به گزارش بازرگانی خبرگزاری مهر، مهار لرزهای دیوارها در هنگام زلزله میتواند موجب جلوگیری از خسارات جانی و مالی فراوانی شود. در بیشتر خرابیهای ناشی از زلزله، اجزای اصلی سازه کاملاً در جای خود ثابت ماندهاند. در عوض این دیوارهای غیرسازهای هستند که خسارات زیادی به بار میآورند.
در واقع مهندسان کشور تا قبل از زلزله سال ۹۶ کرمانشاه توجه خاصی به اهمیت مهار لرزهای در دیوارهای غیرسازهای نداشتند. اما پس از آن اتفاق ناگوار تغییرات عمدهای در قوانین ساخت و ساز و آئیننامه ۲۸۰۰ رخ داد. در این مقاله میخواهیم به میزان اهمیت مهار لرزهای دیوارها و روشهای تقویت دیوارها در برابر زلزله بپردازیم.
اهمیت دیوارهای پیرامونی هنگام زلزله
دیوارهای پیرامونی یکی از مهمترین اجزای غیرسازهای هستند که اجرای روشهای نوین مهار لرزهای دیوارها برای آنان ضروری است. حدود یک ماه و نیم قبل از وقوع زلزله کرمانشاه، اداره کل راه و شهرسازی یک نامه به سازمان نظام مهندسی نوشت. این نامه مبنی بر عدم ایمنی دیوارهای پیرامونی واحدهای مسکن مهر و عدم اجرای روشهای مهار لرزهای دیوارها برای آن خبر میداد.
در واقع در این واحدها دیوارهای پیرامونی به صورت صحیح و یکپارچه با سازه اصلی ساختمان اتصال نیافته بودند. با مشاهده تصاویر خرابیهای زلزله کرمانشاه به این موضوع پی میبرید که بیشتر خرابیها و خسارات مربوط به خرابی دیوارهای پیرامونی بود. در واقع این زلزله ثابت کرد که ایمنی اجزای غیرسازهای ساختمان به اندازه اجزای سازهای آن مهم است.
انواع شکست دیوارها در زلزله
عدم اجزای روشهای اصولی مهار لرزهای دیوارها، تخریب و شکست دیوارهای پیرامونی غیرسازهای را به دنبال دارد. شکست دیوارها میتواند به روشهای مختلفی رخ دهد که این بستگی به میزان مقاومت دیوار و نوع نیروی خارجی وارد شده به آن دارد. انواع شکست دیوارها به دو دسته شکست قطری یا انفجاری دیوار و شکست خارج از صفحه یا پرتاب عرضی دیوار تقسیم میشوند.
شکست قطری یا انفجاری دیوار ناشی از ترک خوردگی دیوارهای پیرامونی رخ میدهد. ترک خوردگی دیوارهای پیرامونی موجب کاهش مقاومت وایستایی آنها میشود. در نتیجه دیوارها به سمت داخل یا خارج فرو میریزند. در شکست خارج از صفحه یا پرتاب عرضی، دیوارها به صورت کامل ریزش پیدا میکند. البته دیوارهای داخلی ساختمان که نقش جداکننده را دارند نیز دچار خرابی میشوند. خرابی این دیوارها خسارات جدی به بار خواهد آورد.
روشهای مهار دیوارها
همان طور که قبلاً اشاره کردیم، بعد از زلزله کرمانشاه سازمان نظام مهندسی کشور تأیید زیادی بر اجرای روشهای مهار لرزهای دیوارها دارد. روشهای مختلفی جهت مهار لرزهای این دیوارها وجود دارند. وال پست و وال مش جز پرطرفدارترین و متداول ترین روش های مهار لرزه ای دیوار ها هستند.
در گذشته تنها از روش وال پست سنتی جهت مقاومسازی دیوارها بهره میبردند. با این وجود این نوع وال پست نیز به صورت اصولی و استاندارد اجرا نمیشد. اما امروزه نسل نوینی از وال پستها اختراع شدهاند که به آنها وال مش میگویند. وال مش به سبب مزایایی که دارد توانسته جایگزین مناسبی برای وال پست فلزی سنتی ساختمان باشد.
در ادامه به بررسی وال پست و وال مش به عنوان دو روش متداول مهار لرزهای دیوارها به صورت جداگانه میپردازیم.
وال پست سنتی ساختمان جهت مهار لرزهای دیوارها
وال پست که جز قدیمیترین روشهای مهار لرزهای دیوارها است به معنی نگهدارنده دیوار میباشد. این روش با استفاده از وادارهای عمودی، افقی، میلگردهای بستر و انواع اتصالات دیگر اجرا میشود. در وال پست دیوارها با استفاده از اجزای فلزی به سازه اصلی ساختمان وصل شده و سازه حالت یکپارچگی پیدا میکند.
