به گزارش خبرگزاری مهر، روزنامه «فرهیختگان» به ابعاد مختلف انفجار معدن در طبس پرداخت و نوشت: دقیقاً ۱۲ شهریور سال گذشته بود که ۶ معدن‌کار در تونل «رزمجاه» معدن البرز شرقی «طزره» دامغان به دلیل جمع شدن گاز در حین کار جان دادند و ۹ ساعت پس از حادثه پیکر بی‌جان ۶ معدن‌کار معدن طزره دامغان را از زیر آوار بیرون کشیدند. بر اساس گفته‌های کارشناسان و مهندسان ایمنی معدن، از جدی‌ترین مشکلات استخراج زغال سنگ از معادن، جمع شدن گاز متان در محل استخراج معدن است. فقط ۱۰ دقیقه از بامداد اول مهر گذشته بود که خبر رسید نشت گاز در یکی از کارگاه‌های شرکت زغال سنگ معدن‌جوی طبس موجب انفجار در این معدن شد. در خبر اولیه اعلام شده بود که بالغ بر ۱۷ نفر در کارگاه استخراج این معدن مشغول کار بودند. همچنین حدود ۲۰ نفر از کارگران نیز در محدوده بالای کارگاه مشغول کار بودند و تا ساعات اولیه انتشار خبر هیچ اطلاعی از کارگران در دست نبود.
تعلل چند ساعته در اعلام خبر حادثه
انفجار در ساعت ۹ شب ۳۱ شهریورماه اتفاق افتاده بود اما خبر این حادثه تقریباً ۳ ساعت بعد اعلام شد. همچنین اعلام جزئیات حادثه معدن معدن‌جوی طبس در ساعات ابتدایی اول مهرماه متوقف شد و هیچ‌گونه جزئیاتی تا ساعت ۷ صبح روز گذشته منتشر نشد. درنهایت ساعت ۷ صبح اول مهرماه، خبر جان‌باختن ۱۳ کارگر معدن رسید. تا آن لحظه نیز ابعاد حادثه همچنان مشخص نبود اما با توجه به تخمین‌های صورت گرفته در خبر اولیه حادثه، از همان ابتدا احتمال می‌رفت که عدد قربانیان معدن رزمجو طبس بیش از ۱۳ نفر باشند. مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی تعداد فوتی‌های حادثه معدن طبس را تا ساعت ۷ و ۲۵ دقیقه صبح ۱۹ نفر و تعداد مجروحان را ۱۷ نفر اعلام کرد و گفت: «با توجه به غلظت گاز در تونل‌ها که موجب انفجار در عمق ۲۵۰ متری به‌صورت ارتفاعی و ۷۰۰ متری به‌صورت مورب در معدن شده، امدادرسانی توسط ۸ تیم تخصصی پنج نفره در حال انجام است.»
رئیس‌جمهور، روند باید اصلاح شود
حوالی ساعت ۸ و نیم صبح بود که رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت از پیگیری ویژه رئیس‌جمهور برای حادثه معدن معدن‌جو طبس خبر داد و گفت که وزرای کار و صمت با دستور پزشکیان برای پیگیری و بررسی حادثه پیش آمده به طبس اعزام شدند. همچنین رئیس‌جمهور پیش از سفر به نیویورک نیز این حادثه را از طریق رسانه ملی تسلیت گفت و اعلام کرد با وزرای کار، صمت و بهداشت در رابطه با حادثه پیش آمده گفت‌وگو کرده است. «صحبتی که با وزیر صمت داشتم، این بود که این روند باید تصحیح شود تا از این به بعد در هیچ‌کدام از معادن کشورمان شاهد چنین اتفاقی نباشیم. من تصورم می‌کنم که می‌توانیم [از حادثه] پیشگیری کنیم. استانداردی که باید در معادن باشد، باید به اندازه‌ای باشد که خطری افراد را تهدید نکند.»
