خبرگزاری مهر، گروه استانها-سمیه نوری: روز ۲۱ اسفند در تقویم رسمی ایران روز بزرگداشت نظامی گنجوی است از همین رو این شاعر نام آشنا به عنوان صاحب سبک و پیشوای داستانسرایی در ادبیات پارسی مورد توجه بسیاری از ایرانیان قرار دارد.
نظامی شاعر بلندپایه ایرانی حدود هفتاد سال در شهر گنجه زندگی میکرد و با توجه به اینکه در روزگاران گذشته این شهر جزئی از سرزمین ایران زمین محسوب میشد و در همین راستان این شاعر بلند آوازه در اشعار خود بارهای به ایرانی بودن خود افتخار کرده است.
نظامی را میتوان از جمله پیشروان جریان ادبی قرن ششم هجری قمری به شمار آورد و با نگاهی به اشعار نظامی میبینیم که او با به نظم کشیدن قصههای گوناگون توانسته چگونگی رفتار انسان را در ارتباط با همنوعان خود چه در زندگی فردی و چه در جامعه و زندگی جمعی ترسیم کند و تعلیم دهد.
ایشان را باید برترین و در واقع سرآمد داستان پردازان غنایی زبان فارسی به شمار آورد و آنچه سبب گسترش و انتشار کلام نظامی در بین مردم شده سادگی و روانی آن است و این سادگی و روانی در بین تمام منظومههای او به چشم میخورد.
ضرورت اهمیت جغرافیای تاریخی در ادبیات
در روز بزرگداشت حکیم نظامی به منظور معرفی این شاعر بلند آوازه در مراسم بزرگداشت وی محمدرضا فتحی ادب و شاعر کرمانشاهی و همچنین عضو دپارتمان سخنوری در عصر یکشنبه که به همت جهاد دانشگاهی و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمانشاه برگزار شد، اظهار کرد: آنچه که امروز برای ما اهمیت بیشتری دارد جغرافیای تاریخی است چرا که در پی این جغرافیای تاریخی در سالهای گذشته به دلیل قرار داشتن مقبره نظامی در شهر گنجه ترکیه این شاعر را از آن خود دانسته و اشعار ترکی نسبتاً جعلی را به او نسبت دادهاند.
وی افزود: با اشتباه راهبردی در تاریخ زمانی که مولوی در ترکی ثبت شد اقدام خاصی از سوی ایران انجام نشد و این شاعر را از اصالت ایرانی خود دور کردند در حالی که بسیاری از مناطق در آن زمان تحت تأثیر و قلمرو ایران و فرهنگ ایرانی بوده است.
این شاعر کرمانشاهی با تاکید بر اینکه جغرافیای فرهنگی ایران در گذشته وسعت بالایی داشته، تصریح کرد: اکنون در گام نخست باید است سوال را از خود بپرسیم که نظامی اهل کجا بوده و با رجوع به تاریخ و جغرافیای ایران در زمان گذشته در مییابیم که گنجه جزئی از ایران بوده و مادر نظامی نیز دختری از تبار کُرد ایران بوده است.
فتحی با تاکید بر اینکه نظامی خود را در اشعارش اهل ایران و فارسی زبان معرفی کرده، گفت: این شاعر در اشعار خود حتی یک شعر به زبان ترکی نداشته در حالی که اکنون اشعاری را به زبان ترکی به دور از اصول و روش شاعری نظامی نسبت دادهاند.
تاریخچه داستان شیرین و فرهاد
وی عنوان کرد: در خلق اثر شگرفی همچون شیرین و فرهاد باید بگوییم که پیش از آن فردوسی در شاهنامه خود داستانی با عنوان خسرو و شیرین مطرح و بیان کرده اما اسمی از فرهاد در آن به میان نیامده بود که پس از وی نظامی با ورود فرهاد به داستان یک قصه شبه تاریخی را به قصه غنایی تغییر داد.
فتحی با بیان اینکه تنها عاشق و معشوق به رسمیت شناخته شده در بین ما قصه شیرین و فرهاد است، تاکید کرد: با خلق اثر نظامی نقش شیرین و فرهاد در این داستان پررنگ و خسرو جایگاه خاصی نداشته که اینها همگی برگرفته از روایات داستانهای موجود و نقل شده بین مردم بوده است که نظامی آن را به داستان درآورده است.
وی یادآور شد: نظامی به واسطه کُرد بودن مادرش روایات نقل شده در بین مردم و اقوام کرد را شنیده و با بهرهگیری از این روایات به خلق اثر فاخر و عاشقانه بی نظیر شیرین و فرهاد پرداخته است.
علی شعبانی معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری کرمانشاه در مراسم بزرگداشت حکیم نظامی، عنوان کرد: دوران پسامدرنیسم تفکرات بر این مبنا بود که مطالعه و کتاب خواندن نماد روشنفکری است و افتخار و تظاهر به دانایی در آن زمان بیشتر بوده است.
