به گزارش خبرنگار مهر، نظر به اهمیت رعایت هنجارهای اجتماعی در حفظ سلامت جامعه و لزوم حفظ کرامت منزلت و امنیت اخلاقی افراد به ویژه بانوان و جایگاه رفیع و والای زن در نظام اسلامی و نقش بنیادین وی در تحکیم خانواده و رشد جوامع و با توجه به آسیب‌هایی که نادیده گرفتن این هنجارها به جامعه وارد می‌نماید و همچنین وظیفه حاکمیت و عموم مردم برای تحقق این هنجارها و سلامت جامعه لایحه‌ای تحت عنوان حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب آماده شد. برخی از فعالان فرهنگی جبهه انقلاب در خصوص این لایحه دیدگاه‌های انتقادی دارند.بر همین اساس برای واکاوی این مباحث مطرح شده با مهدی جمشیدی عضو هیئت علمی گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به گفتگو پرداختیم که حاصل آن در ادامه تقدیم می‌شود:
* دیدگاه شما در خصوص این لایحه جدید چیست؟
ابتدا مقدمه‌ای را در این زمینه مطرح می‌کنم سپس به مزیت‌های این طرح اشاره و هشداری در این زمینه خواهم داد.نخست با طرح یک پرسش شروع می‌کنم چرا حس جمعی منفی نسبت به این لایحه در جبهه انقلاب شکل گرفت؟ چرا جبهه انقلاب تصور می‌کند این لایحه رقیق و ضعیف است، تعارف است؟ چرا خواندن این متن حس ناخوشایندی به انسان دست می‌دهد و القا می‌کند که اراده جدی در میان نیست. به تعبیری که به کار بردم بیش از آنکه مواجهه باشد، مدارا است. یا به تعبیر صریح‌تر رفع تکلیف است. اولاً باید بگویم این حس درست است. یعنی ما درست متوجه شدیم این واقعاً یک آسیب جدی است. انسان احساس می‌کند اهتمام، جدیت و باور بسیار ناچیز است. در حقیقت همیشه این گونه بوده است. مسئله حجاب، مسئله سرگردان بوده و هیچ گاه رنگ قاطعیت نداشته است. این واقعه‌ای که شما دیدید یک نمایی از سرگذشت غم انگیز حجاب است. حجاب یک مسئله به خود وانهاده و یک مسئله رها شده است. به مثابه کودکی است که مرتب از دامن این و آن رانده می‌شود و هیچکس هم مسئولیت آن را هم قبول نمی‌کند ولی فهرست مفصلی از نهادها را می‌بینیم کنار هم روی کاغذ ردیف شده‌اند تا عهده دار این مسؤولیت باشند.
*چرا؟
دو پس زمینه در ذهن آنان وجود داشته است.اولاً بخش عمده‌ای از مردم مخالف هستند، مخالف مواجهه حاکمیتی با مسئله حجاب هستند. ما هم نمی‌خواهیم با مردم روبرو شویم! ما نمی‌خواهیم بدنه اجتماعی مان را از دست بدهیم! یک عده این طور نگاه می‌کنند و عده‌ای دیگر نه. حال شاید آنها تقوای بیشتری شاید داشته باشند که می‌گویند ما نگران خودمان نیستیم نگران کشور هستیم که مشکل امنیتی برای او ایجاد نشود. بنده شاهد تجربی و عینی اقامه می‌کنم.
اولاً می‌بینیم بخش عمده‌ای از شل حجابان در طول ماه‌های گذشته هرگز کشف حجاب نکردند و این درصد، درصد پایینی هم نبوده و رهبر انقلاب حتی در سخنرانی عمومی، آنها را ستودند. شما فکر می‌کردید زمانی برسد که رهبر انقلاب شل حجاب‌ها و ضعیف الحجاب ها را بستایند؟ این اتفاق افتاد. بنابراین این طور نیست که جامعه به آن سمت حرکت می‌کند و مردم مخالفت با حضور حاکمیت در این عرصه هستند. این برداشت، برداشت کاملاً نادرستی است.
