عوارض آلودگی هوا مثل سیگار است/ خطرات تنفس مازوت

به گزارش خبرگزاری مهر، حسین کاظمی زاده متخصص قلب و عروق، با حضور در برنامه ضربان شبکه سلامت، گفت: با توجه به صنعتی شدن جوامع از سال ۱۹۳۰، دنیا به شدت درگیر معضلات آلودگی هوا شد، به طوری‌که در ایران، سالیانه بین ۳۰ الی ۴۵ هزار نفر فوت غیر مستقیم در اثر آلودگی هوا، با دلایل قلب و ریه اتفاق می‌افتد، که حدود ۶۰ درصد این مرگ‌ها حاصل آلودگی هوا و به دنبال اثرات قلبی است و ۳۰ الی ۳۵ درصد نیز به دنبال عوارض ریوی اتفاق می‌افتد.

وی ادامه داد: در تهران سالیانه حدود ۱۰ هزار نفر به دنبال آلودگی هوا فوت می‌کنند.

کاظمی زاده در پاسخ به این سوال که آلاینده‌ها چه فرقی باهم دارند و چگونه باعث آسیب ریوی می‌شوند، گفت: آلاینده‌ها از نظر سایز و همچنین از نظر میزان رسوب در قسمت‌های مختلف بدن، با یکدیگر تفاوت دارند. یک نوع آن ذرات معلق و ریزگردهایی (PM) هستند که بر اساس سایز، عوارض مختلفی دارند. ذرات بالای ۱۰ میکرومتر خیلی نفوذ نمی‌کنند، اما اندازه‌های زیر ۱۰ میکرومتر، داخل بافت ریه می‌شوند، این ذرات حتی اگر زیر ۰/۲ میکرومتر باشند، می‌توانند وارد کیسه‌های هوایی (آلوئل ها) شوند.

وی همچنین یادآور شد: ذرات کمتر از ۰/۱ میکرومتر، جذب خون می‌شوند و بسیار خطرناک هستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران ادامه داد: این ذرات وقتی وارد ریه می‌شوند، باعث سرفه، خس‌خس سینه، آبریزش و اشک ریزش می‌شوند. تشدید حملات آسم، کاهش رشد جنین، تنگی عروق قلب، تشدید مشکلات قلبی و و بروز انواع سرطان‌ها از دیگر عوارض این ریز گردهاست.

وی افزود: منشأ این آلودگی‌ها بعضی از صنایع و معادن و همچنین در اثر سوختن مازوت و....، ایجاد می‌شوند.

کاظمی زاده، آزبست را یکی از ریزگردهای مهمی دانست که باعث سرطان ریه می‌شود. زیرا آزبست، باعث آزاد شدن رادیکال‌های آزاد در بدن می‌شود.

این استاد دانشگاه گفت: یکی دیگر از انواع آلاینده‌ها، دی اکسید گوگرد است که در اثر سوخت مازوت ایجاد می‌شود، این گاز محلول در آب است و حملات آسم را تشدید می‌کند. دی اکسید نیتروژن نیز از دیگر آلاینده‌ها محسوب می‌شود، اوزون نیز، گازی اکسیداتیو و رادیکال آزاد خطرناکی است که باعث مرگ سلولی می‌شود. اسیدها نیز نوع دیگری از آلاینده هستند که مخاط تنفسی را تحریک می‌کنند.

کاظمی زاده در پاسخ به این سوال که آلودگی هوا چگونه می‌تواند باعث ایجاد مشکل در قلب گردد، افزود: بعضی از آلاینده‌های هوا پس از ورود به بدن باعث التهاب در دیواره عروق قلب می‌شوند، اگر فردی بیماری قلبی داشته باشد و یا حتی مبتلا به تنگی عروق قلب باشد، آلودگی هوا این تنگی را بیشتر می‌کند و می‌تواند باعث حمله و یا حتی سکته قلبی شود.

