وضعیت اقتصادی بانوان خوزستانی تحت عنوان اکوسیستم اقتصادی (کارآفرینی و اشتغال) زنان خوزستان تدوین و برای طرحهای بعدی به عنوان مرجع مدنظر باشد.
پیلرام تشریح میکند: برخی استانها اقدامات خوبی را انجام دادهاند که از آن جمله میتوان به در نظر گرفتن زیستبوم کارآفرینی جزیره هنگام (نزدیک قشم) اشاره کرد که طبق آن راهاندازی بازارچه توریستی – گردشگری در حوزه صنایع دستی و فروش محصولات برای زنان سرپرست خانوار انجام شد؛ این طرح بررسی و دارای سند پشتیبان است که این اقدام زیبا به دلیل وجود جامعه آماری از تعداد بانوان سرپرست خانوار و توانایی هر کدام است.
ضرورت تدوین سند پشتیبان اقتصادی
وی با اشاره به اینکه کمیتههایی در استانداریها تشکیل شده و اطلاعات و آمار آنها به وزارت کشور ارائه و در نهایت باعث تدوین طرح جامع در حوزه توانمندسازی زنان میشود، میگوید: اگر قرار است اتفاق خوبی در خوزستان رخ بدهد باید یک کمیته بررسی و پشتیبانی برای رسیدگی به وضعیت زنان سرپرست خانوار تشکیل شود تا سند پشتیبان اقتصادی با تکیه بر زیستبوم کارآفرینی و اشتغال خوزستان را تدوین و به تبع تعداد این بانوان کاهش پیدا کند.
فعال حوزه بانوان خوزستانی با تأکید بر لزوم توسعه اقتصادی بانوان در خوزستان یادآور میشود: یک سری توسعه در حوزه ساختار فیزیکی و شهری در حال رخداد است ولی در حوزه انسانی نیز نیازمند توسعه هستیم که برای رسیدن به توسعه پایدار در این بخش به یک نگاه عدالتمحور نیاز است؛ در خوزستان یک فقر فزاینده زنان وجود دارد که با مبحث توسعه پایدار همخوانی ندارد.
وی با اشاره به اینکه ثبات شغلی، بیمه و تأمین معیشت موضوع اول و بعد هم مسکن (معضل اجارههای بالا) برای زنان سرپرست خانوار در خوزستان اهمیت دارد، عنوان میکند: صورت مسئله در این استان پاک شده و به شکل غیرعمدی برای مدیران در دولتهای مختلف مسئله قابل طرح نبوده و امروزه شاهد تبدیل مسئله زنان سرپرست خانوار به مصائب زنان سرپرست خانوار هستیم؛ زن سرپرست خانواده مقروض مثل یک مصیبت است که به زندان کشیده شده و دعوای خانوادگی رخ میدهد.
وی اظهار میکند: حوزه زنان سرپرست خانوار برای نمایندگان مجلس و یا شهرداری مسئله نیست؛ حتی ایده و پیشنهادی را که برای توانمندسازی زنان سرپرست خانواده به شهرداری ارائه داده بودیم، بدون بررسی ماند.
فعال حوزه بانوان خوزستانی میگوید: با وجود اینکه شهرداری اهواز برای طرح پیشنهادی به غیر از یک ساختمان نیاز به آورده دیگری نداشت ولی باز هم شهرداری پاسخی نداد؛ شهرداری حتی نتوانست درک کند که چه کاری را باید انجام دهیم.
پیلرام با اشاره به اینکه به عنوان بخش خصوصی و با علاقه شخصی فعالیت میکنیم ولی امیدوارم نهادهای دولتی سیاستگذاری و اعمال قانون در زمینه حمایت از زنان سرپرست خانوار را داشته باشند، تأکید میکند: اگر به مسئله زنان سرپرست خانواده نگاه نشود، در آینده با جامعه جوان زن سرپرست خانواده مشکل دار هم مواجه میشویم چون برای کاهش سن ازدواج و فرزندآوری برنامهریزی شده ولی برای آسیبهای بعد از آن فکری نیست.
