خبرگزاری مهر- گروه بین الملل، وداد بغلانی: این روزها در آستانه چهل و پنجمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران قرار داریم و در همین راستا خبرنگار ما مصاحبهای با استاد «الهامی الملیجی» نویسنده و روزنامهنگار مصری داشته است که مشروح آن از نظر میگذرد؛
از نظر شما عامل ضروری که ملت ایران را به سمت قیام علیه رژیم شاه در آن دوره زمانی سوق داد چه بود؟
انگیزههای زیادی وجود داشت که موجب قیام ملت ایران ضد رژیم شاه شد و ما در اینجا به طور خلاصه به برخی از آنها اشاره میکنیم:
اولین مورد این بود که در آن زمان شاه و رژیم آن همه آزادیها و حقوق طبیعی مردم را که در قانون اساسی آمده بود، از آنها سلب کرده و برای مقابله با نیروها و شخصیتهای آزادیخواه و دموکراسیخواه، از روش ظلم و سرکوب استفاده میکردند.
نکته دوم مربوط به تسلیم شدن رژیم شاه در برابر آمریکا و تبعیت فرهنگی و سیاسی و اقتصادی از دولت ایالات متحده بود؛ موضوعی که نقش زیادی در از بین رفتن ساختار اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ملت ایران در آن زمان داشت؛ ملتی ریشهدار که همواره در طول تاریخ آزادیِ اراده داشتهاند. تبعیت مطلق و بیچون و چرای رژیم شاه از دولت آمریکا و همچنین روابط نزدیک این رژیم با رژیم صهیونیستی کاملاً برخلاف خواست ملت ایران بود. مردم ایران همواره بر حقوق مشروع ملت فلسطین تاکید داشته و اقدامات متجاوزانه مقامات رژیم اشغالگر صهیونیستی را رد کردهاند.
مورد سوم آن است که در دوره شاه فساد به شکل گسترده در بسیاری از جنبهها و نهادهای دولتی رواج یافته بود و از فاسدان وابسته به رژیم حاکم حمایت زیادی میشد.
اما مورد بعدی فقدان عدالت اجتماعی بود؛ جایی که یک گروه بسیار محدود و نزدیک به شاه بیشترین درصد ثروت کشور را در اختیار داشتند؛ درحالی که بخش وسیعتری از مردم از فقر و نداری رنج میبردند، درحالی که ایران کشوری مملو از ثروتهای طبیعی بود.
برای اینکه تصویری از میزان فساد و سوءاستفاده مالی خاندان شاهنشاهی از ثروتهای ملی ایران را نشان دهیم باید اشاره کنیم که آمار تقریباً موثق نشان میدهد که خاندان شاهنشاهی بخش عظیمی از ثروتهای ملی ایران را در اختیار خود داشتند و طبق این آمار ۸۰ درصد از صنعت سیمان، ۷۰ درصد هتلهای توریستی، ۶۲ درصد از بانکها و بیمهها، ۴۰ درصد از صنعت نساجی و ۳۵ درصد از صنعت خودرو و … در اختیار خاندان شاهنشاهی بود.
شما تأثیر اندیشه امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی در حمایت از مستضعفان جهان و ایستادگی در برابر استکبار جهانی را چقدر ارزیابی میکنید؟
موضع امام خمینی (ره)، رد قاطع همه اشکال استعمار و هیمنه امپریالیستی بر جهان بود و شعار «نه شرقی نه غربی» را مبنای تعامل با همه کشورها قرار داد. امام خمینی با وجود اینکه ۲ قدرت بزرگ زمان خود را «۲ قطب غارت جهان» نامید اما از تفاوت بارز میان این دو آگاه بود؛ جایی که آمریکا را شیطان بزرگ و استعمارگر خواند.
امام خمینی (ره) آرمان ایران را مبارزه با استکبار جهانی و شکست آن از طریق وحدت کلمه مستضعفان و اتحاد آنها در سراسر جهان در برابر استکبار اعلام کرد. ایشان یک تقسیمبندی جامع برای جامعه بینالمللی بر مبنای استکبار و مظلومیت ایجاد کرد. بر این اساس جبهه مستکبران شامل دو قطب بزرگ جهان و هم پیمانان و تابعان آنها بود و جبهه مستضعفان شامل کشورها و ملتهایی میشد که تحت ظلم و سیطره و سوءاستفاده جبهه اول (مستکبران) قرار داشتند.
امام خمینی از همه دولتها و ملتها میخواست که در زمینه لزوم قطع دست قدرتهای بزرگ جهان و جنایتکاران تاریخی برای همیشه به توافق برسند تا این ظالمان دست از سر مستضعفان و مظلومان و ستمدیدگان بردارند. ایشان بر این باور بود که وابستگی در برخی زمینهها حتی اگر فایدههای موقتی هم داشته باشد موجب از هم پاشیدن ریشههای دولت میشود و همواره تاکید میکرد صرف نظر از قدرتی که نیروهای استکباری جهان در اختیار دارند اما مظلومان با اتحاد میتوانند به پیروزی برسند.
از جمله سخنان معروف امام خمینی (ره) این است: «ای مستضعفان جهان برخیزید و متحد شوید و ستمگران را بیرون کنید که زمین از آن خداست و وارثان آن مستضعفان هستند و در نهایت همه مستضعفان جهان بر همه مستکبران پیروز خواهند شد».
