به گزارش خبرنگار مهر در شاهرود، جنگل ابر شاهرود قسمتی از قدیمی‌ترین و زیباترین جنگلهای هیرکانی است که با گونه‌های گیاهی و جانوری نادر، یکی از زیباترین نقاط دنیا است، این جنگل با ۳۵ هزار هکتار وسعت در ادامه جنگلهای سرسبز شمال کشور به دلیل این که در اغلب مواقع فضای این جنگل را اقیانوسی از ابر فراگرفته به این نام مشهور است، در این جنگل ابرها آنقدر به درخت‌ها نزدیکند که به‌نظر می‌رسد جنگل بر روی ابرها سوار است و میتوان در میان ابرها گشت و گذار کرد و به باور بسیاری از گردشگران یکی از زیباترین چشم‌اندازهای طبیعت ایران محسوب میشود.
طرح جنگل کاری احیا و غنی سازی جنگلهای مخروبه ابر و قطری از سال ۱۳۷۰ به اجرا در آمده است که وسعتی برابر 11 هزار و ۲۱۶ هکتار از دامنه های شمالی را شامل می شود، همچنین بیش از ۲۰۰ هکتار از مناطق فوق، قرق و عملیات نهال کاری با کاشت گونه هایی مانند بلوط، افرا، شیردار، توسکا، ون، اقاقیا، گلابی وحشی، ممرز وتعدادی سوزنی برگ از جنس لاریکس و کاج جنگلی و بذرکاری با گونه های ون، ممرز، بلوط، گلابی وحشی انجام شده و عملیات فوق همچنان ادامه دارد، قدمت این جنگل مربوط به جنگلهای هیرکانی است که جزو بقایای دوران سوم زمین‌شناسی است.
ارتفاع زیاد جنگل از سطح دریا، پایین بودن دما در فصل گرما و وجود چشمه‌سارهای فراوان و پوشش جنگلی متنوع از شاخصه‌های این جنگل است، میزان بارندگی در این منطقه بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلی‌متر و متوسط حداکثر دما ۲۰ و حداقل دما شش درجه سانتی‌گراد است،از چشمه های دایمی منطقه میتوان به چشمه آلوچال، آب شرش و آبشار اشاره كرد.
جنگل ابر به سه دلیل برای دنیا اهمیت دارد: 1) قسمتی از جنگلهای باستانی هیرکانی است و گیاهان دارویی کم نظیری دارد 2) اکوتن این ناحیه دارای اهمیت است؛ یعنی مرز میان‌بند بین دو اکوسیستم منطقه نیمه بیابانی و جنگلی است. به طوریکه میتوان در جنگلهای این ناحیه درختان سوزنی‌برگ را در کنار درختان پهن‌برگ دید که این امر در گونه‌های جانوری هم تاثیرگذار بوده استو 3) جغرافیای خاص منطقه که دو منطقه کم ارتفاع و بلند را در کنار هم قرار داده است دارای اهمیت است؛ به‌طوری که شاهد تشکیل اقیانوس ابر در این منطقه هستیم که پدیده کم نظیری در دنیا محسوب میشود.
افزون بر زیبایی طبیعی، مشخصات کم‌نظیری مانند وجود گونه‌های متفاوت گیاهان چوبی به همراه گونه‌های گیاهی بسیار نادری مانند راش، بلوط، توسکا، نارون، گیلاس وحشی، بارانک، سرخدار، نمدار و مانند آنها این قابلیت را پدید آورده که این اراضی همچون موزه‌ای زنده برای جذب گردشگران داخلی و خارجی مورد استفاده قرار بگیرد، بخشی از گردشگران خارجی این منطقه، گیاه‌شناسانی هستند که برای دیدن گونه‌های نادر گیاهی موجود در جنگلهای هیرکانی به ایران می‌آیند و دسته دوم، گردشگران عمومی هستند که اغلب از کشورهای آسیای میانه و خاورمیانه می‌آیند.
احداث جاده در دل جنگل ابر از سابقه طولانی برخوردار است ولی از تابستان 85 که مصوبات اولین سفر استانی هیئت دولت دکتر احمدی نژاد به استان سمنان اجرایی می شد، این بحث رنگ و بوی تازه ای گرفت و توقعات موافقان آن را افزایش داد.