نکته دوم اینکه می‌بینیم در همین ۱۰ درصد کشف حجاب روند، روند فزاینده است که این هم یک خطر دیگری است. یعنی فقط بحث حجاب سر نیست. پس این مساله در حال جدی شدن است.
دیگر اینکه، حال اگر مشاهده می‌کنید از نظر روایی در موضع ضعف هستید و افکار عمومی در اختیار دشمن قرار گرفته است جهت و کار را هزار بار رهبری اشاره کردند. بنابراین باید اقدامات این حوزه با پیوست رسانه‌ای انجام شود. هیچ کاری نیست که پیوست رسانه‌ای نخواهد. هر کاری که مخالف هم ندارد اگر بدون پیوست رسانه‌ای انجام شود دشمن می‌تواند آن را مصادره به مطلوب کند و افکار عمومی را علیه آن بسیج سازد. چرا تصور می‌کنید که کار بدون پیوست رسانه‌ای انجام می‌شود؟
*چه وجوه مثبتی در آن قابل مشاهده است؟
در این طرح دست کم دو فضیلت وجود دارد. نقد یعنی وجوه منفی و مثبت هر دو گفته شود. یک وجه مثبت این طرح آن است که بر اساس بعضی از شنیده‌ها که حاکمیت قرار است از حجاب عبور کند یعنی حجاب سر دیگر خط قرمز نباشد و برهنگی بقیه قسمت‌های سر، خط قرمز است. که الحمدالله دیدیم حداقل این اتفاق نیفتاد. البته عده‌ای این زمزمه‌های شیطانی را متأسفانه ساز کرده بودند و بیان می‌کردند. البته در این زمینه باز طرح دچار یک اختلال است. یا برای مثال آنجایی که می‌گوید پوشش سر کامل نباشد یعنی اگر کسی چهار پنجم سرش برهنه است آیا می‌شود بابت یک پنجم گفت کشف حجاب نکرده است؟ بنابراین یک حدی را که باید باشد را باید گفت. یعنی وجه ایجابی را باید گفت. پوشش سر کامل نباشد کشف حجاب محسوب می‌شود. چهار پنجم هم کامل نباشد یک پنجم هم کامل باشد آن را هم حجاب می‌گویند، این واقعاً همچنین چیزی است؟برهنگی دو مصداق دارد یک، سطح بدن و دیگر حجم بدن است طرح نسبت به حجم بدن بی تفاوت یا خاموش است. اینکه از حجاب سر عبور نکردیم من این را یک فضیلت می دانم.
نکته دوم اینکه طرح ساختارهای پیرامونی را دیده است که حداقل شامل سه ساختار می‌شود که نخست سلبریتی ها، فضای مجازی و دیگر بازار پوشاک را می‌توان نام برد این سه مورد دیده شده است البته ساختارها بیشتر از این است یعنی می‌توانیم بگوییم قریب به ۵ ساختار دیگر هم هست که می‌طلبد به آن توجه شود ساختارهای پیرامونی مولد برهنگی و کشف حجاب به شمار می‌رود. این سه مورد را دیدیم و این دو نقطه قوت را که نیم بند می‌شود را نیز مشاهده کردم اما اشکالات چه هست؟
اولین اشکال این است که طرح، نیروی انتظامی را به صورت کلی از میدان رانده و او را تبدیل به یک پیامک زن کرده است. دیگر نیروی انتظامی در خیابان حضور ندارد. حال سخن در این بود که چرخش از حضور میدانی به حضور پیامکی صورت بگیرد. حاشیه از حیث حضور میدانی پلیس تراشیده نشود. اما در حکم جدید انتصاب این را می‌بینیم که رهبر انقلاب صحبت از پلیس‌های تخصصی کردند. پلیس تخصصی می‌تواند این مسئله را علاج کند. ببینید ما در این طرح با پلیسی مواجه هستیم که در خیابان نیست و اپراتور است. بنده تصور می‌کنم همچنان که رهبر انقلاب تعبیر کردند به عنوان پلیس تخصصی در این حوزه، یعنی در حوزه حجاب یک بانو باشد، چون مسئله، مسئله زنانه است البته نگفتند فقط بانو باشد. گفتم بانو باشد.دوم اینکه ایدئولوژیک باشد چرا؟ چون مسئله ارزشی است. پس پلیس تخصصی باید شکل بگیرد در حوزه حجاب چنان که رهبر انقلاب به صورت کلی البته و نه مصداقی گفتند.
