کاروانسرای «مزینان» نگینی در جاده ابریشم

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: کاروانسرای مزینان، که در شهرستان داورزن در روستای مزینان قرار دارد، از لحاظ سال ساخت در دسته کاروانسراهای دوران صفویه قرار می‌گیرد. این کاروانسرا در جاده ابریشم قرار داشت به همین خاطر از اهمیت زیادی برخوردار بود و سالیانه کاروان‌های زیادی در این مکان اطراق می‌کردند و به استراحت می‌پرداختند.

از این کاروانسرا با عنوان رباط شاه عباسی در بسیاری از سفرنامه‌ها یاد شده است. بر اساس مدارک تاریخی به جا مانده در سال ۱۰۶۴ هجری قمری، حاج محمد طالب برای افرادی که در راه مانده‌اند این کاروانسرا را بنا و آن را وقف کرد.

این بنا در دو مرحله یکی در سال ۱۲۸۳ هجری قمری توسط حاج علی تقی، تاجر کاشانی، و بار دیگر در سال ۱۳۱۸ هجری قمری به وسیله حاج محمد علی آقا ترمیم شد.

این کاروانسرا از بیرون دارای پلانی مستطیل شکل و دارای حیاط مرکزی است، اتاق‌ها یا همان حجره‌ها و دیگر قسمت‌ها در اطراف حیاط قرار دارند. دروازه ی ورودی در قسمت شمالی کاروانسرا قرار دارد و برای ورود باید به آن سمت مراجعه کرد. سردر ورودی دارای سه کتیبه است که دو عدد از آنها با سنگ مرمر سفید و یکی با سنگ خاکستری ساخته شده است.

جنس درب ورودی چوبی است که بر روی ایوانی بلند بنا کرده‌اند، که احتمالاً از درخت افرا درست شده است. در دو طرف ایوان مذکور، سه طبقه طاق نما واقع شده که طاق نمای وسطی و آخری به صورت مربع است. طاق نماهای طبقه اول و سوم به صورت مستطیل بوده که از طریق وروردی باریکی که این قوس هلالی روی آن زده شده به اتاقک انتهای آن راه دارد.

رو به روی هر حجره می‌توان ایوانچه ای همراه با طاق جناغی را مشاهده کرد، این الگو در تمام قسمت‌های کاروانسرا تکرار شده است.

نکته جالب توجه در مورد این سازه وجود حوض انباری در رو به رویی درب ورودی آن قرار دارد؛ این حوض انبار مسئولیت تأمین آب کاروانسرا را بر عهده داشته است. این حوض انبار تمامی عناصر آب انبارهای قدیمی را دارد و دو بادگیر نیز بر فراز آن قرار داده‌اند که کار تهویه فضا و خنک کردن آب را انجام می‌داد. برای ساخت کاروانسرا و حوض انبار رو به روی آن از مصالحی همچون آجر و ملات گل و گچ استفاده کرده‌اند.

راه‌های دسترسی به کاروانسرای مزینان

برای اینکه از این مکان دیدن کنید باید به روستای تاریخی مزینان، زادگاه دکتر علی شریعتی، سفر کنید. این روستا در ۶ کیلومتری شهر داورزن قرار دارد. لازم به توضیح است که قدمت روستای مزینان به دوره قاجار بر می‌گردد ولی کاروانسرا در دوران صفوی ساخته شده، که به احتمالاً زیاد از دلایل تشکیل این روستا همین کاروانسرا است. برای دیدار از این مکا نیازی به پرداخت هزینه نیست و می‌توانید با ورود به این سازه از امکانات آن نیز استفاده کنید.

علاوه بر این روستای مزینان دارای بافت تاریخی زیبایی است که می‌توانید هم زمان از روستا هم دیدن کنید.