از همان موقع بود که صحبت از جاده و ساخت و ساز و ایجاد دهکده گردشگری در ابر و اعتراض گردشگران باعث شد مسئولان دولتی اعلام کنند که "ما جلوی تخریب طبیعت را در این منطقه خواهیم گرفت" اما چشم دوستداران محیط زیست ترسیده بود و به گفته علی نقی مقصودلو استاد دانشگاه تهران " از زمان آغاز ساخت جاده ابر تاکنون هرگز عملیات اجرایی در آن متوقف نشده است."
در حال حاضر حدود هفت سالی از این مصوبه می گذرد و کار چندان مهمی در این زمینه صورت نگرفته است و این امر موجبات ناراحتی و دلخوری موافقان احداث جاده را به همراه داشته واین عده از عدم تحقق وعده های دولت نهم و دهم در این رابطه شدیدا گلایه مند بوده و خواستار توجه بیشتر دولت تدبیر و امید به این خواسته شده اند.
اما از سوی دیگر دوستداران طبیعت و مخالفان احداث این جاده نیز همواره با بیان دلایل مخالفتشان سعی دارند با استفاده از ابزار "رسانه" تهدیدات ناشی از اجرای این پروژه را به مسئولان و مردم گوشزد کنند و از این راه مانع احداث جاده در این جنگل زیبا شوند، آنها از هر فرصتی استفاده می کنند تا به عواقب جبران ناپذیر ناشی از این امر تذکر دهند.
در همین راستا تعدادی از دانشجویان شاهرودی که به مناسبت هفته گردشگری به این جنگل سفر کرده بودند با دعوت دفتر نمایندگی خبرگزاری مهر در شهرستان شاهرود میهمان خبرنگار ما شده و مشاهدات، انتقادات، پیشنهادات، دلایل موافقت یا مخالفت خود با احداث این جاده را بیان داشتند که این امر زمینه تهیه گزارشی شد.
همه با قطع درختان جنگل مخالف هستند
سید علی آجودانی یکی از این دانشجویان است که به عنوان موافق احداث جاده در جنگل ابر، از طولانی شدن این پروژه و سنگ اندازی های مختلفی که در این چند سال اخیر صورت می پذیرد، گلایه مند است و معتقد است: همه با قطع درختان این جنگل مخالف هستند اما در این مسیر درختی وجود ندارد که خواسته باشیم آن را قطع کنیم.
وی گفت: چرا کار احداث و بهره برداری از جاده ای که چندین مصوبه دارد؛ تمام مسائل زیست محیطی آن رعایت شده و تعریف آن یک جاده دسترسی است؛ اینقدر به طول انجامیده است.
وی افزود: اصلاح و ترمیم این جاده ره آورد سفر اول هیئت دولت به استان گلستان است که الان راه خاکی آن موجود و با تعریض و اصلاح شیب برخی از مسیر، راه ارتباطی علی آباد کتول به شاهرود ضمن کاهش مسافت 100 کیلومتری استانهای گلستان و سمنان (شاهرود) در نزدیکترین مسافت به هم متصل خواهند شد.
دغدغه های مخالفان این طرح بیشتر جنبه سیاسی دارد
احمد قاسمی یکی دیگر از موافقان احداث این جاده نیز در این گفتگو گفت: احداث جاده جنگل ابر که یکی دیگر از پلهای ارتباطی میان شاهرود و استان گلستان است سالهای سال است که دغدغه مردم این دو استان به خصوص شهرستانهای علی آباد در گلستان و شاهرود در استان سمنان شده است، اما به نظر می رسد دغدغه های مخالفان این طرح بیش از آنکه ناظر به نگرانی از قطع درختان باشد، جنبه سیاسی داشته و با تحریکات مخالفان این جاده صورت گرفته باشد.
وی با اشاره به سخنان محمدزاده رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست، تصریح کرد: برای احداث جاده جنگل ابر هیچ مشکلی وجود ندارد و سازمان حفاظت محیط زیست بر اجرای آن نظارت کامل دارد، احداث جاده جنگل ابر مصوب دولت است و نقشه احداث آن به تایید سازمان حفاظت محیط زیست رسیده است، عملیات اجرایی آن آغاز و قسمتی از کنار گذر جاده ساخته شده است، اما این توقع وجود دارد که وزارت راه و شهرسازی سرعت اجرای پروژه را بیشتر کند تا امکان ارتباط دو بخش به وسیله یک جاده روستایی و درجه یک فراهم شود.
