خبرگزاری مهر، گروه استانها: طرح هدفمندسازی یارانه نان، به عنوان طرحی برای اصلاح فرآیند تولید و توزیع نان قرار بود مسیرهای قاچاق آرد و توزیع خارج از شبکه نان را محدود یا از بین ببرد. فرایندی که با همه تدابیر اندیشیده شده باز هم نتوانست مانع از سوداگری‌ها در این حوزه شود.
طی یک سال اجرای طرح هوشمندسازی یارانه نان، این طرح با فراز و نشیب‌های زیادی مواجه بوده است و برخی نانوایی‌ها در روند اجرای این طرح با ترفندهای مختلف آرد و نان را خارج شبکه به فروش رسانند و به عبارت دیگر به قاچاق آرد پرداختند ولی نانوایانی که در قبل از اجرای طرح براساس قائده به پخت و فروش نان می‌پرداختند به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
چونه های کم، نان‌های بی کیفیت و بالاتر از نرخ اعلام شده از سوی متولیان امر، توسط برخی نانوایی‌ها باعث نارضایتی شهروندان ایجاد صف‌های طولانی در نانوایی‌های شده که نان باکیفیت با قیمت مصوب به شهروندان عرضه می‌کنند، شده است.
طرح هدفمندسازی یارانه نان برای نخستین بار در کشور اردیبهشت ماه سال گذشته با تجهیز نانوایی‌های زنجان به کارتخوان‌های هوشمند به صورت آزمایشی در این استان آغاز شد و تا به امروز فراز و فرود و مشکلات زیادی را پشت سر گذاشته است تا به اهداف و چشم انداز مورد نظر دست یابد.
اردیبهشت ماه سال گذشته با حذف ارز ترجیحی چهار هزار و ۲۰۰ تومانی، قیمت تعدادی از اقلام اساسی به نرخ جدید اعلام شد اما با تدابیر اتخاذ شده قیمت نان به عنوان قوت غالب مردم ثابت ماند.
تخلفات صورت گرفته در زنجیره تولید آرد تا مصرف، عرضه خارج از شبکه و قاچاق این محصول راهبردی موجب شد تا مسئولان به دنبال روش‌هایی برای پیشگیری از این تخلفات در حوزه آرد و نان باشند که هوشمندسازی یارانه‌های مربوط به آن از مهمترین تصمیمات اجرایی در این زمینه بود.
شناورسازی سهمیه آرد، پرده از تخلف ۴۰۰ تنی برخی نانوایی‌های زنجان برداشت
مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان زنجان با بیان اینکه از هفتم اسفندماه مرحله سوم طرح هوشمندسازی و یا به نوعی شناورسازی سهمیه آرد ابلاغ شد، می‌گوید: بر اساس عملکرد واحد نانوایی که از طریق وزارت امور اقتصادی و دارایی رصد، کنترل و پایش می‌شود، سهمیه آرد در صورت صحت عملکرد واحد نانوایی ۱۰ درصد افزایش و در صورت تخلف و یا نداشتن صحت عملکرد، این سهمیه ۱۰ درصد کاهش پیدا می‌کند.
از زمان آغاز طرح شناورسازی سهمیه تا به امروز نزدیک به ۳۰۰ الی ۴۰۰ تن سهمیه آرد نانوایی‌هایی استان کاهش پیدا کرده است
ولی‌الله زمانی در گفتگو با خبرنگار مهر، با یادآوری اینکه از زمان آغاز طرح شناورسازی سهمیه تا به امروز نزدیک به ۳۰۰ الی ۴۰۰ تن سهمیه آرد نانوایی‌هایی استان کاهش پیدا کرده است، اظهار می‌کند: بررسی‌های انجام شده توسط مجری و متولی طرح، حاکی از این مقدار کاهش سهمیه آرد نانوایی‌ها در سطح استان دارد.
