به گزارش خبرنگار مهر، گاهی تئاتر روی صحنه شکل می‌گیرد و مخاطب با حضور در سالن به تماشای اثر می‌نشیند و گاه از قاب تلویزیون تماشاگر تئاتر تلویزیونی یا همان تله‌تئاتر می‌شود.
گونه‌ای دیگر هم که طی ۳ دهه اخیر علاقه‌مندان بسیاری را به خود جذب کرد نمایش رادیویی است که با تولید و پخش آثاری قابل توجه از طریق رادیو، جایگاه مهمی را در عرصه هنرهای نمایشی ایران به خود اختصاص داده است.
نمایش رادیویی که دارای ساختار و تکنیک‌های خاص خود است، با توجه به پخش از طریق شبکه‌های رادیویی به ویژه رادیو نمایش، برای طیف زیادی از مخاطبان قابل دسترس و شنیدن است.
در عرصه نمایش رادیویی هنرمندان شناخته شده و مطرحی فعالیت داشته و دارند و بسیاری از آن‌ها از جمله بازیگران، نویسندگان و کارگردان‌هایی هستند که در عرصه تئاتر صحنه‌ای و تئاتر تلویزیونی نیز تجربه‌های قابل توجه و تأملی را رقم زده‌اند و چهره‌هایی شناخته شده هستند.
در گروه هنر خبرگزاری مهر در نوروز ۱۴۰۲ که مصادف است با آغاز ماه مبارک رمضان، تصمیم بر این شد تا در ایام تعطیلات نوروزی و همچنین تمامی ایام ماه مبارک رمضان، یک مجموعه نمایش رادیویی ۳۰ قسمتی را برای مخاطبان و علاقه‌مندان پخش کنیم تا از این طریق هم ادای دینی باشند به این گونه نمایشی و هم فرصتی مضاعف برای مخاطبان و علاقه‌مندان نمایش رادیویی.
ایوب آقاخانی نویسنده، بازیگران و کارگردان شناخته شده تئاتر ایران که در عرصه رادیو و نمایش رادیویی هم سال‌های متمادی است در مقام نویسنده، بازیگر و کارگردان فعالیت دارد و آثار درخشانی را در این حوزه تولید و اجرا کرده است، در انتخاب و ارائه مجموعه‌ای تولید شده و انتشار آن در ایام پیشرو نقش بسزایی داشت.
طبق انتخاب انجام شده، نمایش رادیویی «آیینه اقوام» با روایت و کارگردانی زنده‌یاد مهرداد عشقیان که از تولیدات اداره‌کل هنرهای نمایشی رادیو است، در ۳۰ قسمت برای علاقه‌مندان و مخاطبان پخش می‌شود.
«آیینه اقوام» در ۳۰ قسمت به آیین‌ها و رسوم اقوام مختلف ایران در ماه مبارک رمضان می‌پردازد.
اولین شماره از پرونده خبری نمایش رادیویی «آیینه اقوام» را به انتشار یادداشتی از ایوب آقاخانی اختصاص دادیم که هم در عرصه تئاتر و نمایش رادیویی صاحب‌نظر است و هم در خصوص دلایل انتخاب این مجموعه رادیویی نقطه‌نظرات خود را مطرح کرده است.
در یادداشت آقاخانی چنین آمده است:
«کلامی با دوست
تو ممکن است بگویی _ همچنانکه بسیاری پیشتر گفته‌اند و دوباره شنیدنش را باکی نیست _ روزگار و زمانه نمایش رادیویی سرآمده و این حرف‌ها و چه.
اما تکلیف من که در این رهگذار، سه دهه و اندی کنار تئاترم، «رادیو» را جدی گرفته‌ام (و حتی کنار واحدهای مربوط به تئاتر به دانشجویان درسش را داده‌ام) روشن است و بدیهی است که در این مجال و مقال در باب محاسنش خواهم گفت: هنوز هم رادیو در جهان جایگاهی بایسته و بلند بالا و رفیع دارد و هنوز به ده‌ها دلیل (از جمله سهولت دسترسی، هزینه، وسعت انتشار محصول و خیال انگیزی بی رقیبش) صدرنشین جامعه‌ی مخاطبان رسانه و بالانشین جامعه‌ی مخاطبان کم بضاعت، گرفتار و سرشلوغ، جامعه گریزِ نمایش از یکسو و مخاطبان فرهنگی‌تر و فرهیخته‌تر گونه‌های نمایشی از سویی دیگر به شمار می‌رود.