قاچاقچیان چوب، چندین برابر احداث این جاده به جنگل آسیب وارد می کنند
مهدی مومنی یکی دیگر از موافقان این پروژه در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبنی بر دلیل موافقتش گفت: برای جلوگیری از تخریب جنگل چه خوب است که مانع فعالیت ذغال سازان قدیمی، کارخانهداران نئوپان، قاچاقچیان چوب و ... شوند که عملکرد آنها چندین برابر احداث این جاده به جنگل آسیب وارد می کند.
وی تصریح کرد: چندی پیش در یکی از نشریات و روزنامه ها از قول یکی از اعضای ستاد مردمی پیگیری جاده علی آباد- شاهرود خواندم که مرتعی حدود 700 هکتار در این مسیر قرار دارد که صاحب آن برای فروش و همکاریهای لازم اعلام آمادگی کرده است.
اشتغالزایی به وسیله صنعت توریسم، هزینه هایی دارد
آرش یحیایی از دیگر موافقان احداث این جاده است و می گوید: صنعت توريسم، رشد سريعي در توسعه اقتصادي جهان داشته كه در نتيجه افزايش نرخ رشد سالانه در توليد ناخالص ملي در سطح جهان، صادرات، تجارت جهاني و خدمات، سهم گردشگران بين‌المللي در فعاليت اقتصادي جهان نيز به طور مداوم بالا رفته است.
وی معتقد است: به تازگی "گردشگري روستايي" نیز در مناطق توريستي اهميت ويژه‌اي داشته و توسعه اين نوع گردشگري وسيله‌اي براي رفاه جوامع محلي تلقي مي‌شود، بررسي‌هاي "درك هال" و "رابرت" در زمينه گردشگري روستايي نشان مي‌دهد كه گردشگري در مناطق روستايي 10 تا 20 درصد تمام فعاليت‌هاي جهانگردي را شامل مي‌شود و اشتغالزایی فراوان خواهد داشت.
وی اضافه کرد: برای دستیابی به هدف افزایش صنعت توریسم و در نتیجه آن رشد اشتغالزایی در منطقه ای که نرخ بیکاری آن دو رقمی است، هزینه هایی را باید بپردازیم، اگر قرار است توریستی به منطقه آمده و یا جهانگردی از این جنگل زیبا استفاده کند، باید زیرساختهای استفاده بهینه آن را مهیا سازیم، در غیر این صورت دستیابی به این هدف بزرگ فقط به عنوان یک آرزو باقی خواهد ماند.
جاده ایمن و راحت مهمترین زیرساخت گردشگری
یحیایی تصریح کرد: جاده ایمن و راحت مهمترین زیرساختی است که باید فراهم کنیم تا توریستها بتوانند با کمترین هزینه از نظر وقت در آرامش کامل از این نعمت خدادادی استفاده کنند.
وی ادامه داد: جاده ابر مصوبه دولت در سفرهای استانی بوده است و باید اجرایی شود، از وزارت راه نیز خواسته شده همین جاده را به عنوان جاده گاز که در آنجا به عنوان جاده جیپ رو و جاده روستایی مورد استفاده قرار می گیرد، بهسازی و آسفالت کند و شیبهای تندش را اصلاح کنند.
وی تاکید کرد: چیزی که در مورد جاده ابر عنوان می شود اهمیت گونه گیاهی با ارزشی است به نام درخت سرخدار که باید حفظ شود و که خوشبختانه تابحال هیچ درختی قطع نشده و در قسمتهایی که وزارت راه کار کرده (چه از طرف شاهرود و چه از طرف علی آباد کتول) هنوز در محله مرتعی و زمین خشک است و هیچگونه درختی قطع نشده است.