لزوم اعطای تسهیلات ویژه برای اشتغالزایی بانوان
نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس در گفتوگو با خبرنگار مهر عنوان میکند: در خصوص موضوع اشتغال بانوان به ویژه در حوزه صنایع دستی و اقداماتی که معمولاً میتوان به عنوان مشاغل خانگی از آنها نام برد، ساماندهی لازم صورت نگرفته است.
سید کریم حسینی ادامه میدهد: یکی از دلایل این ساماندهی نشدن، نبود مدیریت واحد است؛ معمولاً در نمایشگاههایی که شرکت میکنیم و محل عرضه صنایع دستی و زحمات این بانوان است، میبینیم که در این خصوص به آنها ظلم میشود.
وی یادآور میشود: میدانیم که در کشور به دلایل مختلف شرایط ایجاد فرصتهای شغلی جدید کمتر وجود دارد و معمولاً همیشه برای اشتغال تقاضا بیشتر از عرضه فرصتهای اشتغال است.
نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس تصریح میکند: مشاغل خانگی و صنایع دستی فرصت بسیار خوب و مغتنمی است برای اینکه بتوانیم به اشتغالزایی کمک و آمار بیکاری را در کشور کاهش دهیم.
حسینی میافزاید: یکی از راههایی که میتوان به ایجاد فرصتهای جدید اشتغال و همچنین به زنان سرپرست خانوار و یا بدسرپرست کمک کرد، این است که از فرصت بازارچههای اشتغال بهرهمند شد.
وی یادآور میشود: در هر استان، استانداری و در شهرستان نیز فرمانداریها میتوانند نقش هماهنگکننده را برای این کار داشته باشند.
نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس میگوید: با وجود اینکه اصل کار را همین بانوان انجام میدهند و تولیدات آنها با تأمین هزینه از سوی خودشان عرضه میشود اما با یک ساماندهی مختصر میتوان تسهیلات ویژهای را در اختیار آنها قرار داد.
حسینی پیشنهاد میدهد: میتوان اماکن از پیش تعیین شده را برای عرضه این محصولات داشته باشند؛ معمولاً در نمایشگاههایی که شرکت میکنیم یا فروشگاههای ثابت، استقبال مردم برای این محصولات کم نیست.
وی اظهار میکند: با تشکیل یک ستاد، قرارگاه یا کارگروه از سوی استانداری خوزستان و با حمایت ادارهکل بانوان این نهاد میتوان این نابسامانیها را ساماندهی کرد.
نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس اضافه میکند: به سهم خود به عنوان نماینده مردم میتوانیم در خصوص پرداخت تسهیلات به آنها و هماهنگ کردن دستگاههای مختلف که در این خصوص فعالیت دارند و تعداد کمی نیستند، از جمله استانداری، شهرداری، میراث فرهنگی، بهزیستی، کمیته امداد و حتی ورزش و جوانان اقدام کنیم.
حسینی با اشاره به لزوم استفاده از امکانات برای ساماندهی اوضاع فعالیت بانوان کارآفرین و خودسرپرست در اهواز بیان میکند: هرچند اقدامات خوبی انجام شده ولی کار وقتی پراکنده و بدون ساماندهی باشد، نتیجه خوبی ندارد؛ میتوان این کار را به خوبی با مدیریت واحد و یا قرارگاه و ستاد مشترک همراه با تعیین وظایف هر کدام ساماندهی کرد.
۲ کانون مشاغل بانوان در اهواز در اختیار بانوان نیست
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری خوزستان در گفتوگو با خبرنگار مهر اظهار میکند: از نمایشگاه بانوان سرپرست خانوار که در نمایشگاه بینالمللی اهواز برپا بود، بازدید داشتم که متوجه شدم هر کدام از آنها در گروههای مختلف تقسیمبندی شدهاند تا روزهای مشخصی برای هر گروه تعیین و برای عرضه محصولات تولیدی خود در نمایشگاه حضور پیدا کنند.
مریم مراداسکندری ادامه میدهد: آنها به دنبال تعیین یک مکان مشخص برای عرضه محصولات تولیدی بودند که در این خصوص با مشاور امور بانوان فرمانداری و شهرداری اهواز مذاکره کردیم؛ تاکنون هیچ همتی از شهرداری ندیدیم و بارها برای حضور شخص شهردار نامه ارسال شده ولی شهردار در جلسات شرکت نکرده است.