ساعت از ۹ صبح اول مهر گذشته بود که رئیس جمعیت هلال‌احمر کشور اعلام کرد: «با پیدا شدن ۹ پیکر دیگر از معدنچیان، تعداد فوتی‌های حادثه معدن زغال سنگ طبس به ۲۸ نفر رسید. تا این ساعت ۲۴ نفر نیز مفقودند.»
تراکم گاز متان در بلوک‌ها بسیار بالاست
چند دقیقه به ساعت ۱۰ صبح روز گذشته مانده بود که بالاخره جزئیات حادثه معدن رزمجوی طبس از زبان استاندار خراسان جنوبی اعلام شد: «دیشب اطراف ساعت ۲۱ در یکی از بلوک‌ها شاهد انفجار و نشت گاز متان بودیم. از زمان انتشار خبر در شهرستان و استان، ما شاهد استقرار مدیران و اعضای ستاد مدیریت بحران بودیم. تمهیدات و امکانات لازم برای امدادرسانی نیز مهیا شد. نام این منطقه پرورده است و ۷۶ درصد زغال کشور از این منطقه تأمین می‌شود. همچنین تعداد قابل توجهی از شرکت‌های بزرگ زغال سنگ در این منطقه مشغول به کارند. یکی از این شرکت‌ها، شرکت معدن‌جو است که از سال ۷۵ تا به امروز در این منطقه مستقر است. حادثه در بلوک c معدن اتفاق افتاد و بلوک b نیز درگیر شد؛ چراکه این دو بلوک به شکل زیرزمینی و به اندازه ۲ کیلومتر به هم متصل هستند.
در ابتدا باید گاز را از تونل خارج کنیم و بعد عملیات امداد و نجات صورت گیرد. الان که در خدمت شمایم، فعالیت در بلوک b به اتمام رسید؛ از ۴۷ نفری که در این بلوک مشغول فعالیت بودند متأسفانه ۳۰ نفر فوت کردند و ۱۷ نفر نیز مصدوم شدند. الان عملیات امداد و نجات در بلوک c در حال انجام است. در این بلوک تراکم گاز متان بسیار بالاست. بنابراین برای تخلیه گاز و ورود باید تونل ایجاد شود. برآورد این است که طی ۳ الی ۴ ساعت آینده ماجرای بلوک c نیز روشن شود و عملیات امداد و نجات نیز پیش برود.» در همان ساعت و دقایق بود که امدادگران اعلام کردند احتمال افزایش آمار جان‌باختگان معدن معدن‌جوی طبس وجود دارد.
افزایش شمار جان‌باختگان به ۵۱ نفر
در ادامه بررسی ابعاد ماجرا و حادثه معدن معدن‌جوی طبس، روز گذشته رئیس قوه قضائیه نیز طی تماسی با رئیس کل دادگستری خراسان جنوبی، به وی دستور داد به سرعت ابعاد مختلف حادثه مورد بررسی و رسیدگی قرار گیرد. ساعت ۱۲ روز گذشته در پی عملیات امداد و نجات و با توجه به اعلام قبلی نسبت به افزایش آمار جان‌باختگان، درنهایت اعلام شد تعداد جان‌باختگان این حادثه به ۵۱ نفر و مصدومان نیز به ۲۰ نفر رسید.
ورود مجلس برای بررسی ابعاد ماجرا
زهرا سعیدی، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی روز گذشته در گفت‌وگو با مهر اعلام کرده بود: «حتما ابعاد حادثه انفجار معدن زغال سنگ طبس بررسی می‌شود. علی‌رغم اینکه تاکنون درباره ابعاد و دلایل این حادثه مواردی مطرح شده است اما تا اطلاعات کامل به دست ما نرسد، بهتر است که درباره علل آن اظهارنظر نکنیم.» او همچنین خبر داده بود رئیس کمیسیون صنایع و معادن درحال عزیمت به محل حادثه است و بررسی‌های مجلس شورای اسلامی برای پی بردن به علل ایجاد این حادثه آغاز شده است.