وی خاطرنشان کرد: جاذبه های گردشگری موجب جلب گردشگران می شود و اين برای کشورهایی که گردشگران را جذب می کنند درآمد و سود به دنبال خواهد داشت، کشورها می توانند از طرق مختلف مانند کشاورزی، صنعت و توليد درآمد کسب کنند؛ که هرکدام از آنها مستلزم وجود امکانات خاص و منابع است و بسياری از جوامع از نظر کسب درآمد از این طریق در وضعيت مناسبی قرار ندارند ولی تقريبا کليه جوامع می توانند از طريق گردشگری کسب درآمد کنند و امکانات لازم برای گردشگری در هر کشور، به گونه ای خاص فراهم است.
زیستگاه دوگونه حفاظت شده مرال و شوکا در معرض خطر
اما از دید مخالفان، منطقه مورد نظر شامل جنگلهای پر ارزشی است و از نظر زیستگاهی محل زندگی دوگونه حفاظت شده مرال و شوکا است که در بسیاری از دیگر نقاط کشور شرایط زندگی ندارند و احداث این جاده می تواند عملا راههای مواصلاتی برای شکارچیان و متخلفان باشد و خود به خود زیستگاه این جانوران را از حالت طبیعی خارج کند.
تخریب و تعرض به جنگل ابر، ظلم به نسل های آینده است
یکی از مخالفان احداث این جاده معتقد است: جنگل ابر وسیله ای برای بقای بشر است و به عنوان میراثی ارزشمند به مرزهای فراتر از ایران و به همه انسانها تعلق دارد لذا وظیفه تک تک ما را در حفظ و حراست از جنگل ابر برای توسعه پایدار و گسترش آن به عنوان یک وظیفه دینی و ملی را مشخص می کند.
حسین حبیبیان تاکید کرد: هرگونه اقدامی برای تخریب و تعرض به این جنگل ظلم به مردم جامعه و نسلهای آینده است و غفلت از آن و نادبودی طبیعت ظلمی است که آثار آن بر اقتصاد و سلامت مردم به طور مستقیم تاثیر خواهد گذاشت.
وی با اشاره به اینکه جنگل ابر یک سرمایه ملی است و حفاظت دولتی و مشارکت عمومی از راهکارهای حمایت از آن است، اضافه کرد: در سند چشم انداز نیز ایجاد عزم ملی برای احیای منابع طبیعی، توسعه پوشش گیاهی، سرعت بخشیدن به روند تولید منابع و ارتقای فرهنگ عمومی تاکید شده است.
حبیبیان با اشاره به گفته های دکتر حسین آخانی گیاه شناس دانشگاه مونیخ آلمان خاطرنشان کرد: ادعای کسانی که معتقدند جنگلی در مسیر وجود ندارد، درست نیست، در آن مسیر جنگل وجود دارد ولی تعبیر عده ای از جنگل تعبیری غیر علمی و نادرست است، این دوستان فکر می کنند پوششهای گیاهی تنک و غیر انبوه، جنگل نیست درحالی که بسیاری از پوششهای گیاهی البرز به خصوص در منطقه ابر که در ارتفاع بالا قرار دارد عمدتا از جنگلهای بلوط تشکیل شده و بیشتر به طرف یالهای شمالی و جنوبی یا مناطق خشکتر، جنگلهای ارس قرار دارد.
ساخت جاده جنگل ابر هیچ توجیه فنی و اقتصادی ندارد
یکی دیگر از دانشجویان و دوستداران محیط زیست نیز گفت: جنگل ابر منافع زيادي را نصيب ما کرده است اما ما به جاي اينكه از آن در مسير درست استفاده كنیم، براي منافع شخصي بهره برده و موجب نابودي آن را مهیا می سازیم، لذا می طلبد که دولت نظارت بيشتر و جديدتری در حفاظت از این میراث ملی داشته باشد.
