به گزارش خبرنگار مهر، نشست نقد و بررسی مجموعه 5 جلدی «شرح شوق» شامل شرح غزلیات حافظ با تالیف سعید حمیدیان، عصر روز سه‌شنبه 31 اردیبهشت با حضور بهاءالدین خرمشاهی، نصرالله پورجوادی، سیدعلی موسوی گرمارودی، کامران فانی، علی‌اصغر محمدخانی و مولف اثر در موسسه فرهنگی شهر کتاب برگزار شد.
فانی در این برنامه گفت: من و آقای حمیدیان با هم به دانشکده و بعد از آن به خدمت سربازی رفتیم. بعد از آن هم چند کتاب را با همکاری هم منتشر کردیم.
حمیدیان بعد از این جمله فانی گفت: یعنی ایشان قلم را به دست من دادند.
در ادامه فانی گفت: من اصلا حافظ شناس نیستم و سعی می‌کنم موضوع را از منظر جهانی نگاه کنم. حافظ در سطح جهانی به عنوان یک هنرمند برجسته شناخته می‌شود. شعرا اصولا خیلی سخت از سرزمینی به سرزمین‌های دیگر سفر می‌کنند چون در شعر زبان، بسیار مهم است و ترجمه هم نمی‌تواند صد در صد منظور شعر را منتقل کند. بنابراین شاعران هنرمندان بومی کشورشان هستند. حافظ از هنرمندان شناخته‌شده ایران است.
این کتابدار گفت: حافظ پرفروش‌ترین کتاب شعر فارسی است. هر سال کتاب کارنامه نشر ایران منتشر می‌شود و در آن کتاب‌های پرفروش معرفی می‌شوند. قرآن از این فهرست مستثنی است. به جز مفاتیح‌الجنان، حافظ پرفروش‌ترین کتاب است، چه با چاپ خوب، چه نازل. این نشان می‌دهد که که حافظ از همه قشرهای مختلف جامعه ما مخاطب دارد. فراموش نکنیم که حافظ جای کسی را نگرفته است. در فهرست کارنامه نشر، مولوی دوم است. حافظ در طول سال 350 بار چاپ می‌شود و اشعار مولوی 100 بار. سعدی هم خلاف این‌که فکر می‌شود مورد ظلم واقع می‌شود، در سال 70 بار به چاپ می‌رسد. چنین آمارهایی در زمانی که کتاب رکود دارد، کم نیست. این آمارها نشان می‌دهد این چند شاعر ایرانی چه جایگاهی دارند.
وی افزود: با این اوصاف و این آمارها، طبیعی است که قبول کنیم درباره حافظ خیلی کتاب چاپ می‌شود و راحت‌ترین کار هم تصحیح حافظ است. دلیل این امر این است که تعداد غزلیاتش کم و نسخه‌های موجود زیاد است. بنابراین همه وسوسه می‌شوند یک حافظ تصحیح کنند. حالا از لفظ وسوسه استفاده نکنیم و بگوییم یک نوع احساس تکلیف است که باعث می‌شود همه به سمت تصحیح حافظ بروند. امروز دیگر بیشتر نسخه‌های قدیمی حافظ شناخته شده‌اند. در کنار این تصحیح‌ها، شرح‌های کوتاه حافظ را داریم. یعنی شرح‌هایی که لغات مشکل را معرفی می‌کنند و معنی ابیات را هم دارند.
فانی ادامه داد: شرح‌های جدی و مفصل حافظ کم‌ترند و تاره در آغاز کار قرار دارند. اصلا این سوال وارد نیست که چرا این قدر شرح حافظ زیاد منتشر می‌شود چون همان‌طور که اشاره کردم شرح مفصل و جدی کم‌تر منتشر می‌شود. درباره یک اثر شکسپیر به نام «هملت» تا به حال هزاران هزار کتاب چاپ شده و می‌شود. پوشکین معروف‌ترین و محبوب‌ترین شاعر روس‌هاست. ناباکف در 3 جلد منظومه او را ترجمه و تصحیح کرده است. منظومه پوشکین، یک پنجم غزلیات حافظ است. پس با این حساب آقای حمیدیان باید برای شرح غزلیات حافظ، به جای 5 جلد، 15 جلد می‌نوشت.
این مترجم گفت: شرح شوق که حمیدیان بر غزلیات حافظ نوشته است، از نظر کمی مفصل‌ترین و جامع‌ترین شرح حافظ است و 4 هزار و 500 صفحه حجم دارد. این که آقای حمیدیان در پیشگفتار کتابش اشاره کرده که این کتاب یک شرح لغوی نیست، موجب اعتراض من شد. چون این شرح، لغوی است. منتهی حرف من این است که باید بگوییم این شرح، فقط لغوی نیست بلکه جنبه‌های دیگری هم دارد. چون بالاخره باید شرح را از لغت شروع کرد. اما حمیدیان فراتر رفته و در شرح لغوی‌اش بحث و تشریح بیشتری کرده است.
نظر شما