وی ادامه داد: گاهی آلودگی هوا باعث نامنظم شدن ضربان قلب (آریتمی) و همچنین تپش قلب می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران تاکید کرد: آلودگی هوا را مانند سیگار کشیدن در نظر بگیرید، سیگاری که نیکوتین ندارد. هر کاری که سیگار با قلب و ریه انجام می‌دهد، آلودگی هوا نیز انجام می‌دهد.

کاکاظمی زاده ادامه داد: آلودگی هوا میزان رسوب کلسیم در عروق بدن را افزایش می‌دهد و باعث تنگ شدن کل عروق بدن می‌شود، در این صورت فشار خون افزایش می‌یابد، همچنین باعث اسپاسم عروق کرونر قلب می‌شود که در نهایت باعث سکته قلبی و سکته مغزی می‌شود.

وی یادآور شد: کلسیمی که از طریق لبنیات کم چرب و مواد غذایی حاوی کلسیم وارد بدن می‌شوند، در دستگاه گوارش، به سربی که وارد بدن شده می چسبد و باعث دفع سرب از بدن می‌گردد.

این متخصص قلب و عروق گفت: از هنگام ورود ذرات آلوده به بدن، مخاط دهان، مجاری تنفسی، کیسه‌های هوایی و…، تحت تأثیر قرار می‌گیرند که باعث تنگی مجاری تنفسی و تشدید علائم آسم می‌شود، در موارد شدیدتر نیز باعث التهاب بافت ریه و حتی فیبروز ریه می‌شود.

وی افزود: تنفس هوای آلوده، با افزایش انواع سرطان‌ها، به خصوص سرطان ریه همراه است.

کاظمی زاده از نقش آزبست در هوا که باعث بروز سرطان خطرناک ریه به نام مزوتلیوم می‌شود، نام برد.

این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که آیا ورزش در هوای آلوده مجاز است، گفت: در هنگام آلودگی هوا، اگر تهویه و تنفس بیش از حد باشد (هنگام ورزش)، آلودگی بیشتری وارد ریه‌ها و به دنبال آن، وارد خون می‌شود که با تولید رادیکال‌های آزاد در بدن همراه است، که در نهایت باعث التهاب در ریه‌ها و کل بدن می‌گردد.

وی یادآور شد: حتی اگر لباس این افراد آلوده به آزبست باشد، افراد خانواده را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. افرادی که در محیط‌های آلوده و افرادی که در محیط‌های کارگاهی آلوده کار می‌کنند، در معرض آلودگی‌های مصاف قراره به آزبست یا در کنار معادن زندگی می‌کنند،
مستعد رسوب این ذرات معلق در ریه‌هایشان هستند.

کاظمی زاده گفت: بدن در برابر آلودگی هوا سیستم‌های دفاعی متعددی دارد، مانند انواع مخاط‌های تنفسی، موهای داخل بینی و مژک‌های داخل کیسه‌های هوایی، وقتی آلودگی هوا به این مناطق ورود می‌کنند، توسط سرفه و همراه با خلط خارج می‌شوند.

وی افزود: دستگاه‌های تصفیه هوا که فیلتری به نام هپا دارند، نقش مثبتی در تسویه ذرات ریز آلوده خواهند داشت.

استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: چهارمین علت شناخته شده مرگ در دنیا، برونشیت مزمن است، ۵۰ درصد مبتلایان به برونشیت، سیگاری‌ها هستند، ۵۰ درصد بقیه نیز، به دلیل تنفس سوخت‌های فسیلی و سموم موجود در هوای آلوده ایجاد می‌شود.

وی به مبتلایان توصیه کرد: از دارویی به نام استیل سیستئین که نوعی آنتی اکسیدان محسوب می‌شود و خلط آور است، استفاده کنند. این دارو التهاب داخل ریه و مجاری تنفسی را کم می‌کند، از حملات قلبی و ریوی و همچنین بیماری تصلب شرائین (آترواسکلروزیس) جلوگیری می‌کند.

به گفته کاظمی زاده، این دارو در داخل کشور تولید می‌شود.

وی، مصرف این دارو را به افراد در معرض خطر، به عنوان داروی پیشگیری کننده از برونشیت، توصیه کرد.