وی با گلایه از اینکه هنوز شخص شهردار را ملاقات نکردم و نمیدانم اعزام کارشناسی که تامالاختیار نیست چه سودی برای شرکت در جلسات دارد، میگوید: دو کانون مشاغل بانوان از جمله پارک حجاب در اهواز وجود دارد که در اختیار بانوان نیست؛ از بیتالمال برای این کانونها هزینه و به اسم بانوان تجهیز شده ولی در اختیار آنها قرار ندارد.
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری خوزستان عنوان میکند: مشکل بانوان خودسرپرست تنها خاص اهواز و یا خوزستان نیست بلکه کل کشور با این مشکل دست به گریبان است که برای رفع آن تفاهمنامههای خوبی در حال انعقاد است.
مراداسکندری با اشاره به پیگیریهای مستمر استاندار خوزستان برای مسائل مربوط به حوزه بانوان از اقدامات مثبت برای حل معضل بیمه بانوانی که سرپرست خانوار هستند و تولیداتی عرضه میکنند، خبر داده و یادآور میشود: در خوزستان تعداد زیادی بانوان کارآفرین وجود دارد که نمیتوان تعداد دقیق آنها را اعلام کرد؛ در اهواز تنها بازارچه فعالی که در اختیار بانوان قرار گرفته در منطقه کوی رمضان است.
وی با تأکید بر اینکه شهردار اهواز باید تعداد دقیق بازارچههای بانوان در این کلانشهر را اعلام کند، اضافه میکند: آمار بازارچههای بانوان، کانونهای فرهنگی آموزشی پارکها و یا بانوان کارآفرین را فعلاً اعلام نمیکنیم.
خوزستان مقام اول در تعداد بانوان سرپرست خانوار
مدیرکل بهزیستی خوزستان در گفتوگو با خبرنگار مهر بیان میکند: در خوزستان ۳۳ هزار خانوار دارای زن سرپرست وجود دارد که از این نظر استان اول کشور است.
مهران کریمیان با اشاره به مهارتآموزی رایگان بانوان سرپرست خانوار با همکاری فنی و حرفهای ادامه میدهد: در صورت داشتن مهارت نیز تسهیلات اشتغالزایی به آنها پرداخت میشود.
وی عنوان میکند: اگر مددکار اجتماعی این بانوان تأیید کند که با دریافت وام میتوانند توانمند شوند، آن وقت تسهیلات اشتغالزایی پرداخت و برای این بانوان اشتغال پایدار ایجاد میشود.
معاون حمایت و سلامت کمیته امداد خوزستان در گفتوگو با خبرنگار مهر اظهار میکند: در خوزستان ۱۳۲ هزار خانوار با جمعیت ۳۱۵ هزار نفر تحت پوشش کمیته امداد قرار دارند؛ خوزستان بعد از استانهای خراسان رضوی، فارس، سیستان و بلوچستان و کرمان مقام پنجم را در زمینه تعداد مددجویان تحت پوشش دارد که این نشاندهنده فقر و محرومیت خوزستان است.
محمدرضا علیپور ادامه میدهد: تقریباً بالای ۶۰ درصد از این جامعه آماری را زنان سرپرست خانوار یا بدسرپرست تشکیل میدهند و نمیتوان از نظر آمار کشوری جایگاه استان را در زمینه تعداد این زنان به صورت مشخصی اعلام کرد.
وی یادآور میشود: سال گذشته ۶ هزار سری جهیزیه اهدا شد که جامعه آماری زنان سرپرست خانواری را که ازدواج مجدد داشتند، شامل میشد؛ همچنین پرداخت تسهیلات اشتغالزایی، قرضالحسنه، ودیعه مسکن و درمان از دیگر خدمات ارائه شده به زنان سرپرست خانوار و بدسرپرست است.
معاون حمایت و سلامت کمیته امداد خوزستان تصریح میکند: اعطای لوازم خانگی ضروری، اکرام ایتام با هدف کمک به فرزندان همین بانوان، پرداخت کمک معیشت و در اولویت بودن این بانوان برای دریافت خدمات مختلف از جمله در حوزه مسکن و فرهنگی از دیگر اقدامات انجام شده برای آنها است.