وی با اشاره به اینکه قبل از اجرای مرحله سوم این طرح، نسبت به تأمین آرد فوق‌العاده از تهران اقدام و در مقاطعی که شاهد بروز مشکلی بودیم، ورود پیدا کرده و بعد از هماهنگی با کارگروه مربوطه نسبت به ایجاد شیفت در واحدهای نانوایی اقدام کردیم، تصریح می‌کند: در ۱۷ مرحله قبل از آغاز طرح شناورسازی سهمیه آرد، اقدام به دو شیفته کردن واحدهای نانوایی در سطح استان کردیم اما بعد از اجرای این طرح دیگر دخل و تصرفی در این قضیه نداشته و ورود پیدا نکردیم.
این مسئول با بیان اینکه بعد از اجرای این طرح (۷ اسفندماه) کم‌کم وارد ایام عید نوروز و همزمان با آن ماه مبارک رمضان شدیم، می‌افزاید: بیشترین ذائقه مردم در این ماه عزیز به سمت نان سنگک و بربری است، لذا همه مباحث در خصوص وضعیت نان در این ایام مربوط به این دو نوع نان بود، هر چند با توجه به اینکه از آرد مکشوفه بهره‌مند بودیم، در این زمینه نیز ورود پیدا کرده و به واحدهای نانوایی بربری و سنگک، روزانه یک کیسه آرد اضافه کردیم تا در ماه مبارک رمضان مشکلی به لحاظ تأمین نان شهروندان به وجود نیاید که خوشبختانه با این اقدام هیچ‌گونه مشکلی در این خصوص به وجود نیامد.
زمانی با اشاره به اینکه بعد از ماه مبارک رمضان، ذائقه مردم در حوزه نان کم‌کم به روند عادی خود بازگشت و شاهد استقبال مردم از نان لواش نیز بودیم، ادامه می‌دهد: با توجه به کاهش سهمیه آرد و نیز عملکرد نامتعارف واحدهای نانوایی، شاهد بروز مشکلاتی در این زمینه در سطح شهر بودیم که نمونه بارز آن شلوغی صف‌های نان در برخی از نانوایی‌ها بود که با هماهنگی معاونت اقتصادی استانداری زنجان، مقرر شد از ۱۳ اردیبهشت‌ماه امسال بحث بازرسی از واحدهای نانوایی به واسطه تأمین نیروی انسانی از سوی سایر دستگاه‌ها توسط این اداره‌کل انجام شود تا شرایط به حالت عادی بازگردد.
مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان زنجان با یادآوری اینکه از ۱۴ اردیبهشت‌ها امسال حدود ۱۵ نفر از ارگان‌های مختلف به صورت مأمور و به مدت یک هفته به مجموعه اداره‌کل غله و خدمات بازرگانی استان زنجان اضافه شد، خاطرنشان می‌کند: این نفرات در قالب شش تیم تقسیم‌بندی شده و آموزش دیدند و آنگاه به واحدهای نانوایی در سطح شهر اعزام شدند.
وی در ادامه با اشاره به خرید ۱۰۰ تن سهمیه آرد از تهران و توزیع آن بین ۴۰ واحد نانوایی که در مرکز اصلی شهر واقع شده بود، ابراز می‌کند: این امر باعث شد تا ساعات کاری این واحدهای نانوایی را تا ساعت ۱۶ افزایش دهیم که این اقدام با هماهنگی کارگروه آرد و نان استان و به صورت خودجوش انجام شد که خوشبختانه امروز وضعیت نسبت به روزهای گذشته رو به بهبودی است.
زمانی با تاکید بر اینکه معتقدیم مشکل در این زمینه به طور کامل مرتفع نشده است، عنوان می‌کند: این بدان خاطر است که نتایج و بررسی‌های به عمل آمده حاکی از آن است که نان در حال خروج از چرخه اصلی خود بوده و در خارج از شبکه عرضه می‌شود و این نتایج به دست آمده حاصل دو هفته رصد شبانه‌روزی بازرسان و همکاران است.
