فیلم کوتاه مانند ضرب‌المثل است/ سینما قابل رتبه‌بندی نیست

مریم دوستی عضو هیات انتخاب و داوری شصت و ششمین جشنواره منطقه‌ای سینمای جوان بوشهر-خلیج فارس درباره کیفیت آثار ارسال شده به این رویداد به خبرنگار مهر گفت: سطح کیفی فیلم‌ها در این جشنواره استاندارد بود و اینکه از بیش از ۱۰ استان و اقلیم‌های مختلف در ژانرهای متنوع، فیلمسازان و فیلم‌هایی شرکت دارند، اتفاق درخوری است. تنوع فرهنگی و دیده شدن مناطق و استان‌های مختلف کشور در یک رویداد امری شایسته است. چراکه فیلمسازی که در یک اقلیم زیست کرده خواسته با ناخواسته از فرهنگ منطقه سکونت خود تاثیر پذیرفته است و آن را در اثر خود هم نمایان می‌کند.این دست جشنواره‌ها باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرند و اساساً جشنواره‌های فیلم کوتاه باید مورد حمایت باشند.

کارگردان فیلم سینمایی «دریاچه ماهی» با اشاره به هویت مستقل و جذاب فیلم کوتاه تصریح کرد: فیلم کوتاه به خودی خود ماهیت مستقل و جذابی دارد و می‌توانیم آن را درب اصلی ورود به سینمای بلند بدانیم. به این معنا که همزمان با ساخت فیلم کوتاه وارد سینمای بلند و حرفه‌ای شویم. سینمای کوتاه سینمای بسیار جذابی است و اگر فیلمساز بتواند در این حوزه مهارت خود را محک زده و ژانر خود را نه به عنوان تجربه کردن بلکه با نگاهی جدی پیدا کند، در ادامه پیشرفت زیادی خواهد کرد. هرچند که به نظرم فیلمسازی در گونه‌های مختلف جذاب‌تر است و من با اینکه فیلمساز ضمن دوری از شتابزدگی خود را محدود به یک ژانر نکند، معتقدم. به ویژه در فیلم کوتاه فیلمساز نباید خود را محدود کند و لازم است همه آنچه را که به او کمک می‌کند، به خدمت گیرد.

کارگردان فیلم کوتاه «صبحانه» عنوان کرد: در فیلمسازی کوتاه میدان بیشتری برای ریسک کردن وجود دارد و شاید این مهم‌ترین تفاوت آن با سینمای بلند است. فیلمساز در سینمای کوتاه می‌تواند درباره فیلمنامه‌هایی که باید در شرایط خاص اقلیمی بسازد ریسک کند و با جسارت به سراغ ساخت‌شان برود زیرا برخی از فیلم‌نامه‌ها را نمی‌توان بیش از حد بسط داد. در واقع فیلم کوتاه شبیه به ضرب‌المثلی است که مردم به استفاده از آن در ادبیات روزمره‌شان علاقه دارند اما فیلمسازی بلند به مثابه داستان است که می‌تواند شامل ضرب‌المثل هم بشود.

وی با اشاره به شرایط اقتصادی سینمای کوتاه عنوان کرد: ساخت فیلم کوتاه به لحاظ اقتصادی نیز ارزان‌تر است بنابراین امکان ریسک و تجربه کردن را بیشتر برای فیلمساز فراهم می‌کند. ضمن اینکه فیلمسازان سینمای بلند نیز می‌توانند دوباره به فیلم کوتاه رجعت کرده و در این حوزه نیز فعالیت کنند پس فیلم کوتاه به هیچ وجه یک پله پایین‌تر نیست. اساساً سینما و هنر رتبه‌بندی نمی‌پذیرد. خود من بعد از فیلم بلندم دوباره فیلم کوتاه ساختم و باید از برخی کلیشه‌ها در سینمای کوتاه فاصله گرفت.