در نتیجه نیروهایی که در هنگام وقوع زلزله به دیوار وارد میشوند، باعث خرابی آن نخواهند شد. وال پست به دلیل معایب و محدودیتهایی که در اجرا دارد کم کم به سمت منسوخ شدن در حرکت است.
وال مش، نسل نوین و مدرن وال پست
وال پست مش یا وال مش نسل نوین و جدیدی از وال پست ساختمان است که به عنوان بهترین روش مهار لرزهای دیوارها شناخته میشود. قطعات وال مش شامل مش فایبرگلاس و چسب اپوکسی وال مش میباشند. در این روش توری الیاف شیشهای در بستری از پلاستر سیمانی- پلاستر گچی قرار میگیرد.
این توری FRCM بسیار محکم بوده و میتواند اجزا و مصالح دیوار را در هنگام زلزله به صورت یکپارچه نگه دارد. نصب وال مش میتواند از خراب شدن دیوارهای پیرامونی ساختمان جلوگیری کند. لازم است بدانید که این روش به صورت کامل توسط آئیننامه ۲۸۰۰ سازمان نظام مهندسی کشور تأیید شده است.
مزایای وال مش نسبت به وال پست سنتی ساختمان
با مقایسه وال و وال پست، دو روش مهار لرزهای دیوارها میتوان به آسانی به مزایای وال مش پی برد. قیمت وال مش نسبت به اجرای وال پست بسیار ارزانتر میباشد. بنابراین نیازی به صرف بودجههای کلان برای خرید آن نیز نیست. یکی از معایب وال پست این است که وزن زیادی به سازه وارد میکند. در حالی که وال مش در سازه بتنی هیچ نوع وزن اضافی را به اجزای اصلی سازه وارد نخواهد کرد. بنابراین بار مرده ساختمان افزایش نخواهد یافت.
مورد دیگر آسان بودن اجرا و نصب وال مش در ساختمان است که به تخصص و زمان زیادی نیاز ندارد. درنتیجه با وال مش شاهد طولانی شدن روند انجام پروژه ساختمانی نخواهید بود. وال مش را میتوان برای ساختمانهایی که فاقد مهار لرزهای دیوارها هستند به راحتی اجرا کرد. اما امکان اجرای وال پست برای ساختمانهای قدیمی و ساخته شده وجود ندارد. زیرا برای اجرای این روش برای خرابیهای گستردهای صورت گیرد.
لزوم نظارت قویتر سازمان نظام مهندسی استانها بر اجرای وال پست و وال مش
قبل از وقوع زلزله کرمانشاه در سال ۹۶ میتوانستیم لزوم اجرای روشهای مهار لرزهای دیوارها را در آئیننامه ۲۸۰۰ ببینیم. اما بعد از این زلزله، سازمان نظام مهندسی کشور به این موضوع پی برد که اجزای این روشها بسیار مهمتر و حیاتیتر است. بنابراین پیوست ششم به استاندارد ۲۸۰۰ اضافه شد.
بر اساس این پیوست اجزای غیرسازهای باید به گونهای طراحی شوند که مانعی برای حرکت اجزای سازهای در هنگام زلزله ایجاد نکنند. به عبارتی دیگر، اجزای روشهای مهار لرزهای دیوارها برای تمامی ساختمانها و سازهها الزامی است.
وال پست و نسل نوین آن یعنی وال مش روشهای مناسب، استاندارد و ایمنی جهت مهار لرزهای دیوارها هستند. بنابراین سازمان نظام مهندسی کشور لازم است در خصوص اجرای این روشها تأیید بیشتری داشته و بر روند آن نظارت کند. زیرا تأمین ایمنی ساختمان و اجزای سازهای و غیرسازهای آن تنها از طریق این دو روش امکانپذیر است.
قیمت وال مش چقدر است؟
بسیاری از متقاضیان در مورد قیمت بهترین روش مهار لرزهای دیوارها یعنی وال مش سوال دارند. قیمت وال مش به کلی بسیار ارزانتر و مقرون به صرفهتر نسبت به روشهایی مانند وال پست است. همچنین قیمت این روش به فاکتورهای مهمی بستگی دارد. به همین دلیل نمیتوان قیمت ثابتی برای آن در نظر گرفت.
کیفیت توری وال مش
میزان چسب اپوکسی مورد نیاز
متراژ توری
حجم کار
میزان دستمزد اجرا و… جز این پارامترها هستند.
قیمت وال مش و هزینه مربوط به طراحی، نصب و اجرای آن با هم متفاوت هستند. در واقع این دو، دو هزینه جدای از هم میباشند. بنابراین بهتر است برای خرید وال مش و اجرای آن بودجه لازم را تعیین نمائید.
این مطلب، یک خبر آگهی بوده و خبرگزاری مهر در محتوای آن هیچ نظری ندارد.
نظر شما