حسین مهاجر بسطامی با اشاره به فرمایشات رهبر معظم انقلاب در خصوص منابع طبیعی و جنگلها که فرموده اند "منابع طبیعی، از ثروت های ملی است که مربوط به ملت ها و نسل های مختلف در طول تاریخ است، بنابر این باید در خصوص حفظ منابع طبیعی و جنگلها اهتمام جدی تری شود" اضافه کرد: سوال اینجاست که چرا با این همه دغدغه و هشدارهای کارشناسان محیط زیست، متاسفانه روند تخریب این جنگل و ناپایداری محیط زیست کماکان در کشور ما فزاینده است؟ چگونه می توان این دغدغه را برطرف کرد؟ آیا میتوان این روند تخریب را متوقف و در جهت بهبود شرایط اقداماتی را به انجام رساند؟
وی تصریح کرد: کارشناسان منابع طبیعی و محیط‌زیست بارها هشدار داده‌اند که ساخت این جاده هیچ توجیه فنی و اقتصادی ندارد و باعث بازشدن پای زمین خواران به این منطقه میشود، ساخت جاده ابر با معیارهای پایداری جنگل و به‌طور کلی با توسعه پایدار در تضاد کامل است و هرگونه اقدامی برای ساخت و توسعه جاده در رویشگاه جنگلی ابر به حیات وحش و اکوسیستم منطقه صدمات و خسارات جبران‌ناپذیری وارد می‌کند و باعث نابودی این رویشگاه جنگلی میشود.
تامین ثروت مافیای زمین و چوب هدف اصلی اصرار به احداث جاده ابر
مهاجر بسطامی تاکید کرد: ساخت جاده در جنگل ابر در حالی در دستور کار قرار گرفته که مجامع بین‌المللی نظیر فائو بارها تأکید کرده‌اند "تغییر اقلیم و گرم‌شدن زمین، اکوسیستم‌های جنگلی را بیش از گذشته مستعد تخریب کرده‌اند، به‌طوری که کوچکترین استرسی حیات وحش و گونه‌های جانوری موجود در این زیست‌بوم‌ها را با خطر نابودی مواجه می‌سازد" با این همه آیا اصرار به احداث جاده هدفی جز تامین ثروت مافیای زمین و چوب و... در بر خواهد داشت.
وی گفت: از کارشناسان محیط زیست شنیده ام که بی توجهی مسئولان نسبت به خطرات ساخت این جاده تا آنجا ادامه داشته که حالا نه تنها اکوسیستم جنگل ابر بلکه زندگی مردمی که در روستای شیرین آباد ساکن هستند، به خطر افتاده و اگر این روند ادامه یابد به غیراز بولدوزرها و جاده ابر احتمال اینکه کل روستا در آیندهای نزدیک با خاک یکسان شود، کم نیست! پس واقع بین باشیم و همه جانبه به آن نگاه کنیم.
نابودی صدها هکتار جنگل بکر به بهانه ایجاد راه
یکی دیگر از مخالفان اجرای این پروژه نیز گفت: ایران از نظر دارا بودن جاذبه های گردشگری در میان 10 کشور برتر جهان قرار دارد، طبیعت چهارفصل، جاذبه های طبیعی مانند جنگل ابر، آسمان پر ستاره و دیگر دیدنیهای کویر و مراکز مهم زیارتی شیعیان، کشور ما را از نظر پتانسیل گردشگری ممتاز ساخته است، اما این پتانسیل بدون برنامه ریزی برای آینده سودی نخواهد داشت.
مرتضی محمدی تصریح کرد: آن زمان که شعار "توسعه" برای هر اقدام نسنجیده در عرصه طبیعت کافی بود، گذشته است و تشکلهای زیست محیطی و طبیعت دوستان شاهرود و کشور ظرف چند سال گذشته با تلاشی بی وقفه صدای رسای خود را به گوش مسئولان کشور و همه جهانیان رساندند که "جاده بس است، جنگل ابر را ویران نکنید".
وی ادامه داد: کارشناسان بارها اعلام کرده اند که شاهرود با یک هزارم ترابری تهران، چهار محور اصلی به شمال دارد (دو برابر تهران) آنچه لازم است ارتقاء پیدا کند، کیفیت این راه ها است نه افزودن بر تعداد آنها، پس به بهانه ایجاد راه ارتباطی برای توسعه دو شهرستان علی آباد و شاهرود صدها هکتار جنگل بکر و بی نظیر این منطقه را نابود نسازیم.
اعلام جاده سازی در محدوده جنگل ابر ناشی از فشارهای سیاسی-استانی بود
همچنین رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، اعلام جاده سازی در محدوده جنگل ابر را ناشی از فشارهای سیاسی-استانی اعلام کرد و افزود: ما از همان روز اول با این اقدام مخالف بودیم.
معصومه ابتکار در خصوص احداث جاده در جنگل ابر نيز گفت: حدفاصل گرگان تا آزادشهر 4 جاده به منطقه شاهرود وجود دارد و نيازي به احداث جاده جديد نيست.
