توسعه میدان نفتی سهراب در هورالعظیم/ ابهامات طرح همچنان باقی است

به گزارش خبرنگار مهر، عملیات اجرایی طرح توسعه میدان نفتی سهراب اردیبهشت ماه امسال در سفر رئیس‌جمهوری به خوزستان در حالی به‌طور رسمی آغاز شد که تاکنون گزارش ارزیابی زیست محیطی این پروژه تعیین تکلیف نشده است.

میدان مشترک نفتی سهراب در شمال غربی شهر اهواز در خوزستان و در امتداد مرز ایران و عراق واقع شده و با میدان نفتی هویزه در کشور عراق مشترک است.

طرح توسعه میدان نفتی سهراب مشتمل بر برنامه تخلیه طبیعی و حفاری ۲۰ حلقه چاه جدید، تعمیر ۲ حلقه چاه موجود، تجهیز ۱۴ چاه به پمپ درون‌چاهی، یک ایستگاه تقویت فشار با پمپ‌های سه‌فازی، احداث خط لوله انتقال نفت‌خام و ساخت واحد تفکیک‌گر و اندازه‌گیری در مجاورت واحد بهره‌برداری غرب کارون خواهد بود.

گفته می‌شود بر اساس پیش‌بینی‌ها در مرحله نخست توسعه این پروژه تولید این میدان به روزانه ۳۰ هزار بشکه برسد و در طول ۲۰ سال قرارداد این میدان انتظار تولید تجمعی ۱۶۰ میلیون بشکه نفت می‌رود.

عملیات اجرایی طرح توسعه میدان نفتی سهراب در حالی دنبال می‌شود که کارشناسان و دوستداران محیط‌زیست نیز درخصوص تبعات زیست محیطی این طرح به ویژه وضعیت وخیم تالاب هورالعظیم ابراز نگرانی می‌کنند.

در همین پیوند، سعید کریمی مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست کشور در سفر به اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: این میدان نفتی با کشور عراق مشترک است و به نظر می‌رسد آنان فرآیند بهره برداری را آغاز کرده‌اند.

وی ادامه داد: با توجه به مشترک بودن این میدان نفتی به نظر می‌رسد به لحاظ اقتصادی کشور ما نیز باید به موقع اقدام کند و اگر دیرتر شود احتمالاً به لحاظ اقتصادی مطلوب نباشد زیرا یک ذخیره‌ای وجود دارد و ممکن است توسط کشور عراق برداشت شود. ما این مساله را که وزارت نفت اعلام کرده است نمی‌توانیم تأیید یا رد کنیم اما اگر همین باشد باید زودتر تعیین تکلیف شود.

مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره اینکه این سازمان قبلاً برای ۲ چاه در میدان نفتی سهراب مجوز داده، خاطرنشان کرد: وزارت نفت اکنون درخواست تعداد چاه بیشتری را دارد؛ حدود ۲۵ حلقه چاه تا عملیات بهره‌برداری را شروع کنند.

کریمی تصریح کرد: ما با توجه به اینکه این میدان نفتی در تالاب هورالعظیم قرار دارد و تالاب هورالعظیم نیز برای سازمان محیط زیست حائز اهمیت و ارزش است یا دقت موضوع را تحت رصد داریم‌.

وی با بیان اینکه گزارش ارزیابی زیست محیطی این پروژه آمده و در حال بررسی است، گفت: تاکنون یک جلسه کمیته فنی در سازمان برای آن برگزار و سوالات، ابهامات و اصلاحات مورد نظر سازمان محیط‌زیست به مجری پروژه ابلاغ شده است.

مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه مجری پروژه مجدد یک گزارش اصلاحی را در پاسخ به سوالات کمیته فنی، برای ما ارسال کردند، اضافه کرد: البته ما نظرمان این است که همه ابهامات مرتفع نشده است و موضوع پروژه میدان نفتی سهراب را در کمیته ارزیابی برده تا در این کمیته تصمیم گیری نهایی انجام و پروژه تعیین تکلیف شود.

کریمی با بیان اینکه در کمیته ارزیابی هشت مورد را درخصوص میدان نفتی سهراب مطرح کردیم، خاطرنشان کرد: این هشت مورد هم پروژه‌ای است و هم گزارشی و مجری پروژه و وزارت نفت باید به آن‌ها پاسخ دهند.

وی افزود: یکی از مسائلی که وجود دارد به طور همزمان، مصوبه شورای عالی امنیت ملی برای یک‌سری از میادین نفتی که در مناطق است داده شده و ما خواستیم که مصوبه شورای امنیت ملی با اسم پروژه باشد زیرا این مصوبه به صورت عام است.

مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: از این رو مقرر شد مصوبه با نام پروژه باشد زیرا مصوبه امنیت ملی حائز اهمیت است و نام پروژه بایستی ذکر شود که بر اساس آن اقدام شود.

کریمی خاطرنشان کرد: مساله دیگر این است که استخراج از این تعداد چاه را می‌خواهند در هشت پت انجام دهند، اظهار داشت: این امر سبب خشک شدن سطح تالاب می‌شود و ما در کمیته ارزیابی خواستیم حفاری به صورت اُریب انجام شود و خارج از تالاب چاه وجود داشته باشد که البته این به نظر می‌رسد به لحاط فنی و اقتصادی برای مجری امکان پذیر نیست و ما نیز این مساله را نپذیرفتیم و به عنوان یک گزینه در حال بررسی است.

