ترک بر گنبد و ستون‌های مسجد جامع اصفهان/ نقش‌جهان فرومی‌نشیند

بهرام نادی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در بازدیدی که به تازگی از مدرسه ناصریه و مسجد امام (ره) (مسجد جامع عباسی) داشتم، گنبد این مسجد تاریخی ترک خورده و ستون‌های آن کج شده و حتی پای ستون‌های سنگی شکسته است.

وی با بیان اینکه ترک‌های فرونشست بر این سازه خاص قابل مشاهده است، افزود: ستون‌های سنگی مسجد جامع در عرض چهار متر، هفت سانتیمتر چرخیده و کج شده است و این شرایط بر اثر بارگذاری‌هایی بیش از توان اکولوژیک اصفهان است‌.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد نجف‌آباد و متخصص عمران و ژئوتکنیک با بیان اینکه نگاه جامعی به موضوع توسعه وجود ندارد، تصریح کرد: تنها دنبال توسعه هستیم ولو اینکه به قیمت از بین رفتن آثار تاریخی تمام شود در حالی که نباید فراموش کرد به ازای هر بارگذاری جدید با توجه به منابع آب محدود، به منابع آب زیرزمینی فشار وارد می‌شود و سال به سال آب زیرزمینی کاهش و فرونشست ادامه پیدا می‌کند و به بیان دیگر با بارگذاری‌های جدید در این خطه یک منطقه آباد می‌شود و یک جا در مناطق درگیر فرونشست نابود می‌شود.

نقش جهان سالی ۳ تا ۵ سانتیمتر فرومی‌نشیند

نادی با بیان اینکه نرخ فرونشست میدان نقش جهان اصفهان حدود سه تا پنج سانتیمتر در سال است، اظهار داشت: سه تا پنج سانتیمتر در سال عدد زیادی است زیرا این سازه‌های تاریخی برای این نرخ از نشست طراحی نشدند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه میراث فرهنگی بودجه و توانمندی برای اقدام درخصوص جلوگیری از آسیب بناها از فرونشست را ندارد، ابراز داشت: اداره کل میراث فرهنگی اصفهان بودجه نداشت که GPS روی سازه‌های تاریخی نصب شود که سازمان زمین شناسی قرائت تغییر شکل بناها را انجام دهد و این درحالی است که یک جا حاضریم ۳۰ هزار واحد مسکونی بسازیم و در جای دیگر پول نداریم که نرخ فرونشست در سازه بررسی و مشخص شود.

میراث فرهنگی پولی برای نصب GPS در بناهای تاریخی ندارد

این عضو کارگروه تخصصی فرونشست زمین اصفهان تصریح کرد: علی رغم پیگیری‌ها و در حالی که قرار بود سازمان زمین شناسی کشور در میدان نقش جهان، پل‌های تاریخی، مسجد عتیق و مسجد سید GPS نصب کند، هیچ کدام انجام نشده است.

به گزارش مهر، قدمت مسجد جامع عباسی در میدان نقش جهان اصفهان به دوران صفوی بازمی‌گردد و دارای معماری بی نظیری است. این مسجد در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

سازمان زمین‌شناسی کشور، نرخ فرونشست زمین در اصفهان را سالانه بین ۱۵ تا ۱۸ سانتی‌متر اعلام کرده درحالی‌که فرونشست بیش از چهار میلیمتر در دنیا بحران آب تلقی می‌شود.

استان اصفهان ۳۵ محدوده مطالعاتی (دشت) دارد که از این تعداد هم اینک ۶ دشت آزاد و ۲۹ دشت ممنوعه است و از این تعداد ۱۰ دشت ممنوعه بحرانی است که یکی از آنها دشت اصفهان- برخوار بوده که شهر اصفهان در آن واقع است.

طی سال‌های اخیر بدلیل خشکی زاینده‌رود و برداشت‌های غیرمجاز و تغذیه نشدن سفره‌های آب زیرزمینی، فرونشست زمین پیامدهای خود را آشکار کرده و به بحرانی پیچیده در این استان تبدیل شده است.