به گزارش خبرگزاری مهر، حجت‌الاسلام‌و المسلمین سید حسین حسینی قمی، در محفل معارفی حرم مطهر بانوی کرامت در شبستان امام خمینی (ره)، ضمن اشاره به فرازهایی از حکمت‌ها، نامه‌ها و خطبه‌های مولی الموحدین علی علیه‌السلام در نهج‌البلاغه، اظهار داشت: امام علی علیه‌السلام در خطبه‌ها، نامه و حکمت‌هایشان فراوان به موضوع زبان و مسئولیت زبان اشاره نموده‌اند؛ «لِسَانُ الْعَاقِلِ وَرَاءَ قَلْبِهِ، وَ قَلْبُ الْأَحْمَقِ وَرَاءَ لِسَانِهِ» انسان عاقل اول فکر می‌کند و سپس سخن می‌گوید، درحالی‌که انسان نادان اول سخن می‌گوید بعداً فکر می‌کند.
وی با بیان این که امام علی علیه‌السلام در بیان حدیث «اللِّسانُ سَبُعٌ، إن خُلِّیَ عَنهُ عَقَرَ» زبان را درنده‌ای توصیف نمودند که همواره باید مراقب آن بود، خاطرنشان ساخت: امیرالمؤمنین علیه‌السلام می‌فرمایند؛ «إِذَا تَمَّ الْعَقْلُ نَقَصَ الْکَلَامُ» اگر عقل و خرد انسان به کمال برسد، حرف و سخنش کمتر می‌شود؛ به‌نوعی کسی که زیاد حرف می‌زند نشانه کم‌عقلی اوست. چرا که انسان‌های عاقل همواره مراقب سخن خود بوده به‌راحتی زبان به سخن باز نمی‌کنند.
سخنران محفل معرفی حرم مطهر ضمن اشاره به حدیث «أکثِرْ صَمتَکَ یَتَوَفَّرْ فِکرُکَ، و یَستَنِرْ قَلبُکَ» با تأکید بر این که سکوت مهم‌ترین پایه بارورسازی فکر و اندیشه و افزایش قدرت تفکر و تأمل است، در بیان حکمت ۱۲۳ نهج‌البلاغه، بر اهمیت جایگاه ارزشمند حفظ زبان از زیاده‌گویی تصریح کرد و ابراز داشت: امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام در حکمت ۱۴۰ نهج‌البلاغه از امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام نقل شده که می‌فرمایند؛ «تَکَلّموا تُعرَفوا؛ فإنّ المَرءَ مَخبوءٌ تَحتَ لِسانِهِ»؛ سخن‌گویید، تا شناخته شوید؛ زیرا آدمی در زیر زبان خود، پنهان است.
وی ضمن اشاره به حدیث «الْمَرْءُ مَخْبُوءٌ تَحْتَ لِسَانِهِ»، یادآور شد: شخصیت، منزلت و جایگاه انسان زیر زبانش پنهان است که در شعر فارسی برگرفته از این سخن امیرالمؤمنین علی علیه اسلام آمده است؛ «تا مرد سخن نگفته باشد، عیب و هنرش نهفته باشد».
حسینی قمی در ادامه تبیین تعابیر امیرمؤمنان با اشاره به این که انسان برای معرفی خود باید سخنان برگزیده بر زبان جاری سازد، اظهار داشت: امام علی علیه‌السلام می‌فرمایند؛ «لا خَیرَ فی الصَّمتِ عَنِ الحُکمِ، کما أنّهُ لا خَیرَ فی القَولِ بِالجَهلِ» در فروبستن زبان از حکمت خیری نیست، همچنان که در ندانسته سخن‌گفتن خیری نمی‌باشد؛ لذا اگر سخن انسان حکیمانه باشد سکوت جایز نیست و در سخن حکیمانه وظیفه بر سخنرانی بیان حکمت‌هاست،
هم حرف‌زدن و هم سکوت آفاتی دارد
وی با تأکید بر این که هم حرف‌زدن و هم سکوت آفاتی دارد، خاطرنشان ساخت: مولی الموحدین علی علیه‌السلام در عین تصریح بر اهمیت دورسازی سخن از آفات آن بر این نکته که خداوند متعال پیامبران را به سکوت مبعوث نکرد و همه انبیای الهی مأمور به سخن و بیان حقایق عالم هستی بودند، متذکر شدند.
