اندیشیدن؛ فرهنگ کوچک سنجشگرانه اندیشی

خبرگزاری مهر- گروه دین و اندیشه: علاقمندان با مطالعه کتاب "اندیشیدن؛ فرهنگ کوچک سنجشگرانه اندیشی"می‌توانند مغالطه‌ها و فنون خطایی را بشناسند تا در مقابل فریبها و سفسطه‌گریها تسلیم نشوند.

کتاب حاضر درآمدی بر سنجشگرانه اندیشی یا تفکر انتقادی است که مترجم در مقدمه سی و دو صفحه ای که بر این کتاب نگاشته است ضمن معرفی ساده تفکر انتقادی و تشریح وضعیت تفکر سنجشگرانه اندیشی در کشورمان به برخی از ایرادهای شبه اخلاقی که ممکن است متوجه رواج تفکر سنجشگرانه اندیشی شود، می پردازد.

مترجم در انتهای مقدمه به دفاع از انتخاب عنوان" سنجشگرانه اندیشی" برای ترجمه"critical thinking"می پردازد و امید دارد این کتاب گامی در جهت ترویج استدلال گرایی باشد. وی در این مقدمه یکی از ابتدایی ترین اصول سنجشگرانه اندیشی و استدلال گرایی را در این می داند که از نظرات و سلایق نامستدل و نسنجیده خود کاسته و بر نظرات و سلایق مستدل و آزموده خود بیفزاییم.

نایجل واربرتن نویسنده کتاب "اندیشیدن؛ فرهنگ کوچک سنجشگرانه اندیشی" مدخلهای کتاب را به چهار دسته اصلی گامهای متدوال در استدلال، خطاهای فریبنده به هنگام اندیشیدن، فنون ترغیب و تحذیر و وارسی عاملهای روانشناختی تقسیم کرده است. واژه نامه پایان بخش کتاب است که خواننده می تواند معادل انگلیسی واژه های به کار رفته در کتاب را مطالعه کند.

" چگونه است که سیاستمداران حتی وقتی حق با آنها نیست حرف خود را به کرسی می نشانند؟ یکی از ترفندهایشان این است که فقط بخشی از حقیقت را می گویند. بخش " توریه گویی" این کتاب درباره همین موضوع است.

"من و آرش، هر دو در یک مدرسه درس خواندیم؛ آرش فرد موفقی شد، پس من هم موفق خواهم شد." چرا سخن این شخص "مغالطه" است؟ به یک سخنرانی گوش می دهید اما تقریبا هیچ چیز از آن نمی فهمید. آیا مطلب واقعا پیچیده است یا سخنران فقط برای خودنمایی کلمات قلمبه سلمبه به کار می برد؟ اصلا آیا خودش می داند چه می گوید؟! بد نیست به بخشهای "ژارگون"، " ژرف نمایی" و "پرده پوشی" نگاهی بیندازید.

مربی یک تیم فوتبال اصرار دارد که بدشانسی باعث شکست تیمش شده است. چرا او قبول نمی کند که خودش نیز مقصر بوده است؟ شاید پاسخ این سؤال را در بخش "آرزویی اندیشی" بیابیم.

اگر بتوانید استدلالهای ضعیف و ترفندهایی مثل آنچه در مثالهای بالا آمده اند را تشخیص دهید، قوت استدلالها و کارآمدی اندیشه خودتان را افزایش می دهید. نویسنده این کتاب به راستی معتقد است که " اگر نتوانی مطلبی را واضح بگویی خودت هم آن را نفهمیده ای." به همین دلیل در این کتاب می کوشد با بیان شیوا و با پرهیز از دشوارگویی، خواننده را با مفاهیم منطق و سنجشگرانه اندیشی آشنا کند. او با استفاده از مثالهای جالب و باب روز این توانایی را در شما ایجاد می کند که مغالطه ها و فنون خطایی را بشناسید تا در مقابل فریبها و سفسطه گریها تسلیم نشوید."

لازم به توضیح است که سال گذشته این کتاب اولین بار با عنوان" واژه نامه ژرف اندیشی" با ترجمه رضا هنرور و مروارید احسانی توسط نشر کاکتوس منتشر شد که محمدمهدی خسروانی آن را بر اساس ویرایش سوم ترجمه کرده است.

 اولین چاپ کتاب" اندیشیدن؛ فرهنگ کوچک سنجشگرانه اندیشی" با شمارگان 2000 نسخه از سوی انتشارات علمی و فرهنگی  منتشر شده است.