نیازمند تفسیر حماسی از قرآن هستیم/فردوسی استاد ممیزی است

به گزارش خبرگزاری مهر، شانزدهمین جلسه از فصل دوم «درس‌گفتارهای شاهنامه» توسط دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری چهارشنبه ۳ اسفند با حضور یوسفعلی میرشکاک شاعر و پژوهشگر ادبی در حوزه هنری برگزار شد.

میرشکاک، آفراسیاب را مظهر شر عنوان کرد و گفت: وجود خیر منوط به وجود شر است چون اگر پدیده تضاد را حذف کنید، آن طرف دیگر ماجرا خودبه‌خود حذف می‌شود.

وی افزود: بدترین وجه شر جهل است و هرگاه با گسترش جهل و شر روبرو شدید، با جور هم روبرو خواهید شد. جهل، درختی است که ثمره‌اش جور است و در این فصل از شاهنامه با وحشتناک‌ترین نماد جهل و جور یعنی آفراسیاب سر و کار داریم.

این شاعر گفت: وقتی که شاهنامه از اسطوره وارد تاریخ می‌شود، میان‌پرده‌ای می‌بینیم که هم اساطیری است و هم تاریخی. این پژوهشگر بر پیدا کردن نقش اسطوره در عالم واقعی تأکید کرد و گفت: آئین پیرشالیار، که زرتشتی بوده است، هنوز در هورامان کردستان به عنوان آیینی‌اسلامی برگزار می‌شود چون اسرار یکی است. فردوسی هم چون شیعه است، اساطیر را تا آنجا به کار می‌گیرد که با باورهای شیعی‌اش مطابقت داشته باشد.

وی با اشاره به مورد عنایت قرار گرفتن فردوسی از ناحیه غیب در خلق اثر عظیم شاهنامه گفت: فردوسی حتماً از جایی مورد عنایت قرار گرفته است؛ گر نه چرا بقیه حماسه‌سرایان دیگر ما از اسدی طوسی و دقیقی گرفته تا خواجوی کرمانی چنین توان و اقبالی پیدا نکرده‌اند.

میرشکاک با اشاره به بیت «چو کاهل شود مرد هنگام کار / از آن پس نیابد چنان روزگار»، به انباشته شدن شاهنامه از این قبیل ضرب‌المثل‌ها اشاره کرد و گفت: نیاکان ما همواره از شاهنامه مثل آورده‌اند.

وی سوگواره «قباد» را از درخشان‌ترین سوگواره‌های شاهنامه تلقی کرد و گفت: فردوسی در اینجا مستقیم گویی نمی‌کند. فردوسی همواره با عزت و احترام از شخصیت‌هایش یاد می‌کند، یعنی شخصیت‌هایش را به نوعی پردازش می‌کند که خوار و خفیف جلوه نکنند. ما باید هنر فردوسی را در کنار بینش او قرار دهیم. مرگ، بزرگترین نعمتی است که خداوند به انسان بخشیده است چون آزادی اصلی انسان با مرگ‌آگاهی شروع می‌شود.

این دین‌پژوه در پایان تنها راه بازیابی حیات و عظمت فرهنگ ایرانی‌اسلامی را در هم‌تافتی قرآن و شاهنامه تلقی کرد و گفت: دیانت و قومیت ما منوط به هم‌اند و و جود هریک بسته به دیگری است. ما نیازمند تفسیر حماسی از قرآن هستیم نه تفسیرهای عرفانی و اجتماعی از آن؛ چون این تفسیر به کار ما می‌آید و راه مرگ‌آگاهی را برای‌مان باز می‌کند.

سلسله درس‌گفتارهای شاهنامه، ساعت ۱۷ تا ۱۹ سه‌شنبه‌های هر هفته با ارائه و سخنرانی یوسفعلی میرشکاک، شاعر و پژوهشگر ادبی، در حوزه هنری واقع در خیابان سمیه، نرسیده به حافظ، روبروی کوچه پورموسی برگزار می‌شود و علاقه‌مندان و پژوهشگران می‌توانند در این جلسات حضور یابند.