خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران یکی از جوایز مهم حوزه کتاب و ادبیات است که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار می‌شود. در این‌رویداد آثار در ۴ رشته اصلی «علوم و فنون»، «ادبیات»، «علوم انسانی و علوم اجتماعی» و «کودک و نوجوان» که هرکدام شاخه‌های مختلف دارند رقابت می‌کنند.
جایزه کتاب سال از سال ۱۳۳۴ پا گرفت، تا سال ۱۳۵۶ ادامه داشت اما در آن سال‌ها به‌خاطر اتفاقات سیاسی کشور و وقوع انقلاب متوقف شد. پس از آن در سال ۱۳۶۲ آیین نامه اجرایی این رویداد به تصویب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید. براساس این آیین‌نامه بهترین کتاب‌های چاپ شده در موضوعات مختلف پس از بررسی استادان و صاحب نظران علمی و فرهنگی، انتخاب و طی مراسمی در دهه فجر معرفی می‌شوند. به این ترتیب هر سال وزارت ارشاد از ناشران و مؤلفان تقاضا می‌کند نسخه‌ای از آثاری را که برای نخستین بار در طول سال به چاپ رسیده‌اند، ارسال کنند.
داوری آثار کتاب‌سال در سه‌مرحله انجام می‌شود. در مرحله نخست، آثار ارسالی به جشنواره، مورد ارزیابی اولیه هیأت‌های داوری قرار می‌گیرند و پس از آن، با رأی اکثریت به مرحله دوم مسابقه ارسال می‌شوند. در مرحله دوم، آثار توسط حداقل سه‌نفر از داوران انتخابی از جانب هیأت داوری که در هر موضوع مشخص، معین می‌شوند بررسی می‌شوند و کتاب‌هایی که موفق به کسب حداقل ۸۰ امتیاز از مجموع ۱۰۰ امتیاز شوند، به مرحله نهایی داوری راه پیدا می‌کنند. در مرحله نهایی هم توسط هیأت داوران مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت، به هیأت علمی جشنواره معرفی می‌شوند.
برگزارکنندگان و نویسندگان اساسنامه جایزه کتاب سال می‌گویند در این‌روند داوری ۳ نکته حائز اهمیت وجود دارد؛ ارتقا بخشیدن به سطح علمی و فرهنگی کشور، سلیس بودن زبان اثر و رعایت قواعد دستور زبان فارسی و داشتن کیفیت مطلوب از نظر طبع و نکات فنی چاپ.
یکی از بحث‌هایی که همیشه درباره جوایز مهم ادبی مطرح است و کتاب‌سال جمهوری اسلامی ایران هم به‌خاطرش مورد توجه و سوال قرار گرفته، ارزش مادی جایزه است. تعداد سکه‌ها یا مبلغ جایزه کتاب‌سال هم طی سال‌های گذشته یکی از سوالاتی بوده که اهالی رسانه از برگزارکنندگان این‌رویداد پرسیده‌اند.
اختتامیه جایزه کتاب‌سال به‌زودی طی روزهای پیش رو در بهمن‌ماه برگزار می‌شود که به همین‌بهانه گپ و گفت کوتاهی با علی رمضانی مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران به‌عنوان برگزارکننده این‌رویداد درباره میزان جایزه و تغییر در اساسنامه آن داشتیم.
رمضانی در پاسخ به این‌سوال که آیا مبلغ جایزه چهل و یکمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران با افزایش روبه رو بوده یا نه، این‌مساله را تایید کرد و گفت: مبلغ جایزه کتاب سال افزایش داشته است.
وی افزود: از آنجاکه جایزه شعر فجر به لحاظ آیین‌نامه‌ای معادل جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی است، به همان‌میزان که مبلغ جایزه شعر فجر افزایش داشته، جایزه کتاب سال نیز با افزایش رو به رو بوده است.
به گفته رمضانی برگزیدگان چهل و یکمین جایزه کتاب سال مبلغ ۲۵۰ میلیون و شایستگان تقدیر این رویداد ۷۵ میلیون تومان دریافت می‌کنند. همچنین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای پرداخت جوایز توصیه‌ای برای کاهش آن ندارد و همواره توصیه کرده‌اند استعدادهای بیشتری به جامه معرفی شود.
وی همچنین در پاسخ به سوال دیگر مهر درباره تغییر اساسنامه و داوری چهل و یکمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران گفت: اساسنامه و آیین‌نامه این‌دوره از جایزه کتاب سال، متناسب با آثاری که به دبیرخانه این رویداد رسیده، تغییراتی داشته و اصلاحاتی که نیاز بوده در ترکیب کلی داوری‌ها هم اعمال شده است.
رمضانی درباره جزیی‌ترشدن گروه‌های شرکت‌کننده در جایزه کتاب سال و تغییرات آن گفت: درباره گروه‌های شرکت کننده در این‌رویداد و تغییراتی که اعمال شده است نیز تغییراتی داشته ایم که جزییاتشان را به مرور اعلام می‌کنم.
نظر شما