به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «اساطیر خاورمیانه؛ درسگفتارها» نوشته عباس مخبر به‌تازگی توسط نشر مرکز منتشر و راهی بازار نشر شده است.
عباس مخبر محقق و پژوهشگر حوزه اسطوره و اسطوره‌شناسی، پیش‌تر کتاب‌های «اساطیر هند»، «اساطیر یونان» و «قهرمان در تاریخ و اسطوره؛ درسگفتارها» را در حوزه تالیف و «الهه‌ها» و «سفر قهرمان» را در حوزه ترجمه با همکاری این‌ناشر در زمینه اسطوره منتشر کرده است.
تذکر خوبی که مخبر در ابتدای کتاب و پیشگفتار اثر می‌دهد، این است که به‌خلاف واژه‌هایی چون بین‌النهرین، مصر یا ایران، خاورمیانه یک‌موجودیت فرهنگی یا تمدنی نیست بلکه یک‌ابداع جدید و اصطلاحی است که دهه ۱۸۵۰ در اداره هند دولت بریتانیا خلق شد. به این‌ترتیب تا پیش از این‌تاریخ، خبری از این‌اصطلاح در کتاب‌های تاریخی نیست. همچنین باید گفت خاورمیانه در قرن بیستم، جایگزین واژه خاور نزدیک شد. هرچند امروزه این دو اصطلاح به جای یکدیگر به کار می‌روند، اما همیشه این‌طور نبوده است.
مرزهای منطقه‌ای که خاورمیانه نامیده می‌شود هم بارها دستخوش تغییر شده‌اند و امروز حتی سر کشورهای تشکیل‌دهنده این‌منطقه اتفاق‌نظر وجود ندارد. چیزی‌که در حال حاضر معمولا به‌عنوان خاورمیانه شناخته می‌شود، ۱۷ کشور مصر، ایران، عراق، عربستان، ترکیه، قبرس، سوریه، لبنان، فلسطین، بحرین، کویت، قطر، امارات متحده عربی، عمان، اردن و یمن است. گاهی ترکیه و قبرس را از این‌مجموعه کنار می‌گذارند و عده‌ای، افغانستان، پاکستان و حتی لیبی را هم به آن اضافه می‌کنند.
کتاب پیش‌رو براساس درسگفتارهای عباس مخبر در دوره اساطیر خاورمیانه تنظیم و در ۷ حوزه تدوین شده است. مخبر می‌گوید این، الگویی است که پروفسور ساموئل هنری کوک در کتاب «اساطیر خاورمیانه» در پیش گرفته که توسط علی اصغر بهرامی و فرنگیس مزداپور از منابع اصلی این‌دوره بوده است.
مخبر می‌گوید کتاب اساطیر خاورمیانه، داستان شکل‌گیری تمدن بشر در فراز و نشیبی هزاران ساله است. این‌میان از اسطوره‌هایی با الهگان بزرگی نظیر نین هورسگ، اینانا، ایشتر و ایزیس صحبت می‌شود که یادآور خاطره مادر_الهه‌های بزرگ دوران نوسنگی‌اند؛ همچنین بحث خدایان بزرگی مانند مردوک پیش کشیده می‌شود که گام قطعی را برای گذر از نظام مادرتبار به نظام پدرسالار برمی‌دارد، و این پیروزی مشکوک با ظهور یک خدای بی‌شریک به نام یهوه به کمال می‌رسد.
کتاب پیش رو ۷ فصل اصلی دارد که به این‌ترتیب‌اند: «اساطیر بین‌النهرینی»، «اساطیر سومری»، «اساطیر بابلی»، «اساطیر کنعانی»، «اساطیر یهودی»، «اساطیر هیتی» و «اساطیر مصری».
در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:
تفنوت به‌عنوان یک‌خدای مستقل گاهی اوقات به شکل یک‌زن نشان داده می‌شود، اما اغلب یک ماده‌شیر با پیکر انسان است. نقش او در دنیای خلق‌شده مشخص نیست و مصرشناسان او را رطوبت یا هوای رطوبی فاسدکننده می‌دانند، و یا عقیده دارند که حد بالای جهان زیرین است. اما قطعا مادر همه خدایان آینده است. از سوی دیگرتوصیف شو آسان‌تر است. معمولا به شکل مردی با پری روی سر، و گاهی هم مانند خواهر/همسرش به شکل شیر نشان داده می‌شود. در تصویرهایی که از کیهان به دست داده شده، دستانش را به هوا بلند کرده و در نقش آتمسفر آسمان را از زمین جدا می‌کند. شو مانند یک‌فضای خالی در یک غار مهروموم شده، یک‌فضای خالی و خشک در محدوده‌های جهان خلق‌شده توسط آتوم است و محدوده‌های وجود ما را تعیین می‌کند. شو به‌عنوان خالق و جداکننده بالا و پائین، فضایی را شکل می‌دهد که کل زندگی و حرکت در آن موجودیت می‌یابد.
این‌کتاب با ۳۸۲ صفحه مصور، شمارگان هزار و ۲۰۰ نسخه و قیمت ۳۹۰ هزار تومان منتشر شده است.
نظر شما