خبرگزاری مهر -گروه بین‌الملل: سودان کشوری آفریقایی است که در طول ۶ دهه گذشته همواره درگیر مشکلات داخلی و جنگ و درگیری بوده و این بحران‌ها سر انجام منجر به تجزیه این کشور پهناور به دو بخش شمالی و جنوبی شد. چند روزی است که فضای جنگ و هراس و وحشت مجدداً به این کشور آفریقایی بازگشته است.
برخی از شبکه‌های تلویزیونی عربی و همچنین شبکه‌های اجتماعی سودان روز پنجشنبه تصاویری از ورود کاروان خودروهای نظامی نیروهای واکنش سریع به خارطوم در شرایط تشدید تنش بین آنها و ارتش سودان منتشر کردند.
رسانه‌ها امروز شنبه گزارش دادند: صداهای نبرد در اردوگاه نظامی نیروهای واکنش سریع در شهر خارطوم پایتخت سودان شنیده می‌شود. پل بین خارطوم و شهر عمران بر روی رودخانه مسدود شده و تردد خودروها متوقف شده است. رسانه‌های سودان گزارش دادند که در اثر درگیری بین نیروهای ارتش این کشور از یک سو و نیروهای واکنش سریع از سوی دیگر فرودگاه خارطوم همه پروازهای خود را تا اطلاع ثانوی تعلیق کرده است.
خبرگزاری رویترز از قول شاهدان عینی از بلند شدن دود از داخل فرودگاه خارطوم خبر داده است. فرماندهی نیروهای واکنش سریع سودان به فرماندهی «محمد حمدان دقلو» معروف به حمیدتی در بیانیه‌ای مدعی شد که نیروهای مذکور فرودگاه مروی و پایگاه هوایی آن را به کنترل خود در آورده‌اند.
نیروهای واکنش سریع سودان اعلام کردند که یگان‌های ارتش این کشور به پایگاه آنها در خارطوم حمله کردند. فرماندهی این نیروها در بیانیه‌ای اعلام کرد: امروز نیروهای واکنش سریع توسط گروه بزرگی از نیروهای مسلح که وارد مقر این نیروها در اردوگاه نظامی سوبا در خارطوم شده بودند غافلگیر شدند. آنها (ارتش) نیروهای مستقر در آنجا را محاصره و سپس با انواع سلاح‌های سبک و سنگین به آنها حمله کردند.
نیروهای واکنش سریع خاطرنشان کرد که آنها با میانجی‌های بین‌المللی برای حل وضعیت سودان و همچنین با سیاستمداران محلی با نفوذ تماس گرفته‌اند.
در مقابل، سخنگوی ارتش سودان بعد از درگیری‌های دو روز گذشته و امروز بین نیروهای ارتش و نیروهای واکنش سریع گفت که نیروهای تحت امر حمیدتی، فرمانده نیروهای واکنش سریع یاغی شده و بر دولت و حاکمیت ملی سودان تمرد کرده‌اند.
علت درگیری چیست؟
نیروهای آزادی و تغییر، جنبش پیشرو اپوزیسیون سودان، هفته گذشته به دلیل عدم اجماع بین جناح‌های نظامی، امضای توافقنامه سیاسی نهایی را به تعویق انداختند.
دلیل به تعویق افتادن امضای توافقنامه سیاسی، تضاد میان ارتش سودان به رهبری عبدالفتاح برهان، رئیس شورای حاکمیتی این کشور و محمد حمدان دقلو معروف به حمیدتی فرمانده نیروهای شبه‌نظامی واکنش سریع است. ریشه این اختلاف کاهش قدرت و اختیارات فرمانده نیروهای واکنش سریع و حتی مطرح شدن بحث ادغام این نیروها در ارتش سودان است. به علاوه، این دو فرمانده درباره توافقنامه چارچوب (تشکیل دولت مدنی و خروج نظامیان از صحنه سیاست) اصلاح ساختار ارتش و تشکیلات امنیتی، روابط خارجی سودان با یکدیگر اختلاف نظر دارند
چندی است که اختلاف میان ژنرال «عبدالفتاح برهان» رئیس شورای حاکمیتی و فرمانده ارتش سودان با سرلشکر «محمد حمدان دقلو» مشهور به «حمیدتی» فرمانده نیروهای واکنش سریع شعله ور شده است. ریشه این اختلاف کاهش قدرت و اختیارات فرمانده نیروهای واکنش سریع و حتی مطرح شدن بحث ادغام این نیروها در ارتش سودان است. به علاوه، این دو فرمانده درباره توافقنامه چارچوب (تشکیل دولت مدنی و خروج نظامیان از صحنه سیاست) اصلاح ساختار ارتش و تشکیلات امنیتی، روابط خارجی سودان با یکدیگر اختلاف نظر دارند.
