شکوه «اشکارگو» در جنگل‌های هیرکانی

خبرگزاری مهر گروه استان‌ها: حال و روز گوزن‌ها به عنوان نماد زیستی جنگل‌های شمال چند سالی بهتر شده و نسلشان رو به ازدیاد است.

جنگل‌های هیرکانی زیستگاه گوزن‌های نادری است که در جای جای آن زیست می‌کنند و آوای مستانه آنها این روزها در دل جنگل‌های سبز خزری طنین انداز شده است.

گاوبانگی نماد عاشقی گوزن‌هاست که برای دفاع از قلمروشان با رقبا جدال می‌کنند تا برنده این میدان باشند اما در کشاکش این رقابت، شکارچیانی هم کمین کرده‌اند تا نسل گوزن‌های عاشق را منقرض کنند.

تعداد گوزن‌های موجود در جنگل‌های مازندران هر روز رو به افزایش بوده و چند سال است که خطر انقراض از بیخ گوش این گونه جانوری رد شده است.

همزمان با فصل گاو بانگی و در روزهایی که نعره‌های مستانه مرال ها در دل جنگل‌های هیرکانی به گوش می‌رسد چادرهایی برای حفاظت و صیانت این گونه زیستی در مازندران برپا و از سوی دیگر ورود تورهای گردشگری نیز به دل طبیعت و جنگل ممنوع شده است.

داریوش مقدس معاون محیط زیست مازندران در گفت وگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه فصل گاوبانگی هر سال از ۱۵ شهریور شروع می‌شود و تا نیمه مهر ادامه دارد، گفت: این فصل به فصل جفت‌گیری گوزن‌ها معروف بوده و برای جلوگیری از شکار این گونه توسط سودجویان و شکارچیان چادرهای گاو بانگی در مناطق مختلف استان برپا شده است.

برای جلوگیری از شکار این گونه توسط سودجویان و شکارچیان چادرهای گاو بانگی در مناطق مختلف استان برپا شده است

وی از مردم و دوستداران حیات وحش خواست تا با مأموران محیط زیست و محیطبان برای صیانت از گونه‌های ارزشمند جانوری همکاری کنند و گفت: محیطبانان در چادرهای محیطبانی مشغول رصد و پایش منطقه هستند تا فصل گاو بانگی به پایان رسد.

وی از گوزن به عنوان نماد تنوع زیستی جنگل‌های شمال یاد کرد و گفت: اینگونه در لیست معرض حمایت محیط زیست قرار دارد.

استقرار چادرهای گاوبانگی در طبیعت مازندران

«گاوبانگی» یکی از مراحل مهم و حیاتی در زندگی گوزن قرمز (مرال) به شمار می‌رود و حیات و بقای مرال ها به دوره حساس گاوبانگی وابسته است، دوره این فصل یک ماهه بوده و تدابیری برای صیانت از این گونه حیات وحش از سوی محیط زیست درنظر گرفته شده است.

عطاء الله کاویان مدیرکل حفاظ محیط زیست مازندران افزایش ضریب ایمنی و تأمین آرامش را در دوره گاوبانگی مهم برشمرد و از دوستداران و علاقمندان به محیط زیست خواست تا برای حفظ این گونه مهم حیات وحش همکاری داشته باشند.

وی در گفت وگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه چادرهای گاوبانگی در مناطق و زیستگاه‌های مرال در نور، نوشهر، البرز مرزی، البرز شرقی، گلوگاه، ساری، هزار جریب و غیره برپا شده است، افزود: برنامه‌های حفاظتی، اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران با همکاری و هماهنگی‌های قضائی اجرا می‌شود.

وی پرهیز از تردد غیرضرور و حضور در عرصه‌های تحت مدیریت و جنگلی را در دوره گاوبانگی ضروری خواند و از دوستداران حیات وحش و محیط زیست خواست تا در صورت مشاهده تخلف شکار غیرمجاز موضوع را به محیط زیست اطلاع رسانی کنند.

شکوه مرال ها

شکوه مرال ها در فصل گاوبانگی در دل جنگل‌های هیرکانی به نمایش درآمده است و مرال هیرکانی، یا گوزن قرمز هیرکانی یکی از زیرگونه‌های گوزن قرمز است که به آن گوزن قرمز خزر یا گوزن نجیب هم می‌گویند.

گاوبانگی به دوره جفت‌گیری مرال‌ها گفته می‌شود که از اواسط شهریور تا نیمه مهر طول می‌کشد. در این دوران مرال های نر آواهایی بلند سر می‌دهند.

سرهنگ علیرضا ابراهیمی فرمانده یگان حفاظت محیط زیست مازندران نیز گفت: مقارن با طنین آوای مرال‌ها در جنگل‌های مازندران و شروع فصل گاوبانگی برنامه‌ها و تدابیر حفاظتی اداره کل حفاظت محیط زیست استان با مشارکت جوامع بومی، همیاران، فعالین زیست محیطی در سطح استان اجرا می‌شود که در این رابطه ضمن انجام گشت‌های سیار، اطلاع رسانی عمومی، مسدود سازی مسیرهای جنگلی با استقرار تعداد ۲۵ الی ۳۰ دستگاه چادر ثابت و سیار در موقعیت‌ها و کریدورهای حساس در سطح استان با استقرار ۱۸۰ محیط بان به صورت شبانه روزی از مناطق و زیستگاه‌های فعال مرال حفاظت می‌نمایند.

مرال یا گوزن قرمز که در گویش مازندرانی به آن گاو کوهی (اشکار گو) نیز گفته می‌شود، گونه نماد جانوری استان مازندران و به بزرگترین پستاندار علفخوار از گونه‌های باشکوه جنگل‌های پهن برگ هیرکانی شمال است.

حفاظت مناسب از گونه با ارزش مرال و انجام اقدامات حفاظتی در مناطق جنگلی مازندران تنها با تلاش شبانه روزی محیط بانانی به دست می‌آید که با تمام وجود سعی دارند محیطی امن برای زاد و ولد این گونه با ارزش فراهم کنند، از جمله این اقدامات برپایی چادرهای گاوبانگی از اواسط شهریور تا اواخر مهرماه گشت و کنترل و نظارت مناطق زیستگاهی است تا علاوه بر کوتاه کردن دست شکارچیان متخلف که با تقلید صدای گوزن سعی در شکار آن‌ها دارند اطلاعات لازم از وضعیت جمعیتی، زیستگاهی و پراکنش این گونه حمایت شده را نیز به دست آورند.