سرکوب نرخ ارز به توزیع رانت ختم نشود

بهرام شکوری، رئیس انجمن مس ایران در گفت و گو با مهر گفت: با توجه به تجربیات شکسته خورده همین چند سال گذشته در خصوص سرکوب نرخ ارز با هدف کنترل تورم، دیگر بر هیچکس پوشیده نیست که دخالت‌های دستوری در سازوکار بازار تنها به متضرر شدن تولیدکننده و مصرف کننده منتهی می‌شود.

شکوری به اصرار برخی افراد مبنی بر اینکه می‌توان نرخ ارز را سرکوب کرد و نرخ ۲۸,۵۰۰ تومان را نرخ واقعی دلار دانست، افزود: سرکوب نرخ ارز نه تنها عامل متضرر شدن تولیدکننده است، بلکه سبب می‌شود مصرف کننده نهایی هیچ گاه محصول را با قیمت‌های مناسب و ارزان و با نرخ‌های نیمایی دریافت نمی‌کند و تنها رانتی به جیب دلالان می‌رود.

این عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: در شرایط فعلی مشکل از آنجا آغاز می‌شود که با سیاست گذاری‌های اشتباه نظیر محاسبه قیمت پایه بر مبنای ارز نیما، تولیدکننده داخلی در یک بخش از زنجیره به خرید با قیمت‌های پایین علاقمند می‌شود اما در نهایت محصول نهایی با قیمت دلار ارزان به مردم نمی‌رسد.

رئیس انجمن مس ایران تصریح کرد: مجاب کردن صادرکنندگان به عرضه ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما و با نرخ‌های نیمایی که اختلاف فاحشی با ارز بازار آزاد دارد، صادرات را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

وی یادآور شد: باید به قوانین و علم اقتصاد اهمیت داد و اجازه داد بازار راه خود را طی کرده و خودش را متعادل کند و دولت، سیاست گذاری و دستگاه‌های نظارتی کنترل کننده باشند که افرادی خارج از قاعده بازار عمل نکنند؛ در این صورت می‌توان امیدوار بود قیمت‌ها در بازار تعدیل شود و تولید توسعه و رونق یابد.

ارتباط مستقیم سودآوری با تولید و اشتغال

وی تصریح کرد: با وجود آنکه برخی افراد به سودآوری برخی شرکت‌ها انتقاد می‌کنند اما نگاه دقیق‌تر نشان می‌دهد که شرکت‌ها، سود حاصل از توسعه تولید را صرف ارتقای محصول و بازاریابی می‌کنند که هم بر اشتغال و هم روی ارزآوری تأثیر قابل توجهی دارد.

شکوری درباره گمانه‌زنی‌های مطرح شده در زمینه دلارزدایی اظهار کرد: دلارزدایی به مفهوم سرکوب نرخ ارز در مبادلات کالاها، عملیاتی نیست و حاصلی جز توزیع رانت ندارد اما اگر منظور آن است که بخشی از معاملات خود را با کشورهایی نظیر چین و کشورهای منطقه‌ای که قادرند نیازهای ما را از محل ارزهای محلی تأمین کنند، انجام دهیم موضوع دلارزدایی تاحدودی عملی خواهد بود.

به گفته وی، با این حال چون هم سبد کالاها متفاوت بوده و بازارهای متفاوتی وجود دارد و هم اینکه بیشترین ذخایر ارزی کشورهای دنیا برحسب دلار است در نتیجه بسیاری از کشورها نمی‌پذیرند معاملات بر مبنای ارز محلی صورت گیرد و همین تبدیل ارز هزینه‌هایی را برای کشور ایجاد می‌کند. لذا در شرایط فعلی که با هم صحبت می‌کنید دلارزدایی بعید به نظر می‌رسد به این سرعت اتفاق بیفتد.

وی در پایان به سازوکار معاملات کالاها اشاره کرد و گفت: مکانیسم معاملاتی بورس کالا مبتنی بر عرضه و تقاضا است که کالاها براساس رقابت و شفافیت در این بورس دادوستد می‌شوند از این رو بورس کالا می‌تواند به بخش مولد کمک قابل توجهی داشته باشد.