محبوبه نجف‌خانی در گفتگو با خبرنگار مهر، یکی از دلایل مهم وجود ترجمه‌های گوناگون از یک اثر را راحت‌طلبی ناشران و مترجمان دانست و افزود: بعضی ناشران، به‌ویژه آنها که در حوزه بزرگسال فعالیت می‌کنند، حاضر نیستند پول بدهند و هزینه کنند تا مترجمان کتاب بخوانند و کارهای خوب را برای ترجمه انتخاب کنند؛ پس ترجیح می‌دهند کتاب‌هایی که قبلا منتشر شده و مخاطبان خود را پیدا کرده‌اند، بار دیگر ترجمه کنند و در اختیار مخاطبان خود قرار دهند. اگر هم از این ناشران بپرسی چرا کتابی را به چاپ رسانده‌اید که قبلا ناشر دیگری، ترجمه و منتشرش کرده می‌گویند: 2000 تیراژ چه هست که نگران ارائه‌اش باشیم؛ هر کدام از ما، توزیع خاص خود را داریم.
مترجم کارهای رولد دال، راحت‌طلبی مترجمان را هم از علت‌های دیگر روی آوردن به ترجمه‌های مختلف از یک اثر واحد برشمرد و گفت: مترجمان تازه‌کار و جوان به جای آن‌که جستجو کنند و کتاب‌های تازه را بیابند به ترجمه دوباره و چندباره کارهای شناخته شده می‌پردازند و با خود فکر می‌کنند ناشران، بهتر و با خیال آسوده‌تر، چنین کتاب‌هایی را منتشر می‌کنند، اما از مترجمان و ناشران باتجربه که حرفه‌ای کار می‌کنند انتظار می‌رود به هم احترام بگذارند و کار تکراری انجام می‌دهند.
به گفته نجف‌خانی با گذشت هر 10 یا 15 سال لازم است که ترجمه‌ها ویرایش و بازخوانی شوند؛ زیرا زبان تغییر می‌کند. برای مثال وقتی مجموعه «ماتیلدا» قرار بود پس از 10 سال دوباره منتشر شود به بازبینی دوباره آن پرداختم. همچنان‌که ترجمه‌های امروزین خود از رولد دال را با 10 سال پیش نمی‌توانم مقایسه کنم؛ با این‌که مترجم، خودم هستم.
مترجم مجموعه «جودی دمدمی مزاج» نبود قانون کپی‌رایت را یکی دیگر از مشکلات نشر و ترجمه دانست و افزود: ما نه کپی رایت را به رسمیت شناخته‌ایم و نه نهاد و مرکزی وجود دارد که مترجمان بدانند کتابی که انتخاب می‌کنند را کس دیگری برای ترجمه برگزیده یا نه. برای نمونه، 6 ماه زمان گذاشتم و کتابی را ترجمه کردم؛ همین که به زیر چاپ رفت، متوجه شدم، مترجم دیگری آن را ترجمه و منتشر کرده است.
نظر شما