مبارزه بیولوژیک جایگزین مناسب سموم شیمیایی در هرمزگان

به گزارش خبرنگار مهر، در کشورهای مختلف جهان، رشد روز افزون جمعیت موجب نیاز غذایی شدید شده که سبب شده انسان در راستای تولید بیشتر محصولات کشاورزی اقدام کنند. انسان همواره از دیرباز با مشکل آفات و بیماریهای گیاهی برای تولید محصولات کشاورزی مواجه بوده و برای حفظ محصول تولیدی خود به روشهای مختلف با آفات نباتی مبارزه کرده است.

با ظهور سموم شیمیایی مختلف، تولید و عرضه آن و تشویق کشاورزان به استفاده بیش از حد سموم روز به روز بر وسعت سمپاشی علیه آفات نباتی افزوده شده و به علت تاثیر سریع سموم در کنترل آفت و مصرف آسان آن، بدون آینده نگری و توجه به اثرات سوء مخرب آن بر محیط زیست و انسان، مصرف سموم شیمیایی بیش ازحد صورت گرفته است.

در مدت زمان کوتاهی آثار سوء مصرف بی رویه سموم شیمایی بر روی انسان و سایر جانداران، آبها و محیط زیست آشکار شده و ضمن از بین رفتن حشرات مفید و دشمنان طبیعی آفت و مقاوم شدن آفات نباتی مقابل سموم نه تنها انسان در کنترل آفات موفق نشده بلکه سلامتی انسانها نیز به خطر افتاده است و با آثار با قیمانده غیرمجاز سموم روی محصولات کشاورزی روز به روز بر شمار قربانیان سموم شیمیایی افزوده شده و بیماریهای صعب العلاج نظیرسرطان ها و مسومیتهای حاد و مزمن از پیامدهای استفاده بی رویه از سموم بوده است.

اما با پیدایش روش مبارزه بیولوژیکی و به کارگیری روشهای تلفیقی در مبارزه با آفات نباتی اعم از کنترل زراعی مکانیکی، شیمیایی و بیولوژیکی، میزان مصرف سموم شیمیایی کاهش یافته و روشهای غیرشیمیایی مبارزه با آفات آغاز شده و بر این اساس به گفته مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان، در سال زراعی 88 - 89 به عنوان اولین سال مبارزه بیولوژیک در استان هرمزگان محسوب شد و با توجه به تولید خارج از فصل حدود 15 هزار هکتار گوجه فرنگی در استان، وجود رویکردهای مهم به این کشت از جمله کشت داربستی، تولید نشاء مکانیزه و مصرف بالای سم در این محصول بوده است.

از طرفی وجود کشاورزان پیشرو و علاقمند در استان و لزوم توجه به تولید محصول سالم و پذیرش این موضوع توسط بهره برداران، برنامه تولید و رهاسازی، عوامل بیولوژیک آغاز شده است.

پرویز ترابی مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی هرمزگان یکشنبه در نشست مطبوعاتی بیان داشت: عملیات مبارزه بیولوژیک برعلیه آفات برگ خوار و میوه خوار گوجه فرنگی به وسیله دو نوع زنبور براکون و تریکوگراما در سطح بیش از هزار و 200 هکتار از مزارع گوجه فرنگی استان آغاز شده و با توجه به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، قرار است تا پایان طرح، این میزان به سه هزار هکتار برسد.

وی اظهار داشت: از این میزان سطح، 600 هکتار مربوط به پارسیان، 600 هکتار بندرخمیر، هزار هکتار بندرعباس، 300 هکتار رودان، 400 هکتار میناب، 50 هکتار بستک و 30 هکتار دیگر نیز در شهرستان حاجی آباد اجرایی شده است.

هدف از اجرای این طرح کاهش مصرف سموم نباتی، دفع آفات با استفاده از دشمن طبیعی آنها، جلوگیری از مقاوم شدن آفات به سموم وهمچنین تولید محصول سالم ذکرشده است.

کنترل بیولوژیکی کرم گوجه فرنگی با دو عامل بیولوژیک زنبور تریکوگراما و زنبور براکون انجام می گیرد و در مزارعی که برای این منظور انتخاب می شوند پس از رها سازی زنبورها استفاده از سموم آفت کش ممنوع است.

به گفته ترابی، مبارزه بیولوژیک با آفات، مناسبت‌ترین جایگزین برای استفاده از سموم شیمیایی در سطح باغها و مزارع است و استفاده بیش از حد و خارج از استاندارد این سموم و آفت کش ها موجب آثار منفی برای مصرف کنندگان و آلودگی محیط زیست می شود.