این مسئول با یادآوری اینکه این بازرسی‌ها حاکی از آن است که برخی از واحدهای نانوایی لواش در سطح شهر زنجان صبح زود اقدام به پخت نان کرده اما این نان به دست مردم نمی‌رسد، خاطرنشان می‌کند: نان‌های پخته شده بسته‌بندی و با قیمت بالاتر به سوپرمارکت‌ها و یا برخی از شرکت‌ها فروخته می‌شود، به همین خاطر چون برخی از نانوایی‌ها بخشی از سهمیه آرد خود را اختصاص به عرضه خارج از شبکه اختصاص می‌دهند، باعث می‌شود برخی از نانوایی‌ها با صف‌های طولانی مواجه شده و نارضایتی شهروندان را به دنبال داشته باشد.
۸۰ نانوایی زنجان مشکل عرضه سهمیه نان خارج از شبکه توزیع دارند
وی با بیان اینکه تصمیماتی که در جلسات اخیر کارگروه آرد و نان استان مطرح و مصوب شد، بیانگر آن است که با این اقدامات باید برخورد قهری انجام شود، می‌گوید: طی ۱۰ روز گذشته نزدیک به ۶۰۰ مورد بازرسی از واحدهای نانوایی استان زنجان انجام شد که ماحصل این بازرسی‌ها حاکی از آن است که بین ۵۰ تا ۸۰ واحد نانوایی در زنجان با مشکل عرضه سهمیه نان خارج از شبکه مواجه هستند.
زمانی با اشاره به اینکه با مصوبه اخیر کارگروه آرد و نان استان زنجان، دستگاه‌های نظارتی مکلف شدند با هر واحدی که تخلف داشته، برخورد و آن را پلمب کنند و با نصب بنر نسب به تخلف واحد نانوایی اطلاع رسانی کند، می‌افزاید: در صورت پلمب نیز سهمیه آرد واحد متخلف به نزدیک‌ترین واحد نانوایی در آن منطقه تعلق می‌گیرد که آن واحد نانوایی نیز مکلف است علاوه بر سهمیه اختصاصی خود، سهمیه آرد واحد متخلف را پخته و در اختیار مردم قرار دهد که ممکن است همین مسئله باعث شود ساعات کاری آن واحد نانوایی طولانی شود.
وی با یادآوری اینکه ۱۰۰ تن آردی که با هماهنگی استاندار زنجان از تهران خریداری شده بود، به عنوان طرح تشویقی بین ۴۰ واحدهای نانوایی در زنجان توزیع شد، اظهار می‌کند: در حال حاضر با توجه به اجرای طرح شناورسازی سهمیه آرد، امکان دو شیفته کردن واحدهایی نانوایی را نیست، چون سهمیه آرد مازاد در اختیار نداریم.
زمانی با تاکید بر اینکه هر واحد نانوایی که عملکرد مطلوبی داشته باشد، اختصاص ۱۰ درصد سهمیه مازاد آرد یک نوع طرح تشویقی تلقی خواهد شد، می‌افزاید: این در حالی است که از اواخر اردیبهشت نیز آیتم‌هایی به عنوان نظرسنجی از طریق دستگاه‌های هوشمندی که در اختیار واحدهای نانوایی قرار داده شده است، انجام و عملکرد این واحدها توسط مشتری مورد ارزیابی قرار می‌گیرد که این نظرسنجی در کاهش و یا افزایش سهمیه آرد واحد نانوایی مذکور تأثیرگذار خواهد بود.
مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان زنجان در ادامه گریزی به وضعیت وزنه چانه نان در نانوایی‌های زنجان زد و یادآور شد: متأسفانه وزن چانه واقعی با توجه به کیفت نانی که امروز شاهد پخت آن در واحدهای نانوایی هستیم، رعایت نمیشود که این امر دلایل مربوط به خود را دارد.