علیپور با اشاره به اینکه پرداخت حق بیمه تأمین اجتماعی یکی دیگر از خدمات ارائه شده به زنان سرپرست خانوار و بدسرپرست است، خبر میدهد: در دو سال گذشته یک هزار و ۵۰۰ نفر از این بانوان را با پرداخت وام کارگشایی یا کمک بلاعوض برای پرداخت مابهالتفاوت حق بازنشستگی از چرخه حمایت خارج کرده و به آمار مستمری بگیران تأمین اجتماعی افزودیم؛ بر اساس قانون بانوان دارای ۵۵ سال سن با سابقه ۱۰ سال پرداخت حق بیمه امکان بازنشستگی دارند، بنابراین توانمندسازی با ثبات و رعایت شأن و کرامت انسانی برای آنها اجرا شد.
بازارچههای اشتغال جزو وظایف ذاتی شهرداری نیست!
شهردار اهواز اما در گفتوگو با خبرنگار مهر اظهار میکند: در خصوص این بازارچههای اشتغال باید از معاونت فرهنگی سوال بپرسید چون واقعاً اطلاعات دقیقی ندارم و تاکنون با آن برخوردی نداشتم؛ جزو وظایف ذاتی شهرداری هم نیست.
رضا امینی اضافه میکند: مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری خوزستان باید ابتدا با خودم تماس میگرفت نه اینکه فقط مکاتبات کند چون اطلاعی از این مکاتبات ندارم و نامهها برای دفتر ارسال و متناسب با موضوع ارجاع میدهند؛ فقط مهمترین نامهها را جواب میدهم.
وی انتقاد میکند: اگر بخواهم تمام نامههایی را که به شهردار نوشته میشود، پاسخ بدهم، همه وقتم از صبح تا شب برای این کار میرود؛ چند کارشناس در حوزه نامهها را متناسب با موضوعات ارجاع میدهند.
به گزارش خبرنگار مهر، باید به مدیران خوزستانی اعلام کرد که زنان خودسرپرست را دریابید چون با این شرایط اقتصادی جامعه (افزایش سطح قیمتها، تورم و گرانی) هم شرایط امرار معاش برای خانوارهای ایرانی سخت شده و هم ایجاد فرصتهای جدید شغلی کار بسیار دشواری است؛ بنابراین نباید از بانوان مستقلی که خود برای اشتغالزایی و ایجاد منبع درآمد پایدار آستین همت را بالا زدهاند، غافل شد.
به دلیل افزایش متقاضیان اشتغال در بازار کار با خیل عظیم بیکاران مواجه هستیم و دولت به دلیل مشکلات متعدد نمیتواند به درخواست همه کارجویان پاسخ مثبت بدهد؛ همچنین توسعه مشاغل خانگی و اشتغال در بخش خدمات یا کشاورزی به عنوان مناسبترین گزینههای روی میز کشورهای توسعه یافته است.
وقتی بخشی از افراد که جزو آسیبپذیرترین اقشار جامعه هستند و با همت خود و بدون تکیه به دولت و بدون استفاده از رانتها و منابع دولتی توانستهاند برای خود اشتغالزایی کنند و دستشان در جیب خودشان است، تأمین یک مکان مناسب برای عرضه محصولات دستساز و خانگی آنها کار سادهای برای سازمانهای عریض و طویل دولتی است؛ از طرفی چون این زنان تحت پوشش نهادهای حمایتی مثل کمیته امداد و بهزیستی هستند، از مدیران این دو نهاد انتظار میرود برای حل این مشکل آنها به جای برگزاری نمایشگاههای موقت و سیار باید اقدامی کارساز داشته باشند تا یک محل دائمی تعیین و به عموم مردم معرفی کنند.
از استاندار خوزستان، معاون سیاسی و اجتماعی استاندار خوزستان، مدیرکل امور بانوان استانداری، بسیج سازندگی و فرمانداری اهواز نیز انتظار میرود که با توجه به وظایف خود و دارا بودن از توان هماهنگی بین بخشی برای حل مشکل بانوان خود سرپرست اقدامات لازم را انجام دهند.
نظر شما