احداث تونل تنها راه نجات جنگل ابر از تخریب است
یکی از دوستداران محیط زیست نیز گفت: با احداث يك تونل در گردنه " تالو " مي توان جنگل ابر و جنگل چهارباغ را از خطر تخريب نجات داد.
عباس خواجه شاهکویی با بیان اینکه در حال حاضر راه هاي مواصلاتي گرگان - شاهرود كه تردد در آنها صورت مي گيرد عبارتند از راه اصلي و ترانزيتي خوش ييلاق و راه فرعي و روستايي شاهكوه افزود: مسافت شاهرود تا گرگان از جاده خوش ييلاق حدود 200 کیومتر است که از سرگردنه خوش ییلاق تا نوده خاندوز، داری پیچ و خم های زیادی است.
وی اضافه کرد: همانطور که می دانیم در جاده های شیب دار علاوه بر افزایش مصرف سوخت، استهلاک قطعات خودروها را نیز به همراه دارد و به خاطر آزادسازی قیمت سوخت و بعُد مسافت و شیب طولانی، این مسیر برای خودرو هایی که از شاهرود عازم گرگان و بالعکس هستند گزینه مناسب نیست.
ضرورت احداث یک اتوبان و یا بزرگراه در مسیر گرگان – شاهرود
این دوستدار محیط زیست اظهار داشت: جاده شاهکوه یک راه فرعی است که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی برای رفاه ساکنان منطقه و ارتباط آنان با شهرهای گرگان و شاهرود توسط جهاد سازندگی در مسیر راه مالرو و تاریخی استراباد به شاهرود احداث شد که بعد از آسفالت به عنوان جاده بین شهری مورد استفاده قرار گرفت.
خواجه شاهکویی اظهار داشت: هر چند این جاده مسیر گرگان - شاهرود را حدود صد کیلومتر کاهش داده و از جاذبه های طبیعی بسیار زیبا برخوردار است اما به علت مشکلات اساسی از جمله عرض کم و نداشتن شانه در طول مسیر، پیچهای بی شمار و غیر استاندارد، شیب بسیار تند و مه گرفتگی شدید در گردنه قُزلُق، پرتگاه های خطرناک و ریزش کوه و یخ بندان در فصل سرما در بیشتر روزهای سال می توان آن را حادثه سازترین جاده کشور به حساب آورد.
وی اضافه کرد: با توجه به حجم تردد که قطعاً هر ساله بر آن افزوده می شود احداث یک اتوبان یا بزرگراه در مسیر گرگان - شاهرود که توجیه اقتصادی، اجتماعی، گردشگری و فرهنگی هم دارد ضروری به نظر می رسد.
احداث تونل در کوه تالو برای پایان دادن به کشمکش جاده جنگل ابر
دوستدار محیط زیست تصریح کرد: برای برون رفت از این تضاد و پایان دادن به این کشمکش می توان داخل کوه تالو تونل احداث کرد تا جاده شاهرود - چهارباغ به جاده گرگان - زیارت وصل شود و در نتیجه تخریب جنگل، شیب جاده و خطرات ناشی از آن به کمترین حد ممکن برسد.
وی اضافه کرد: با احداث چنین جاده ای نه تنها مردم استانهای گلستان و سمنان از آن بهره مند می شوند بلکه به عنوان طرح ملی مورد استفاده تمام مردم ایران قرار می گیرد.
خواجه شاهکویی اظهار داشت: علاوه بر آن مردم استانهای مازندران و گیلان و دیگر کسانی که از شمال عازم مشهد مقدس هستند بدون عبور از گردنه های سخت و پر پیچ و خم، کمتر از صد کیلومتر مسافت گرگان تا شاهرود را طی کرده و از آزادراه حرم تا حرم به مشهد می روند.
این دوستدار محیط زیست با بیان اینکه می توان گفت این مسیر بهترین و نزدیک ترین و آسان ترین گذرگاه شمال کشور به کویر مرکزی ایران و به عبارتی شمال البرز به جنوب البرز است، خاطرنشان کرد: با توجه به مواردی که گفته شد انتظار می رود هیچ درختی در مسیر جنگل ابر و جنگل چهارباغ منتهی به توسکستان قطع نشود.