با اوج گرفتن اختلافات ژنرال برهان و سرلشکر حمیدتی، سیاستمداران سودانی احتمال بروز جنگ میان ارتش و نیروهای واکنش سریع را مطرح کردند لذا به همراه شماری از شخصیت‌های اجتماعی و نظامی در مسیر میانجیگری میان این دو فرمانده نظامی گام برداشتند.
برهان و حمیدتی در نشست مشترکی توافق کرده بودند که یک کمیته مشترک امنیتی تشکیل دهند که اعضای آن متشکل از نظامیان، گروه‌های مسلح و نهادهای حاکمیتی ذیربط باشد. وظیفه این کمیته نظارت بر وضعیت امنیتی سودان بود.
در واقع درگیری و اختلافات سیاسی در سودان به درگیری‌های نظامی کشیده است زیرا هر یک از نیروهای نظامی که با یکدیگر درگیر هستد حامی یک طیف سیاسی مورد نظر خود هستند و در واقع بازوی نظامی تشکل سیاسی محسوب می‌شوند.
نیروهای آزادی و تغییر حمایت نیروهای پشتیبانی سریع را با خود دارند و نیروهای بلوک دموکراتیک هم حمایت ارتش را دارند.
سناریوها آتی در صورت عدم توافقنامه سیاسی
سناریو نخست؛
اگر توافقنامه چارچوب به سبب اختلافات و درگیری‌های دو گروه نظامی به امضا نرسد نزدیکترین سناریو شاید تمدید دوره نظامی به مدت نامعلوم است و این بدان مفهوم است که نظامیان حاکم به گزینه غیر توافقنامه سیاسی یعنی انتخابات زودهنگام روی آورند و جامعه جهانی هم از این گزینه به منظور دست‌یابی به راهکار سریع در سودان حمایت می‌کند.
سناریوی دوم؛
غالب شدن یک طرف بر دیگری از حیث سیاسی.
نگرانی از سرنوشت تاریک و فروپاشی
به هر حال آنچه در اوضاع کنونی سودان می‌توان گفت پیچیدگی اوضاع و نگرانی از فروپاشی و سرنوشت تاریک این کشور است به ویژه که ترکیب حاکم نظامیان و غیرنظامیان از ۱۱ آوریل ۲۰۱۹ و پس از سرنگونی عمر البشیر از اداره امور ناتوان بوده و نتوانسته‌اند که به درگیری‌ها پایان بدهند یا دوره انتقالی کنونی را با یک توافق رضایت‌بخش ملی و برگزاری انتخابات آزاد که تصمیم گیرنده آن مردم سودان باشند، به پایان برسانند.
در کنار این عوامل شاهد رشد نفوذ خارجی در این کشور هم هستیم. اوضاع سیاسی در این کشور شاهد بن بست است. اوضاع در کشوری که حدود هفتاد سال از درگیری سیاسی و نظامی رنج می‌برد، این اندازه وخیم نبوده است.
پای برنارد لوئیس صهیونیست خطرناک در میان است؟
با توجه به درگیری‌های جدید و دودستگی شدید سیاسی احتمال فروپاشی سودان و تجزیه آن می‌رود به ویژه که برنارد لوئیس شرق شناس صهیونیست در طرح خود از تقسیم سودان سخن گفته بود. در واقع «سایکس پیکو» جدید اینبار از نوع آمریکایی-انگلیسی آن مطرح است.