دوستی عنوان کرد: همچنین برخی از فیلمسازان مهم در طول عمر هنری خود بر ساخت فیلم کوتاه متمرکز مانده و در جشنواره‌های معتبر نیز خوش درخشیده‌اند. به نظرم فیلمسازان سایر استان‌ها می‌توانند در طراحی صحنه، لوکیشن، زبان و گویش، لباس و… از المان‌های فرهنگی در بستر مناطق سکونت خود استفاده کنند و من از دیدن این تنوع در جشنواره بوشهر لذت بردم به ویژه فیلم‌های فیلمسازان کرد را همیشه دوست داشته و دارم و البته فیلم‌های همه استان‌های حاضر در جشنواره خوب بودند و تقریباً از هر استان شرکت کننده در شصت و ششمین دوره جشنواره‌های منطقه‌ای چند فیلم درخشان دیدیم.

وی درباره ویژگی‌های جشنواره‌های منطقه‌ای بیان کرد: این جشنواره‌ها خوش یمن و مبارک هستند و باید ادامه دار باشند. به نظرم هم مدیران سابق و هم جدید انجمن سینمای جوانان ایران درک درستی از اهمیت سینمای کوتاه داشته و دارند و حضور مدیرانی مثل مهدی آذرپندار که به فیلمساز و تنوع ژانر و اقلیم بها می‌دهند، بسیار ارزشمند است. به نظرم همه مدیران باید به بچه‌های فیلمساز بهای بیشتری بدهند.

وی مطرح کرد: در جشنواره بوشهر ایده‌ها درخشان بود، عوامل خوب بودند و کارگردانان و نویسندگان برای آثارشان زحمت کشیده بودند اما بعضی فیلم‌ها مشخص بود که به دلیل مسائل تولیدی به اصطلاح جمع و جور شده بودند تا کم هزینه باشند. این آفت در سینمای بلند نیز وجود دارد و گاهی برای مدیریت هزینه‌ها باید تعداد روزهای تولید کمتر و کمتر باشد که به کیفیت نهایی فیلم لطمه می‌زند. در حالی که ایده درخشان نباید نابود شده و آفت زده شود و دست کارگردان باید برای پرورش درست ایده اش باز باشد.

این کارگردان عنوان کرد: پیشنهاد من به فیلمسازان کوتاه این است که ایده‌های خود را به مسیری ارزان‌تر به لحاظ اجرایی و ساده‌تر هدایت کنند. برای این منظور می‌توان از دوستان و همکاران هم‌دوره خود کمک گرفت. این فیلمسازی ارزان‌تر باعث ساخت فیلم‌های بیشتری در سینمای کوتاه می‌شود تا یک فیلمساز مجبور نباشد سال‌ها فیلم نسازد و به خاطر بودجه متوقف بماند. همچنین لزوماً نباید بعد از چند فیلم کوتاه به سرعت سراغ ساخت فیلم بلند رفت و عجله کرد. اگر تجربه کافی از فیلم کوتاه نداشته باشیم و به اصطلاح اشباع نشویم در فیلم اول بلند خود لطمه می‌بینیم.این تفکر را در سال‌های اخیر بین فیلمسازان کوتاه زیاد دیده‌ام که با ساخت سه فیلم کوتاه رزومه خود را برای ورود به سینمای بلند مناسب می‌بینند در حالی‌که سینمای کوتاه به هیچ وجه رزومه‌ساز نیست و نباید به این چشم آن را نگاه کرد.

دبیر جشنواره فیلم کوتاه «سلفی ۲۰» درباره جشنواره سینمای جوان بوشهر گفت: نام خلیج فارس برای من مقدس است و احساس نابی دارد. به دلیل شرایط کاری و فیلم جدیدم نتوانستم در این رویداد حضور داشته باشم اما برای همه فیلمسازان کوتاه آرزوی موفقیت دارم. آرزوی این‌که با تمام وجودشان فیلم بسازند. خوشبختانه تعامل خوبی بین گروه داوری و انجمن سینمای جوانان ایران وجود داشت. انجمن نهاد بسیار مهم و قابل احترامی برای سینماست و باید قدرش را دانست. همچنین فیلمسازان کوتاه همیشه برای من قابل تقدیر هستند و همیشه تلاش می‌کنم در هر جایی که امکانش فراهم است از آن‌ها حمایت کنم.

شصت‌وششمین جشنواره منطقه‌ای سینمای جوان بوشهر-خلیج‌فارس ۵ تا ۸ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ به میزبانی انجمن سینمای جوانان ایران_ دفتر بوشهر یزد در شهر بوشهر و به دبیری عبدالرحیم افروغ برگزار می‌شود.