نفوذش بی بدیل و تاثیرش تضمینی و یاد و خاطره‌اش ماندگار است. هنوز هم جوانان دبیرستانی دوران جنگ _که ما بودیم _ بیشتر خاطرات جدی و فرهنگیِ نمایشی شان از طریق قرائت رادیویی آثار برتر جهان در قالب سریال‌ها و آثار تک قسمتی نمایشی است که در بی برقی‌های تکرار شونده‌ی آن دوران با چند باطری در دسترس ما بودند و تا دلتان بخواهد ازشان خاطره داریم.
این بار نوروز و تقارنش با ماه مبارک رمضان خبرگزاری محترم مهر را بر آن داشت که روزانه در حرکتی جذاب و پیشرو قسمتی از یک سریال نمایشی به تشخیص و معرفی من منتشر کنند که به چند دلیل «آیینه‌ی اقوام» را برای منظور شایسته‌شان مناسب دیدم.
اول: «آیینه‌ی اقوام» یک برخورد جذاب شنیداری با ماده خامی مستند و پژوهیده است که شاید به مرزهای جدی و افق آرمانی نمایش رادیویی دست نمی‌یازد اما با فاصله‌ی معقولی از آن می‌ایستد و سعی می‌کند هدف و قصد فرهنگی خود را به قواره‌ای مناسب به مخاطب ارائه دهد.
دوم: من هم کنجکاو بودم و هستم که جای جای ایران زمینِ پهناورِ سربلند، هموطنان من در یک صفحه‌ی مشترک از تقویم شان _ در این مورد مثالی ماه رمضان _ چه اشتراکات و افتراقاتی دارند. «آیینه‌ی اقوام» بدون اینکه ما را خسته کند پاسخ این پرسش کلی را در حد بضاعتش می‌دهد.
سوم: آخرین نکته که نباید از این مجال از قلم بیفتد یاد کردن از یکی از درگذشتگان نمایشگر در رادیو است. «مهرداد عشقیان» عزیز که روایت و کارگردانی‌اش همراه این اثر در معرض قضاوت و قرائت شماست، یک سالی هست که دیگر کنار ما نیست. این معلم مدرسه که دانش آموخته هنرهای دراماتیک بود و صدایش گرمابخش بسیاری از آثار من که مفتخر به کارگردانی‌اش بودم هرگز از یاد و خاطره‌ی همکارانش پاک نمی‌شود؛ بیماری بی رحمی بسیار زود از جهان ما کسرش کرد و این کسری غیرقابل جبران و پُر شدن به نظر می‌رسد. یادش گرامی، روحش شاد در این نوروزی که امید می‌رود برای همه‌ی ایرانیان خجسته باشد. با تمام کسری‌هایش و با تمام ره توشه‌هایی که از ماه‌های ۱۴۰۱ به همراه داریم که بسیاری‌شان را دوست نمی‌داریم. ای کاش به برکت ماه مبارک رمضان و دعاهای دل‌های صاف و دست‌های افراشته‌ی قلب‌های پاک، بهار ۱۴۰۲ و فصل‌های دیگرش سرشار از بشارت و شکوفایی برای ایرانِ سربلند و مردمانش شود. آمین.
در پناه حق باشید.
ایوب آقاخانی
نویسنده، کارگردان، بازیگر و مدرس و پژوهشگرِ تئاتر و رادیو»
اولین قسمت از نمایش رادیویی «آیینه اقوام» را فردا پنجشنبه سوم فروردین‌ماه و همزمان با اولین روز ماه مبارک رمضان در سرویس هنر خبرگزاری مهر بشنوید.
نظر شما