وزن چانه طبق اعلام در سال ۱۴۰۰ به میزان هر چانه ۱۵۰ گرم بود، این در حالی است که این وزن رعایت نمیشود
وی در همین خصوص ادامه می‌دهد: وزن چانه طبق اعلام در سال ۱۴۰۰ به میزان هر چانه ۱۵۰ گرم بود، این در حالی است که این وزن رعایت نمیشود، هر چند معتقدیم برخی از واحدها نیز دلایل خود را برای رعایت نکردن این موضوع داشته باشند. همچنین طبق آخرین دستورالعمل‌ها برای هر واحد نانوایی به ازای یک قرص نان ۳۰ درصد یارانه تعلق گرفته و آرد نیز کاملاً به صورت یارانه‌ای در اختیار این واحدها قرار می‌گیرد.
۱۶۰۰ باب نانوایی برای جمعیت یک میلیون و ۵۰ نفری زنجان
این مسئول با ابراز تأسف از اینکه در زنجان نسبت به استان‌های همجوار تعداد مجوز صادر شده برای واحدهای نانوایی بیش از تراکنش جمعیت استان است، می‌گوید: در حال حاضر ۱۶۰۰ واحد نانوایی اعم از بربری، سنگک و لواش در سطح استان برای جمعیت یک میلیون و ۵۰ هزار نفری داریم، این در حالی است که به عنوان مثال در استان قم با جمعیت بیش از دو میلیون نفر حدود ۸۵۰ واحد نانوایی فعالیت می‌کند، مقایسه این آمار حاکی از آن است که استان زنجان با وجود اینکه از نصف جمعیت قم برخوردار است اما تعداد واحدهای نانوایی آن دو برابر استان قم است.
وی با بیان اینکه با ایجاد شهرک‌های جدید به ویژه طرح مسکن ملی، باید تدابیری در خصوص جابه‌جایی برخی از واحدهای نانوایی به این مناطق اتخاذ شود، تصریح کرد: این امر بدان خاطر است که به هیچ وجه سهمیه آرد جدید و مجوز فعالیت برای واحدهای نانوای در نظر گرفته نخواهد شد.
زمانی اضافه کرد: در برخی از شهرک‌های اقماری با کمبود واحد نانوایی مواجه هستیم که یا باید موضوع جابه‌جایی واحدهای نانوایی از مکان‌هایی که تراکم واحد نانوایی وجود دارد، انجام شود و یا سهمیه واحدهای مستقر در این شهرک‌ها افزایش یابد.
طرح هدفمندسازی یارانه نان موفق نبوده است
در این میان رئیس اتحادیه نانوایان استان زنجان معتقد است: طرح هدفمندسازی یارانه نان موفق نبوده و فقط به نفع دولت است و موجب نارضایتی مردم و ضرر نانوایان شده است.
مهدی بیات در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص طرح هدفمندسازی یارانه نان اظهار می‌کند: این طرح در استان زنجان نیز مثل سایر استان‌های کشور در حال اجرا است و قرار بود با اجرای آن کیفیت نان افزایش یابد، پخت نان در نانوایی‌ها بیشتر و مدیریت شود و مردم در صف نایستند اما هیچ‌کدام از اهداف ان محقق نشده است.
وی با اشاره به اینکه هر ۳ عدد بربری وزنی معادل یک کیلو و ۲۰۰ گرم دارد، ابراز می‌کند: هر کیلو بربری قیمتی حدود ۴ هزار تومان دارد در حالی که ضایعات نان کیلویی ۷ هزار تومان به فروش می‌رسد.
رئیس اتحادیه نانوایان استان زنجان می‌گوید: بعد از اجرای طرح هدفمندسازی یارانه نان درآمد نانوایی‌ها و کارکنان آن‌ها نصف یا کمتر شده و نانوا با پخت دو کیسه آرد می‌تواند یک کیلو گوشت بخرد و این موضوع انگیزه آن‌ها برای ارتقای کیفیت نان را کاهش داده است.