وی ادامه داد: اعطای مجوز یا اجازه برای استخراج نفت به صورت مرحله‌ای از دیگر مواردی است که در کمیته ارزیابی مطرح شد؛ به بیان ساده‌تر شاید اگر قرار باشد سازمان حفاظت محیط زیست موافقتی بکند ممکن است با چند چاه موافقت کند تا عملکرد این شرکت نفتی را ببینید که آیا خسارت تخریب و آلودگی به محیط‌زیست منطقه و به خصوص تالاب وارد می‌شود یا نه و بر اساس آن برای ادامه فعالیت تصمیم‌گیری کند.‌

مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: این نیز یک گزینه است که به لحاظ مدیریتی و فنی می‌توانیم از آن برای اطمینان از توسعه پایدار بهره بگیریم؛ به هر حال به لحاظ اقتصادی کشور نیاز دارد به برداشت این منبع اما لازم است اطمینان حاصل شود که تخریب منبع دیگری به صورت غیرقابل جبران اتفاق نیافتد.

کریمی ابراز داشت: همچنین کاهش سطح و سطوح، تأسیسات و خطوط پروژه از دیگر موارد است که می‌توان روی آن کار کرد تا به نحوی ایجاد شوند که کمتر خسارتی داشته باشد و لازم است تأسیسات و تجهیزاتی مانند منیفولدها خارج از تالاب قرار گیرد.‌

وی افزود: فرآوری نفت خام استخراجی از این محل، از دیگر موارد است که این نفت خام به کارخانه اروندان داده خواهد شد؛ ما خواستیم که در کلان قضیه اثبات شود که اروندان توانایی و ظرفیت فرآورش این نفت خام را داشته باشد زیرا به همراه نفت خام، گاز و آب و … باید تصفیه و آن فرآورده به پالایشگاه منتقل شود.

مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه فرآوری اولیه آلودگی بسیاری تولید می‌کند، تصریح کرد: باید مطمئن باشیم که کارخانه اروندان در غرب کارون گنجایش و مجوز برای این نفت دارد زیرا میادین مختلف غرب کارون نفت با اسپکت‌های مختلف تولید می‌کنند و این‌گونه نیست که نفتی با مشخصات دیگر وارد کارخانه شود و این می‌تواند فلرسوزی بدی به دنبال داشته باشد.

کریمی افزود: موارد یاد شده، رئوس نگرانی‌ها و ملاحظات سازمان حفاظت محیط زیست در تعیین تکلیف پروژه میدان نفتی سهراب است که هنوز تعیین تکلیف نشده و مورد بحث و کارشناسی است.

وی ادامه داد: اطلاعات و پاسخ‌ها را که از جانب مجری پروژه دریافت کنیم می‌توانیم جلسه آتی کمیته ارزیابی را برگزار کنیم و در آنجا اگر قرار شود موافقت یا مخالفت کنیم، می‌توان یک سری تمهیدات را در نظر گرفت. اکنون نمی‌توانیم بگوییم که با توسعه میدان نفتی سهراب موافق یا مخالف هستیم.

مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست کشور خاطرنشان کرد: برنامه ریزی کلانی برای غرب کارون وجود دارد زیرا این منطقه یک میدان نفتی است و میادین نفتی مختلفی دارد و قاعدتاً برای استخراج نفت طبیعتاً نیاز به افزایش تعداد چاه است و ما از شرکت مهندسی توسعه نفت خواستیم که یک برنامه مدیرت پایش زیست محیطی برای غرب کارون ارائه کند مبنی بر اینکه تاکنون چه کرده است و برنامه آنان در قبال تخریب‌ها و آلودگی‌هایی که در غرب کارون به وجود آمده، چیست؟ زیرا برای تعدادی از چاه‌ها مجوز داشته اما در یک‌سری از چاه‌ها بدون مجوز شروع به کار کردند که این‌ها باید ساماندهی شود.

کریمی تصریح کرد: تهیه سند ارزیابی زیست محیطی یا (Strategic Environmental Assessment) برای غرب کارون ضروری است که این باید در سطح شرکت ملی نفت یا وزارتخانه در دستور کار قرار گیرد و تهیه شود تا بتوانیم پیش بینی کنیم وزارتخانه نفت در آینده در مجموع قرار است چه تعداد چاه احداث کند.

وی افزود: یکی از سوالات ما این است و وزارت نفت باید مشخص کند در آینده چه برنامه‌هایی در غرب کارون دارد که سازمان محیط‌زیست نیز بر اساس آن برنامه‌ریزی‌های زیست محیطی داشته باشد.

مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست کشور درخصوص طرح توسعه هلدینگ پتروپالایش اصفهان در این شهر نیز گفت: هرگونه توسعه در پالایشگاه‌های کشور باید با مجوز سازمان محیط زیست باشد و باید گزارش ارزیابی زیست محیطی تهیه و فرآیند آن طی شود.

کریمی تصریح کرد: در صورت موافقت سازمان می‌توانند طرح توسعه‌ای را اجرا کنند و اگر بدون اجازه این اتفاق افتاده باشد مورد تأیید سازمان محیط زیست نیست و اقدامات حقوقی را دنبال خواهیم کرد.