پس از گذشت بیش از چهار دهه از انقلاب اسلامی، موفقیت انقلاب را در دستیابی به اهدافش چگونه ارزیابی میکنید؟
انقلاب اسلامی ایران از روز اول و در طول بیش از چهار دهه، با چالشها و تهدیدهای بزرگ و خطرناک بسیاری روبرو بوده که ابعاد و جلوههای سیاسی، نظامی، امنیتی، رسانهای، اجتماعی و مذهبی به خود گرفته است. اما ایران توانست با اراده محکم و استواری شگفتانگیز خود با تهدیدها و چالشها مقابله و آنها را به فرصتها و چشماندازهایی برای پیشرفت و ترقی در ابعاد و زمینههای مختلف تبدیل کند و انقلاب را حفظ نماید و دولت خود را بر پایههای مستحکم و پیشرفته بازسازی کند.
به این ترتیب ایران به یک قدرت بزرگ منطقهای و تأثیرگذار در محیط منطقهای خود و به طور کلی فضای بین المللی تبدیل شده است. ایران انقلابی همچنین توانست یک نظام سیاسی متمایز بسازد که دارای هویتی خاص باشد و سازوکارها، رویکردها و زمینههای مفاهیم سیاسی معاصر مانند دموکراسی، پلورالیسم، انتقال مسالمت آمیز قدرت، آزادی بیان و کنش سیاسی را از یک سو و ارزشها مبانی دین مبین اسلام را از سوی دیگر با هم درآمیزد. به این ترتیب ایران موفق به تطبیق ثوابت ملی و دینی خود شد.
انقلاب اسلامی ایران در طول چهار دهه عمر خود علیرغم همه توطئهها و محاصرههایی که قدرتهای استعماری جهان و متحدانشان ضد این کشور اعمال کردهاند و هنوز هم ادامه دارد اما توانست در زمینههای مختلف در همه سطوح سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی، فرهنگی، علمی، فنی، نظامی و حتی ورزشی پیشرفتهای بزرگی ثبت کند.
در سطح سیاسی، انقلاب اسلامی ایران، رژیم طاغوت را نابود کرد و حاکمیت به مردم این کشور واگذار شد. در سایه این شرایط یک حاکمیت مردمی ایجاد شد که تضمین کننده انتخابات آزاد و مستقیم مجلس نمایندگان است که نماینده همه گروههای جامعه است. همچنین با این حاکمیت مردمی، ملت ایران خودشان رئیس جمهورشان را انتخاب میکنند. انقلاب ایران همچنین به هیمنه قدرتهای بزرگ پایان داده و استقلال ملی را برای این کشور رقم زد و با نیروهای استکباری در جهان مقابله و از مستضعفان حمایت کرد.
همچنین ایران (بعد از انقلاب) به جایگاهی برجسته رسید که شایسته آن بود و امروز ایران در منطقه نقشی پیشگام و فعال دارد و موقعیت ژئوپلیتیکی مهمی را به خود اختصاص داده است.
در سطح علمی نیز ایران در سطح جهان در زمره کشورهای پیشرفته قرار دارد و امکانات پژوهشی علمی زیادی دارد که آن را در سطح تولید و علم پیشگام کرده و از بارزترین پیشرفتهای علمی و صنعتی ایران میتواند به برنامه هستهای این کشور اشاره کرد.
به طور کلی ما اگر بخواهیم موفقیتهایی را که ایران بعد از انقلاب در زمینههای مختلف علم، صنعت، کشاورزی، صنایع نظامی و فضایی به دست آورده است بررسی کنیم بسیار طولانی میشود و بنابراین به همین موارد بسنده میکنیم.
از نظر شما آرمان فلسطین چگونه از انقلاب اسلامی تأثیر گرفت و آیا شما از رویکرد انقلاب اسلامی در حمایت از آرمان فلسطین حمایت میکنید؟
انقلاب ایران دوران خود را با بستن مقر سفارت رژیم صهیونیستی و اخراج کارکنان آن از ایران که مورد توجه و عنایت ویژه رژیم شاه قرار گرفته بود، آغاز و رهبری انقلاب این مقر را به سازمان آزادیبخش فلسطین واگذار کرد تا سفارت فلسطین در ایران اولین دفتری باشد که به فلسطینیها امتیازات دیپلماتیک میدهد.
به این ترتیب مساله فلسطین تبدیل به یکی از اولویتهای انقلاب اسلامی ایران شد و این کشور بعد از انقلاب در سطوح مختلف سیاسی، معنوی، مالی، فنی و تسلیحاتی از گروههای مقاومت فلسطین حمایت به عمل آورد. بنابراین مقاومت به توانمندیهای عظیمی دست یافت که توانست از طریق آن با دشمن صهیونیستی مقابله کند و ماشین جنگی صهیونیستها را شکست دهد.
انقلاب ایران بارزترین نقش را در تشکیل محور مقاومت که سر نیزه مقابله با نقشههای رژیم صهیونیستی در منطقه است، ایفا کرد و همین امر نقش مهمی در شکست بسیاری از توطئههای این رژیم داشت.
من شخصاً رویکرد انقلاب ایران در حمایت گسترده از مقاومت فلسطین را بسیار ارزشمند میدانم و معتقدم که این رویکرد کمک بزرگی به آزادسازی کل سرزمین فلسطین از شر دشمن صهیونیستی خواهد کرد.
نظر شما