*این پلیس تخصصی که شما می گویید چه شاخصه ای باید داشته باشد؟
این پلیس تخصصی دو شاخصه باید داشته باشد. اول بانو باشد چون مسئله زنانه است دوم ایدئولوژیک باشد چون مسئله ارزشی است. ما نیاز داریم به احیای لایه‌هایی از کمیته‌های دهه ۶۰. مگر یکی از اضلاع آسیب‌های اجتماعی مفاسد اخلاقی نیست؟ مگر کشف حجاب و بی بندوباری اخلاقی ذیل مفاسد اخلاقی قرار نمی‌گیرد و مگر این یک ضرورت هویتی نیست؟ اگر مسئله ایدئولوژیک است اگر مسئله هویتی است مسئله ایدئولوژیک را به نیروی ایدئولوژیک واگذر کنید.کمیته‌های دهه ۶۰ به تمام معنا این خصوصیت را داشتند. نیروی مقاومت بسیج قطعاً این خصوصیت را داشت منتهی آن فردی که آن وجهه اعتقادی و ایدئولوژیک و ایمانی را ندارد و از عهده این کار بر نمی‌آید. حتی اگر مهارت داشته باشد. این اشکال اول است.پس اشکال اول این است که نیروی انتظامی را به صورت کلی از میدان رانده‌اند.
اشکال دوم که در این طرح آن است که شأن حجاب را فرو کاسته‌اند یعنی اولاً جرم را به تخلف تقلیل و دیگر جریمه‌های اندک هم در نظر گرفته شده است. ما دو نوع نگاه داریم. یک نوع نگاه می‌گوید کشف حجاب حرام اجتماعی است، حرام شرعی است، حرام سیاسی است. رهبر انقلاب از سال ۹۶ تا الان سه بار تعبیر حرام را بکار بردند. غلیظ‌تر از این تعبیر می‌شناسید؟ عمل حرام است. در اول انقلاب می‌گوید بخشی از جنگ ترکیبی است. پس معلوم است ابعاد مسئله تقلیل و به آن نگاه سطحی و قشری شده است. رهبر انقلاب می‌گویند حجاب نماد هویتی زن مسلمان است و در مورد غرب ایشان می‌گویند برهنگی نماد تمدن غرب است که این نماد از کجا آمده؟ ایشان می‌گویند از تمدن یونانی آمده است. اصلاً برهنگی شاخصه آن تمدن است. آیت الله خامنه ای که اینقدر نسبت به تهاجم فرهنگی حساس هستند می‌توانند نسبت به نمادها بی اهمیت باشند؟ ایشان که به روایت و تبیین تاکید دارند می‌شود نسبت به نمادپردازی و نمادسازی بی تفاوت باشد؟ به خاطر همین ایشان می‌گویند حرام سیاسی است. چون وجه نمادین پیدا کرده و به معنی مخالفت با نظام سیاسی است.این لایحه یک گام به پیش است دو گام به پس. فریب نخورید اگر مجال بدهیم فردا اخلاق و عفت و حجاب و بقیه نمادهای انقلاب اسلامی در جامعه به قهقرا خواهد رفت.
نظر شما