برنارد لوئیس کیست؟
وی زاده ۳۱ ماه مه ۱۹۱۶ و درگذشته در ۱۹ مه ۲۰۱۸ است. وی استاد بازنشسته مطالعات خاور نزدیک دانشگاه پرینستون بود. او در لندن از پدر و مادری یهودی متولد شد. پدر و مادر برنارد از اروپای شرقی به انگلیس مهاجرت کرده بودند. وی در هنگام جنگ جهانی دوم سرجوخه واحد اطلاعات ارتش انگلیس در بخش خاورمیانه بود او از تسلط خود به زبان‌های خارجی برای رمزگشایی پیام‌ها استفاده کرد. در واقع در این دوره جاسوس انگلیس بوده است.
تخصص وی تاریخ اسلام و اثر متقابل میان اسلام و جهان غرب است. لوئیس مفهوم نبرد تمدن‌ها را برای نخستین بار در توصیف وضعیت غرب و جهان اسلام مطرح کرد. این مفهوم توسط ساموئل هانتینگتون بر سر زبان‌ها افتاد.
وی رابطه قوی با صهیونیست‌ها داشت لوئیس در میانه دهه ۱۹۷۰ (میلادی) در مقاله‌ای مدعی شد: عرب‌های فلسطینی نمی‌توانند ادعا کنند که از نظر تاریخی واجد دولتی در سرزمین موسوم به فلسطین بوده‌اند. زیرا پیش از قیمومت بریتانیا بر فلسطین در ۱۹۱۸ (میلادی) اصولاً چیزی تحت عنوان «کشور فلسطین» وجود نداشته‌است.
این گفته او مورد استقبال مقامات رژیم صهیونیستی قرار گرفت. گلدا مئیر نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی، از اعضای کابینه خود خواست همگی این مقاله را بخوانند. مئیر از لوئیس تقاضا کرد به دیدار او برود. آن دو ساعت‌ها با یکدیگر سخن گفتند. لوئیس با آریل شارون نیز رابطه بسیار نزدیکی داشت. وی با نتانیاهو هم دیدار کرده است.
برنارد لوئیس از جمله افرادی است که تاریخ و زبان‌های جهان اسلام را به دقت مطالعه کرد و حاصل مطالعات خود را به خدمت آمریکا و اسرائیل درآورد. لوئیس را با طرح جهنمی تجزیه جهان اسلام، می‌شناسند. برنارد لوئیس صهیونیست و صاحب خطرناک‌ترین طرح قرن برای تفکیک و تجزیه جهان اسلام و عرب از پاکستان تا مغرب است.
در طرح برنارد لوئیس اسقف، شرق شناس آمریکایی–صهیونیستی سودان به سه قسمت تقسیم می‌شود:
*سودان جنوبی
* سودان شمالی
* سودان غربی (دارفور)
تاکنون تنها سودان به دو بخش جنوبی و شمالی تقسیم شده است. بر اساس این طرح کشور سودان جنوبی پس از برگزاری همه‌پرسی با جدایی از سودان در ۹ ژوئیه ۲۰۱۱ تشکیل شد. سودان غربی در برنامه‌های آتی آمریکا و رژیم صهیونیستی قرار دارد و بر اساس گزارش‌های واصله، موافقان و مخالفان این طرح در دارفور (سودان غربی) درگیر هستند و تاکنون غرب نتوانسته در این قسمت به توفیقی دست پیدا کند. دارفور که توطئه‌ها برای جدا کردن آن از سودان بویژ پس از جدایی جنوب سودان تشدید شده است، درحالی‌که یابد توجه داشت منطقه دارفور منطقه‌ای غنی و سرشار از اورانیوم و طلا و نفت است. سودان در طرح لوئیس به سبب منابع زیرزمینی و اراضی کشاورزی وسیع جایگاه خاصی دارد.
۰۲:۱۹ - ۱۴۰۲/۰۱/۲۷
نظر شما