اعلام ۳ روز عزای عمومی در خراسان جنوبی
ساعت ۱۲ و ۳۰ دقیقه نیز فرماندار طبس در گفت‌وگویی اعلام کرد تیم امدادرسانی در حال حاضر به بلوک c دسترسی پیدا کرده‌اند اما هنوز به محبوسان این بلوک نرسیده‌اند. بر اساس گفته‌های فرماندار طبس تا به آن لحظه ۲۲ معدنچی در تونل محبوس شده بودند. ظهر روز یکشنبه اول مهرماه و در پی حادثه معدن معدن‌جوی طبس امام‌جمعه و استاندار خراسان جنوبی ضمن تسلیت به خانواده‌های داغدار، سه روز عزای عمومی در خراسان جنوبی اعلام کردند.
۱۷ نفر از معدنچیان همچنان محبوسند
کارگران در گفت‌وگوهایی که با رسانه ملی داشته‌اند درباره حادثه گفته بودند که در حال کار بودند که یکباره در فضای کارگاه، دود مشاهده می‌کنند. پس از بالا رفتن دود، ظاهراً کارگران دچار تنگی نفس می‌شوند. بخشی از کارگران در این بین خودشان را پایین کارگاه می‌اندازند و بخش دیگری فرصت نجات خودشان را نداشتند و دچار گازگرفتگی می‌شوند. در پی پیگیری و حضور میدانی مسئولان، همان ساعات بود که وزیر کشور نیز راهی طبس می‌شود. همچنین تا ساعات نگارش این گزارش یعنی ۱۷ و ۳۰ دقیقه روز اول مهرماه، بر اساس گفته رئیس جمعیت هلال‌احمر کشور ۱۷ نفر از معدن‌کاران معدن معدن‌جوی طبس هنوز محبوسند. همچنین بر اساس اعلام استانداری خراسان جنوبی ۶۹ نفر از معدنچیان در معدن مشغول کار بودند. اما براساس شنیده‌های «فرهیختگان» تعداد معدنچیان حاضر در معدن در زمان حادثه بیش از عدد اعلام شده است.
دبیر انجمن زغال‌سنگ، برای اولین‌بار به حجم گازی بالا در طبس رسیده‌ایم
سعید صمدی، دبیر انجمن زغال‌سنگ ایران روز گذشته در جمع خبرنگاران گفته بود: «تجهیزات این معدن کاملاً مکانیزه بوده و اگر بخواهیم معادن بخش خصوصی را دسته‌بندی کنیم بدون شک این معدن به لحاظ استفاده از ماشین‌آلات، اصول ایمنی و حفاظتی و استفاده از پرسنل متخصص در ۵ معدن اول کشور قرار می‌گیرد. این معدن در ۲۰ سال اخیر هیچ اخطاری از سازمان‌های نظارتی دریافت نکرده است.»
او همچنین به خبرنگاران عنوان کرده بود: «در استخراج ماده‌ای مانند زغال سنگ به‌طور طبیعی در هر تن آن ۱۵ مترمکعب گاز متان است، اگر در موارد ایمنی سهل‌انگاری می‌داشت هر ماه حادثه ایجاد می‌شد. ۱۸۰۰
نفر در معدن معدن‌جوی طبس اشتغال داشتند. یکی از اتفاقات معمولی در حوزه استخراج زغال سنگ رسیدن به منبع‌های زیر زمینی گاز است. به‌طور معمول معدنی در این حجم دستگاه تهویه در هر ساعت هزار مترمکعب گاز را به خارج هدایت می‌کند، اما اگر یک‌دفعه به یک منبع گاز متراکم برسند که به‌طور مثال ۵۰ هزار مترمکعب گاز متصاعد شود شاهد یک انفجار خواهیم بود. اما انفجاری با این ابعاد به‌طور حتم برخورد با یک منبع گازی حداقل ۵۰ هزار مترمکعب و تصاعد گاز متان بوده است. معمولاً در مناطقی که مخازن زیرزمینی گاز وجود دارد تمهیدات لازم و احتیاط بیشتری هنگام تخریب صورت می‌گیرد، اما در منطقه طبس این اولین‌بار است که به یک منبع گازی به این حجم رسیده‌ایم.»
نظر شما