به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «ساسانیان فرمانروایان ایرانشهر» نوشته محسن جعفری به‌تازگی توسط انتشارات ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است. این‌کتاب چهارمین‌عنوان از مجموعه «تاریخ ایران‌زمین» است که این‌ناشر چاپ می‌کند. از این‌مجموعه تاکنون کتاب‌های «ایران در سپیده‌دمان تاریخ» و «هخامنشیان فرمانروایان جهان باستان» منتشر شده‌اند.
طرح اولیه مجموعه مورد اشاره شامل ۱۰ عنوان کتاب کم‌حجم بوده که تاریخ ایران را از دوران پیش از تاریخ تا انقلاب مشروطه را پوشش دهند. هدف اصلی از نگارش و انتشار مجموعه «تاریخ ایران‌زمین» هم این است که پلی بین علاقه‌مندان غیردانشگاهی و کتاب‌های پژوهشی دانشگاهی، تاریخ‌خوانی و تاریخ‌دانی باشد. محسن جعفری می‌گوید مشکلاتی از جمله وجود کتاب‌های زیاد شبه‌تاریخی باعث شده‌اند به‌فکر تهیه و تدوین این‌مجموعه بیافتد. او می‌گوید صدها عنوان کتاب درباره تاریخ ایران وجود دارد و هرسال ده‌ها عنوان کتاب تازه نیز منتشر می‌شود اما کتاب‌های آسان‌فهم و علمی که به کار خوانندگان عادی و دانشگاهی بیایند در بازار کتاب کشور بسیار کمیاب‌اند.
کتاب‌های شبه‌تاریخی هم به بیان جعفری با هدف سودآوری و کیفیت پایین منتشر شده و می‌شوند و نویسندگانشان اغلب تحصیلات دانشگاهی مرتبط با تاریخ و فرهنگ ایران ندارند و بدون آشنایی با روش‌های پژوهش تاریخی فقط به قیچی‌کردن و چسباندن نوشته‌های تاریخی از هر منبع در دسترس می‌پردازند.
ساسانیان که از سال ۲۲۴ تا ۶۵۱ میلادی بر ایران حکومت کردند، یکی از تأثیرگذارترین سلسله‌ها در شکل‌گیری هویت، فرهنگ و تمدن ایرانی هستند و با گذشت بیش از ۱۴۰۰ سال هنوز میراث‌شان بر بسیاری از جنبه‌های زندگی فرهنگی ایرانیان از نام کشور ایران تا معماری و هنر ایرانی سایه انداخته است. آن‌ها نخستین فرمانروایانی بودند که به‌طور رسمی نام «ایرانشهر» به‌معنی کشور آریایی‌ها را برای قلمرو خود انتخاب کردند که با کمی دگرگونی نام رسمی کشور ایران است. در کتاب «ساسانیان فرمانروایان ایرانشهر» سرگذشت پرماجرای ملتی سخت‌کوش و جنگاور پیش روی مخاطب قرار می‌گیرد که با فرماندهی شاهان ساسانی با دولت‌های قدرتمند جهان باستان درگیر شدند و دو امپراتور رومی را که با غرور به ایران حمله کرده بودند، نابود کردند.
تاریخ ساسانیان از سال ۲۰۶ میلادی و آغاز پادشاهی اردشیر بابکان در بخشی از پارس شروع می‌شود و ۶۵۱ میلادی (۳۱ هجری قمری) با کشته‌شدن یزدگرد سوم در نزدیکی مرو سقوط کرد.
کتاب پیش‌رو ۹ فصل دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از: «اردشیر بابکان و برآمدن ساسانیان»، «شاپور یکم، پادشاه کشورگشا»، «شاپور دوم، دیرپاترین پادشاه تاریخ ایران»، «از مرگ شاپور دوم تا خسرو یکم (انوشیروان) (۳۷۹ تا ۵۳۱ میلادی)»، «خسرو یکم (انوشیروان)، دوران طلایی ساسانیان»، «خسرو دوم (پرویز)، واپسین پادشاه بزرگ»، «برافتادن ساسانیان»، «تمدن و فرهنگ ایران‌زمین در دوره ساسانی» و «معماری و هنر ایران در دوره ساسانی».
در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:
هر یک از اعضای این‌گروه‌ها از کودکی آموزش‌های ویژه خود را می‌دیدند و وظیفه خویش را در ساختار اجتماعی انجام می‌دادند. جایگاه اجتماعی و ثروت در گروه‌های اجتماعی یکسان نبود و هر فرد می‌توانست در پیشه موروثی خود پیشرفت کند و به اعتبار و ثروت زیادی نیز دست یابد. به باور ایرانیان دوره ساسانی، این ساختار اجتماعی کارایی زیادی داشت و جابه‌جایی بین گروه‌های پیشه‌ای مایه آشفتگی کارها می‌شد، البته اگر کسی استعداد ویژه‌ای نشان می‌داد با اجازه شاه ساسانی می‌توانست به گروه دیگری بپیوندد.
وضعیت زندگی مردم عادی در درازای بیش از چهارصدسال فرمانروایی ساسانیان دگرگونی‌های زیادی داشت. در دوره‌هایی که ایران ثبات سیاسی داشت وضعیت بهتر بود، ولی چنان‌که در فصل‌های پیشین خواندید، کشور بارها دچار بحران‌های سیاسی، اقتصادی و اقلیمی شد. در این بحران‌ها فشار اصلی بر دوش مردم عادی بود و شاهزادگان و بزرگان کمتر آسیب می‌دیدند، در نتیجه بحران‌های اقتصادی به جنبش‌های اجتماعی‌ای می‌انجامید که گاه خواهان برابری بیشتر و بازتوزیع ثروت جامعه می‌شدند. جنبش مزدکی مهم‌ترین جنبش اجتماعی دوره ساسانی بود که پیامدهای سیاسی مهمی نیز همراه داشت، ولی به‌شدت سرکوب شد، هرچند خسرو یکم و پسرش برخی از خواسته‌های مزدکیان را اجرا کردند و کوشیدند وضعیت زندگی مردم عادی را بهبود ببخشند.
این‌کتاب با ۱۵۱ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۸۰ هزار تومان منتشر شده است.
نظر شما