سوز آتش برجان مراتع کردستان/سهل انگاری انسان عاملی در نابودی جنگل

خبرگزاری مهر؛ گروه استان‌ها: با شروع اولین تابش گرمای تابستانه و زرد شدن مراتع اولین هشدار برای آتش سوزی شروع می‌شود.

آتش سوزی‌های تابستانه که بر اثر بی‌احتیاطی در فصل گرما بیشتر می‌شود، تبدیل به دغدغه‌ای برای کشاورزان، محیط بانان، فعالان و دوستداران محیط زیست می‌شود.

کوچک‌ترین جرقه و بی‌احتیاطی بسیار ناچیز منجر به خسارت‌های جبران ناپذیری به طبیعت و مراتع و جنگل‌ها می‌شود که صدمات بسیاری به بار خواهد آورد.

مرتع و جنگل که خاصتا در مناطق کوهستانی استان کردستان مراتع و در بخش غربی‌تر استان شامل مریوان و سروآباد جنگل‌های انبوه و سرپوشیده‌ای وجود دارد سرمایه‌ای بی‌نظیر است که حفاظت از آن مسؤولیت همگان است.

در سال‌هایی که بارش باران زیاد بوده پوشش گیاهی هم انبوه خواهد بود اما در نهایت در فصل گرم سال همین پوشش انبوه با بی احتیاطی مردم خطرآفرین بوده و منجر به وقوع آتش سوزی‌های زیاد خواهد شد.

وقوع آتش سوزی در جنگل و مراتع از مخرب‌ترین حوادث با آثار و پیامدهای زیاد و جبران ناپذیری در ابعاد محیط زیستی، گردشگری و انسانی و تخریب گونه‌های گیاهی و جانوری است.

در حقیقت از بین رفتن بخشی از عرصه‌های جنگلی و مرتعی کشور، از بین رفتن حیات وحش و کاهش تنوع زیستی گیاهی و جانوری، آلودگی هوا و گرم شدن کره زمین، تشدید فرسایش خاک، تحمیل هزینه زیاد اطفای حریق و بازسازی منطقه سوخته، از بین رفتن معیشت جامعه محلی وابسته به مرتع و جنگل از جمله پیامدهای آتش سوزی‌های این نواحی است.

طبق اعلام آمار رسمی بیشترین میزان آتش سوزی در مراتع و جنگل‌ها بیشتر ناشی از نیروی انسانی به طور عمد و سهوی بوده و درصد کمی از آن ناشی از بلایای طبیعی برخورد صاعقه و خودسوزی جنگل‌ها در اثر وزش بادهای گرم است.

در روزهای اخیر به دلیل گرمای هوا و یا بی‌احتیاطی‌های صورت گرفته، برخی مراتع و جنگل‌های مناطق مختلف استان از جمله در روستای بالک مریوان، مراتع و زمین‌های اطراف کهریزه، آلتون علیا، سرشیو سقز، روستای دوزخدره، روستای هانیس سنندج و روستای کریم آباد بانه و روستای یمینان سفلی کامیاران دچار حریق شد که با همراهی نیروهای منابع طبیعی و مردم استان مهار شد.

۴۱۴ هکتار از مراتع و جنگل‌های استان درگیر آتش شد

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در زمینه تعداد آتش‌سوزی‌های و میزان مراتع و جنگل‌های استان در سالجاری اعلام کرد: امسال با آغاز فصل گرما، طی ۵۴ فقره آتش سوزی، در بیش از ۴۱۴ هکتار از مراتع و جنگل‌های استان درگیر آتش شد.

بهزاد شریفی‌پور اظهار کرد: امسال از لحاظ تعداد، ۲۵ درصد و از نظر مساحت ۴۵ درصد مناطق درگیر آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع استان کردستان کاهش داشته است.

وی افزود: بیشترین تعداد حریق در شهرستان بانه با ۱۳ فقره آتش سوزی جنگل طبیعی به مساحت ۱۷ هکتار، ۲ فقره مرتع به مساحت ۱.۵ هکتار و یک فقره به مساحت یک هکتار اراضی جنگلی اتفاق افتاد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان یادآور شد: بیشترین مساحت مناطق درگیر حریق مربوط به شهرستان مریوان به مساحت ۱۱۵ هکتار بود و در شهرستان بیجار تاکنون حریقی گزارش نداده است.