سخنران حرم مطهر بانوی کرامت در ادامه ضمن اشاره به فرازهایی از حکمت‌های امیرالمؤمنین به صفت‌های ۱۷ گانه مؤمنین اشاره و با بیان این که مؤمن سکوت‌های زیاد و طولانی را برمی‌گزیند، تصریح کرد: با سکوت طولانی بزرگی و حکمت انسان حفظ می‌شود و انسان حکیم و عالم و دانشمند واقعی تنها در جایی که سخنش مفید باشد، زبان به سخن می‌گشاید.
وی ضمن اشاره به حدیث «مَن کَثُرَ کلامُهُ کَثُرَ خَطَؤُهُ، و مَن کَثُرَ خَطَؤُهُ قَلَّ حَیاؤهُ، و مَن قَلَّ حَیاؤهُ قَلَّ وَرَعُهُ، و مَن قَلَّ وَرَعُهُ ماتَ قَلبُهُ، و مَن ماتَ قَلبُهُ دَخَلَ النّارَ» از امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام، با بیان این که پرگویی دل را می‌میراند، اظهار داشت: هر که سخن بسیار گوید، خطایش افزون شود و هر که بسیار خطا کند، شرم و حیایش کم گردد و هر که کم شرم و حیا شود، پارسایی‌اش کاهش خواهد یافت و هر که پارسایی‌اش کم شود، دلش می‌میرد و هر که دلش بمیرد، گرفتار آتش دوزخ و جهنم خواهد شد.
حسینی قمی افزود: امام علی علیه‌السلام دررابطه‌با زبان تعبیر زیبای را مطرح می‌سازند و می‌فرمایند؛ کلام تا زمانی که زبان به سخن نگشایی در اختیار توست و همین که زبان باز کنی تو در بند و اختیار آن خواهی بود. همان‌طور با گنجینه‌ای از طلا و نقره محافظت می‌کنیم، باید زبان خود را نیز در گنجینه و خزانه وجودی خویش مراقب و آن را کنترل نمائیم؛ «لاَ تَقُلْ مَا لاَ تَعْلَمُ بَلْ لاَ تَقُلْ کُلَّ مَا تَعْلَمُ »[۱]
سخنران محفل معارفی حرم مطهر ضمن اشاره به حدیث دیگری از امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام با تأکید بر این که هیچگاه نباید تندی زبان را علیه کسی که حرف‌زدن به ما آموخت، به کار گیریم، اظهار داشت: هیچگاه نباید در مقابل والدین و معلم که به انسان سخن آموخته‌اند، کرنش و به درشتی سخن بگوییم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن انتقاد از اظهار نظرهای غیرکارشناسی در مباحث تخصصی به‌ویژه در حوزه مسائل دینی خاطرنشان ساخت: بسیاری از مراجع و صاحبان رساله به‌منظور بیان دقیق نظرات فقهی، بارها به دیدگاه‌های خود مراجعه می‌کنند؛ این در حالی است که متأسفانه عده‌ای بدون علم و دانش دینی به‌راحتی در مورد مسائل دینی اظهارنظر می‌کنند و به‌اشتباه احکام فقهی را برای دیگران بازگو می‌کنند.
حسینی قمی در پایان سخنان خود ضمن اشاره به اهمیت بهره‌گیری از ظرفیت‌ها ماه مبارک رجب، با بیان این که در این ماه سه زیارت مستحب تأکید شده است، گفت: عمره رجبیه، زیارت سیدالشهدا علیه‌السلام مخصوصاً در نیمه دوم ماه رجب و نیز زیارت امام رضا علیه‌السلام از جمله سفارش‌های زیارتی روایات اسلامی برای ماه رجب‌المرجب است.
نظر شما