بدرقه هنرمندی که در اوج خانه‌نشین شد/ مردی با اراده پولادین

به گزارش خبرنگار مهر، آیین تشییع و خاکسپاری مرحوم جمشید عندلیبی آهنگساز و نوازنده پیشگام عرصه نی نوازی روز جمعه هجدهم اسفند ماه در قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) تهران با حضور تعدادی از هنرمندان و دوستداران این هنرمند پیشکسوت برگزار شد.

داریوش پیرنیاکان، داود گنجه ای، فاضل جمشیدی، زید الله طلوعی، حسین رضایی نیا، شاهو عندلیبی، محمد جلیل عندلیبی، سعید ثابت، پشنگ کامکار، زمان خیری، علی عزیزی، سانوا عندلیبی، سیاوش کامکار، وحید تاج و ... از جمله هنرمندانی بودند که در این مراسم حضور داشتند.

در ابتدای این برنامه گروهی از هنرمندان دف نواز اهل کردستان در قالب یک آیین ویژه دف نوازی پیکر مرحوم جمشید عندلیبی را به سمت محل خاکسپاری مشایعت کردند.

جمشید عندلیبی در اوج خانه نشین شد

حمیدرضا نوربخش مدیرعامل خانه موسیقی در یکی از بخش های مراسم خاکسپاری مرحوم عندلیبی گفت: امروز در سوگ هنرمندی محجوب، محبوب و مظلوم هستیم که خدمات قابل توجهی را در حوزه موسیقی ایرانی انجام داده است و ای کاش همانند آنچه در ادبیات فارسی گفته می شود تا زمانی زنده هستیم قدر هم را بدانیم.

وی افزود: چه کسی باورش می شد که جمشید عزیز را این چنین ناگهانی از دست بدهیم؟ همین ۲ ماه پیش بود که در مراسم خاکسپاری مرحوم محسن افتاده که در اینجا برگزار شد جمشید مظلومانه در جایی ایستاده بود. رفتم و او را بوسیدم و احوالش را پرسیدم. همان جا بود احساس کردم انزوا گزیده است و حالا امروز در مراسم خاکسپاری او حضور داریم. به اعتقاد من اینها نشانه ای است تا وقتی زنده ایم احوال هم را بپرسیم تا در آینده حسرت نخوریم. چون این حسرت ها دیگر هیچ تاثیری ندارد جز اینکه فقط دلتنگی هایمان را سبک تر کند که آن هم بعید می‌دانم.

این خواننده موسیقی ایرانی ضمن عرض تسلیت به خانواده عندلیبی تصریح کرد: امیدوارم شرایط به گونه ای رقم بخورد که شاهد روزهای روشن و شکوفایی در موسیقی باشیم تا هنرمندان دیگر انزوا نداشته باشند. ما اکنون در شرایطی هستیم که جوانان ما با موسیقی جدی فاصله گرفته اند و این درد بزرگی‌است که نشان از اهمیت حضور هنرمندان پیشکسوت و ارزنده موسیقی ایران در صحنه های اجرا دارد.

نوربخش افزود: جمشید عندلیبی در اوج خانه نشین شد و این یک درد بزرگ است. هنرمندانی چون جمشید عندلیبی باید روی صحنه باشند و اینکه چرا نیستند پرسشی است که باید به آن جواب بدهیم. هنرمندانی چون مرحوم عندلیبی در اوج تجربه و پختگی هستند و این یک هشدار جدی است که کاری کنیم تا چنین هنرمندانی در دوران شکوفایی حضور در صحنه های اجرا را تجربه کنند.

در فقدان هنرمندی که به خودش نپرداخت

داریوش پیرنیاکان نوازنده پیشکسوت عرصه تار نوازی و رییس شورای عالی خانه موسیقی هم در این مراسم اظهار کرد: حتی در خیالم هم فکر نمی کردم روزی بخواهم در فقدان جمشید عندلیبی حرف بزنم. من و جمشید بیش از بیست سال کنار هم بودیم. او در کنار هنرمندانی چون مرحوم شجریان و بسیاری دیگر فعالیت های ارزنده ای را در موسیقی انجام داد. فعالیت هایی که بسیاری از آنها در این ۲ روز از جلوی چشمانم عبور می کند.

وی افزود: جمشید عندلیبی از جمله هنرمندانی بود که قلب بسیار آرام و صافی داشت و شاید به دلیل همین صافی و زلالی بود که از طرف برخی ها بلاهای زیادی متحمل شد. او هیچ وقت به خودش نپرداخت و شاید برخی از اطرافیان او اجازه ندادند تا او به خودش بپردازد. جمشید عندلیبی از جمله هنرمندانی بود که در زمان پختگی خانه نشین شد.