وی عنوان کرد: معرفی سامانه ۱۵۰۴ و ۱۳۹ به کشاورزان، برگزاری کلاس‌های آموزشی متعدد در زمینه حریق، استفاده از تریبون نماز جمعه برای آگاه سازی جامعه، جذب دهیاران، اختصاص تجهیزات فردی و گروهی به دهیاران و جوامع محلی، پخش تراکت و صفحه‌های آموزشی بین روستاییان و جذب تراکتور داران برای ایجاد آتش بر در مواقع حریق، اطلاع رسانی بین اصحاب رسانه در فضای مجازی به وسیله تولید و انتشار موشن گرافی برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی از مهمترین اقدامات در سال جاری برای کاهش حریق‌ها بوده است.

ایجاد ۴۰ کیلومتر آتش بر در مناطق حساس به حریق

شریفی‌پور اضافه کرد: این اداره کل با عقد قرارداد با جوامع محلی قریب به ۴۰ کیلومتر آتش بر در مناطق حساس به حریق در عرصه‌های جنگلی و مرتعی ایجاد کرده که در گسترش آتش سوزی بسیار مؤثر بوده است.

مدیر کل منابع طبیعی آبخیزداری استان کردستان یادآور شد: برقراری کشیک‌های مداوم و دیده‌بانی در مناطق مختلف از جمله اقدامات این اداره کل در رابطه با پیشگیری از حریق و تسریع در اطفا آتش‌سوزی‌های به وجود آمده در مناطق حوزه استحفاظی نیز از دیگر علل کاهش سطح و تعداد آتش سوزی در عرصه‌های جنگلی و مرتعی بوده است.

شریفی‌پور افزود: با عنایت به بارندگی‌های به وجود آمده در سال آبی گذشته مناطق جنگلی و مرتعی استان دارای پوشش گیاهی متراکم می‌باشند، که با گرمای شدید هوا و خشک شدن علوفه زیر درختان و مراتع با کوچک‌ترین بی احتیاطی از جانب بهره‌برداران محلی و یا گردشگران، باعث آتش سوزی و ضرر و زیان جبران ناپذیری به منابع طبیعی می‌شود.

مشارکت دوستداران منابع طبیعی در مهار آتش‌سوزی مؤثر است

وی خاطرنشان کرد: از مردم، بهره‌برداران دوستداران منابع طبیعی و گردشگران که ضمن مشارکت فعال در امر حفاظت از منابع طبیعی با مشاهده کوچک‌ترین نشانه‌های آتش‌سوزی در عرصه‌های جنگلی و مرتعی یا تخریب و تصرف اراضی ملی و قطع درختان خودرو و جنگلی را به شماره تلفن ۱۵۰۴ و ۱۳۹ به صورت شبانه روزی اعلام نمایند.

شریفی‌پور گفت: همچنین با توجه به بعد مسافت از محل استقرار نیروهای ویژه اطفا حریق تا محل آتش سوزی تا رسیدن نیروهای ویژه اطفا حریق با رعایت تمام جوانب ایمنی از گسترش آتش جلوگیری به عمل آورند.

اقدامات مخاطره آمیز مانند خاموش نکردن صحیح آتش، انداختن ته سیگار روشن در طبیعت، رها کردن زباله‌های پرخطر مانند بطری‌های شیشه‌ای، و معیشت وابسته به جنگل و مرتع مردم از عوامل مؤثر در شیوع و گسترش اتش سوزی‌های گسترده طبیعت است.

در مناطق کوهستانی و خصوصاً در کردستان که زراعت هم به شکل دیمی بوده و زمین‌های مردم همسایه‌ی دیوار به دیوار مراتع است خطر آتش سوزی و غفلت یک جرقه کوچک ممکن است تمام دست رنج و ماحصل چندین خانواده را با خاکستر یکی کند.

پس سرگرمی و خوشگذرانی چند ساعته ما در دامن طبیعت و سهل انگاری ما ممکن است عواقب بدی داشته باشد که بهتر است حتماً از خاموش کردن آتش اطمینان حاصل کنیم و از دور انداختن شیشه و بطری‌های نوشیدنی که آتش‌زا هستند جدا خودداری کنیم.