وی با اشاره به اینکه دولت ۳۰ درصد هزینه‌های نانوایی را به عنوان یارانه پرداخت می‌کند، تصریح کرد: کسی که درآمد زیر یک میلیون تومان دارد، ۳۰ درصد آن مبلغ چشمگیری نیست و هزینه‌های نانوایی با این مبالغ جبران نمیشود.
بیات با بیان اینکه سود فروش آرد خام از پخت نان بیشتر است، خاطرنشان می‌کند: باید اصلاح قیمت‌ها منجر به این شود که نانوا تمایلی به فروش آرد خام نداشته باشد، البته تخلفاتی در توزیع آرد خارج از شبکه وجود دارد اما آماری از آن‌ها در دست نیست و در این مورد مراجع ذی‌ربط باید پاسخگو باشند.
۳۱۰ تن از سهمیه آرد نانوایی‌ها کم شده است
وی در مورد کمبود نانوایی‌ها در سطح شهر اظهار می‌کند: افزایش تعداد نانوایی‌ها اگر تدبیر و مدیریت داشته باشد، برای خدمت‌رسانی به مردم بهتر است و از طرف دیگر برای سایر نانواها رقیب محسوب می‌شود و ممکن است به کاهش سهمیه نانوایی‌ها یا کمبود کارگر منجر شود.
رئیس اتحادیه نانوایان استان زنجان طرح هدفمندسازی یارانه نان را طرحی ناموفق خوانده و می‌گوید: چیزی که قبل از اجرای طرح به نانوایان معرفی شده بود مورد اجرا قرار نگرفت و قرار بود با ساماندهی وضعیت، کار به نفع مردم، نانوا و هم دولت انجام شود.
وی با اشاره به اینکه حدود ۳۱۰ تن از سهمیه آرد نانوایی‌ها کم شده است، ادامه می‌دهد: اجرای این طرح در حال حاضر فقط به نفع دولت است و نانواها متضرر شدند و جوابگوی نیاز مردم نیست و صف‌ها را طولانی کرده است.
یک شهروند زنجانی که به گفته خودش بیش از سه ساعت در صف خرید نان هست، می‌گوید: در شهر زنجان تنها چند نانوایی نان با کیفیت دست مردم می‌دهند و بقیه نانوایی‌ها یا نان سوخته و یا نان نپخته به مردم عرضه می‌کنند.
محمدی با بیان اینکه اجرای طرح هوشمندسازی سهمیه آرد، در کنار برخی ایرادات همانند ایجاد صف‌های طولانی و کاهش ساعات پخت نان در نانوایی‌ها شد، محاسنی هم داشت، می‌گوید: جلو سو استفاده برخی نانوایی‌ها از سهمیه آرد گرفته شد و براساس تراکنش‌ها سهمیه آرد هر واحد نانوایی تعیین می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: امیدواریم مسئولان به وضعیت موجود در کاهش ساعات فعالیت نانوایی‌ها و همچنین کیفیت نان و صف‌های طولانی در نانوایی‌ها رسیدگی کنند و طرح هوشمندسازی یارانه نان را به شکل صحیح اجرا کنند.
برخی نانوایان برای هر وضعیتی راهکاری برای فرار از قانون و فروش خارج از شبکه توزیع دارند. کسانی که تنها به سود چندبرابری خودشان می‌اندیشند. مسئولان اگر به دنبال دفاع از حقوق عامه مردم هستند و می‌خواهند طرح هوشمندسازی یارانه نان دولت سیزدهم موفق شود و به عاقبت طرح‌های عقیم گذشته دچار نشود باید از رابطه بازی و وارد شدن در تعارفات و چشم پوشی های جناحی و انتخاباتی پرهیز کنند و قاطعانه و بدون تعارف با متخلفین برخورد کنند.
۱۳:۵۸ - ۱۴۰۲/۰۳/۰۲
نظر شما