این نوازنده و مدرس موسیقی در ادامه صحبت های خود با انتقاد از شرایط فعلی تولید و عرضه آثار موسیقایی گفت: متاسفانه موسیقی امروز بیشتر شبیه یک شو شده است. اتفاقا همین شرایط است که موجب خانه نشینی هنرمندان می شود. شرایطی که در آن خبری از موسیقی اندیشه محور نیست و هنرمندان متعالی خانه نشین شدند؛ مسیری که نمی دانم تا چه زمانی می خواهد ادامه داشته باشند. اصلا چرا باید هنرمندی چون جمشید عندلیبی در این سن و سال سکته کند؟

پیرنیاکان درباره ویژگی های هنری مرحوم عندلیبی هم گفت: در مدت بیست‌سالی که با جمشید کار می کردم اغلب اجراهای زنده در قالب آلبوم هم پیش روی مخاطبان قرار گرفت. فرآیندی که موزیسین ها می دانند در این شرایط نی نواز نباید حتی یک مقدار کوچک کوک را به شکل دیگری اجرا کند و این برای سازی چون نی کار بسیار سختی است. فرآیندی که جمشید عندلیبی به درست ترین شکل ممکن آن را بلد بود .‌

پس از صحبت های پیرنیاکان. شاهو عندلیبی نوازنده نی و محمد هاشم احمد خواننده قطعاتی را در سوگ مرحوم عندلیبی اجرا کردند.

جمشید عندلیبی نهنگی در اقیانوس موسیقی است

محمدجلیل عندلیبی آهنگساز پیشکسوت موسیقی ایرانی نیز در این مراسم گفت: جمشید عندلیبی متعلق به ایران و کردستان است. جمشید از نگاه من نهنگی در دریای موسیقی بود که امروز در فقدان مرگ او کنار هم ایستاده ایم.

وی افزود: سال ۱۳۵۴ که دانشجوی موسیقی دانشکده هنرهای زیبا بودم جمشید در سنندج آکاردئون می نواخت. من در تهران از استاد محمدعلی کیانی نژاد یک نی گرفتم و آن را به جمشید هدیه دادم و گفتم این ساز را بزنی بهتر است. باور کنید او ۶ ماه تلاش کرد تا بتواند بالاخره صدای نی را در آورد و این برای من نشانه ای از اراده پولادینی بود که فقط آن را در جمشید دیدم.

عندلیبی تصریح کرد: جمشید عندلیبی پاییز نیزار را به بهار نیزار تبدیل کرد. او می گفت ساز نی جادو دارد و به همین دلیل بود که به واسطه هنرنمایی اش بهترین آثار را خلق کرد.

پس از صحبت های عندلیبی و در بخش پایانی مراسم متنی از طرف دختران مرحوم جمشید عندلیبی که در خارج از ایران حضور داشتند یرای مخاطبان خوانده شد.

مرحوم جمشید عندلیبی از جمله نوازندگان شناخته شده عرصه نی نوازی بود که نواختن ساز نی را ابتدا بدون استاد فرا گرفت و سپس با حضور در دانشگاه تهران و آشنایی با حسین عمومی به ادامه فراگیری تکنیک های این ساز پرداخت. وی ردیف موسیقی ایرانی را نزد هنرمندانی چون نصرالله ناصح پور ، نورعلی برومند و محمدرضا لطفی فرا گرفت و در سال ۱۳۶۰ بود که برای تکمیل تکنیک های پیشرفته نوازندگی نی به نزد حسن کسایی در اصفهان رفت.

این هنرمند فقید موسیقی ایرانی در طول زندگی خود علاوه برتولید چندین اثر موسیقایی در پروژه هایی چون «بیداد»، «نوا»، «دستان»، «دود عود»، «آسمان عشق»، «یاد ایام»، «رسوای دل»، «پیام نسیم»، «دل مجنون»، «سروچمان» همکاری داشته است. وی علاوه بر نوازندگی در کار آهنگسازی نیز فعال بود و آلبوم‌های «میهمان تو»، «پاییز نیزار» و «مونس جان» از جمله فعالیت‌های او در زمینه آهنگسازی است.

عندلیبی همچنین قطعات ابوالحسن صبا را با نی و به صورت ردیف آموزشی تنظیم و نواخته‌است. این در حالی است که تک نوازی نی پروژه ماندگار «نی نوا» اثر حسین علیزاده هم به عهده مرحوم عندلیبی بوده که بسیاری از مخاطبان موسیقی این هنرمند را با چنین اثر معتبری می شناسند.

موسیقی «نی نوا» از جمله ملودی‌های معتبر و ارزشمند تاریخ موسیقی ایران زمین است که به واسطه حضور هنرمندانی چون حسین علیزاده با خلاقیت و استادی منحصر به فرد و جمشید عندلیبی با تک نوازی سحرانگیزی که در حوزه نی نوازی انجام داده و همچنین جمعی دیگر از نوازندگان شاخص موسیقی کشورمان توانست جایگاه رفیعی میان مخاطبان پیدا کند.

مراسم ترحیم این هنرمند فقید ساعت ۱۴ تا ۱۵:۳۰ روز شنبه ۱۹ اسفند ماه در مسجد نور تهران واقع در میدان فاطمی برگزار می‌شود.