وی افزود: اکنون که در پسامدرنیسم قرار داریم موضوع وارونه شده و تظاهر به دانایی نمیشود بلکه دانایی به طور پیش فرض را در وجود خود میدانند و معتقدند نیازی به یادگیری نیست بر همین اساس بیشترین مقاومت در سر کلاس درس را در این دوره شاهد هستیم.
معاون استانداری کرمانشاه با تاکید بر اهمیت و لزوم آموزش به نسل جدید، تصریح کرد: با توجه به مقاومت نسل جدید در زمینه آموزش اهتمام بیشتری میطلبد که به امر آموزش بپردازیم و این آثار ارزشمند را به آنها نشان و معرفی دهیم.
شعبانی در ادامه با بیان اینکه آثار حکیم نظامی گنجوی از آثار ارزشمند این سرزمین است، گفت: مادر این شاعر کُرد زبان بوده و همانطور که از نوشتهها بر میآید اثر خلق شده با عنوان خسرو و شیرین بر گرفته روایات و داستانهای مردمان کُرد زبان است که با نقلهای شنیده شده از مادرش فرا گرفته است.
وی تاکید کرد: خسرو و شیرین در سرزمین ما روایات متفاوتی با زبانهای متفاوتی دارد این شاعر ایرانی در کتابهای خود در کنار بیان اشعار زیبا و عاشقانه، پندها و درسهای بسیاری دارد که باید به نسل جدید یاد داده شود.
معاون استانداری کرمانشاه گفت: در حال حاضر در همین کشور ترکیه با تغییر رسم الخطشان، نسل امروزشان نمیتواند از کتب دوران عثمانی بهره گیرد و این یک فاجعه برای یک کشور است و حال که ما از این نعمت برخوردار هستیم باید نهایت استفاده از آن را ببریم.
شعبانی تاکید کرد: سرمایههای ایرانی باید در قالب برنامههای مختلف به جامعه و بویژه نسل امروز معرفی شوند و این مراسم هم یکی از این برنامه هاست که میتواند معرف خوبی برای سرمایه بزرگ زبان و ادبیات فارسی یعنی حکیم نظامی گنجوی باشد.
برای ارتقا حوزه هنر و ادب از هزار جزیرهای عمل کردن دوری میکنیم
پوریا جلالی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمانشاه نیز در این مراسم خاطر نشان کرد: هیچ دولت و حکومتی به اندازه حکومت اسلامی ایران برای پاسداشت زبان فارسی تلاش نکرده و اهتمامی مقام معظم رهبری و رهبر کبیر اسلام به شعر و ادبیات را هیچ رهبری نداشته است.
وی افزود: بنابراین با توجه به اهمیت ادبیات و فرهنگ در سرزمین ما هیچ فاصلهای میان این دستگاه فرهنگی با سایر ادارات همسو از جمله سازمان جهاد دانشگاهی نیست و هم اکنون اداره ارشاد اسلامی آماده هرگونه همکاری در حوزه فرهنگی و هنری خواهد بود.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمانشاه تصریح کرد: بنا به اهداف ترسیم شده در حوزه فرهنگ و هنر از هزار جزیره عمل کردم دوری کرده و معتقدیم که رخداد مبارکی جز با همراهی و همدلی تمام ادارات و رسانهها با یک دیگر رقم نمیخورد.
در زمینه تولید محتوای ادبی نیازمند عملکرد و کارهای زیادی برای نسل جدید هستیم
مسلم حدیدی رئیس سازمان جهاد دانشگاهی استان کرمانشاه نیز در ادامه این مراسم بیان کرد: یکی از مسائل مهم در کشور پرداختن به امور فرهنگی است و همکاری و همراهی همه دستگاهها از الزامات این دستگاه خواهد بود.
وی با بیان اینکه انجام کار فرهنگی نیازمند همکاری دستگاههای مربوطه است، افزود: یک دستگاه به تنهایی توان انجام کار فرهنگی قوی را نخواهد داشت بلکه نیازمند یک اتحاد جمعی و همکاری دسته جمعی است.
رئیس سازمان جهاد دانشگاهی استان کرمانشاه تصریح کرد: با توجه به وجود بستر و زیر ساختهای موجود در حوزه فرهنگی به منظور حفظ و ارتقا فرهنگ استان آماده همکاری با دستگاههای مسئول در این حوزه بوده و برنامههای لازم را در دستور کار قرار گرفته است.
حدیدی ادامه داد: در کنار اقدامات فرهنگی از سوی ادارات به بسترهای مردمی نیز نیازمند بوده که برای این کار زیر ساختهای زیادی در این زمینه وجود دارد که باید از آن استفاده شود.
وی خاطر نشان کرد: یکی از ضعفهای موجود در زمینه ادبیات این است که بیشتر به حفظیات پرداخته شده و در حوزه تولید محتوا کار زیادی نشده اما آماده هرگونه همکاری در حوزه فرهنگ و هنر هستیم برای پیشرفت این حوزه خواهیم بود.
نظر شما