در این خصوص همچنین مدیرکل راه وترابری استان سمنان و تعدادی از مسئولان محلی شهرستان شاهرود نیز نظراتی داشتند.
مطمئن باشید در حوزه استان سمنان به یک درخت هم آسیب نمی رسد
مدیرکل راه و ترابری استان سمنان نیز در این رابطه گفت: هدف ما از جاده ابر توسعه صنعت گردشگری به منظور توسعه سبز در بخش حمل و نقل است بدین معنی که وزارت راه در حفظ محیط زیست حساسیتهای جدیتری خواهد داشت.
منوچهر رحمانی افزود: 80 درصد این پروژه در محدوده استحفاظی استان گلستان قرار دارد و 12 کیلومتر آن در محدوده فعالیت این اداره کل است که برای پنج کیلومتر آن تا روستای ابر آسفالت است و در سال 91 برای ادامه مسیر از روستای ابر به بالا قراردادی منعقد کردیم، کارهایی نیز انجام شد ولی بدلیل عدم تخصیص اعتبار در سال بعد پایدار نشد و در حال حاضر پروژه متوقف است، امسال نیز دوباره پیشنهاد اجرای پروژه را تکرار کرده ایم و منتظریم ببینیم که وضعیت تخصیص اعتبارات چگونه خواهد شد.
وی با اشاره به وجود حساسیتهایی از طرف دوستداران محیط زیست نیز اضافه کرد: بارها از منطقه بازدید داشته ام و برداشتم این است که باید همزمان هم دسترسی آسانتر به این مجموعه خدادادی را داشته باشیم و هم اینکه تمام تلاشمان این باشد که در نقشه های اجرایی به هیچ وجه از مسیر دسترسی موجود واریانت و یا تغییر مسیری ندهیم که باعث تخریب فضای سبز جنگل شود و با لحاظ کردن همه حساسیتها، بهترین تصمیم را اتخاذ کنیم.
تصمیم داریم شرایط را جوری اصلاح کنیم که تحت هیچ شرایطی تخریبی صورت نگیرد
نماینده وزارت راه وترابری در استان سمنان گفت: اگر اعتبارات تخصیص پیدا کند تصمیم داریم شرایط موجود را جوری اصلاح کنیم که تحت هیچ شرایطی تخریبی صورت نگیرد و با بهسازی مسیر دسترسی موجود ضمن افزایش توانمان در برخورد با حوادث قهریه باعث میشود تا مردم برای حضور در این جنگل مشتاق تر شده و سریعتر خواهند رفت و در نتیجه حالت فرح و شادی در آنها بوجود آمده و روز بعد سرحالتر در سر کارهایشان حاضر خواهند شد.
وی با تاکید بر اینکه "مطمئن باشید در حوزه ما به یک درخت هم آسیب نمی رسد" تصریح کرد: تحلیل ما این است که برای این جاده باید توسعه سبز را در نظر گرفته و ضمنا برای گردشگران خدماتی مانند دسترسی آسان و ایمن را فراهم کنیم.
رحمانی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر در خصوص خطر وجود شیبهای تند در مسیر موجود، اذعان داشت: با ایجاد سطحی نفوذ ناپذیرتر مانند قیراندود کردن و آسفالت سطحی این مسیر (نه آسفالت گرم) مشکل برطرف شده و کمترین خسارت به محیط زده خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه پروژه جاده جنگل ابر در حوزه استان سمنان مشکلی نداشته و پیشرفت حدود 30 درصدی دارد؛ خاطرنشان کرد: همه مسئولان استان باید کمک کنند تا شرایطی در این منطقه فراهم شود که بازدیدکنندگان بیشتری به این منطقه بیایند چون این امر به اشتغالزایی و توسعه منطقه کمک خواهد کرد.
وضعیت نامطلوب توزیع مديريت منابع طبيعي در دو استان سمنان و گلستان
اما مدير كل منابع طبيعي استان گلستان پیش از این چيز ديگري گفته بود، او اذعان داشته بود: "دو مصوبه درباره جاده ابر وجود دارد كه يكي مربوط به مرمت جاده فعلي است و ديگري احداث جاده جديد اما در هر دو صورت، بايد برنامه وزارت راه ارائه شود تا ببينيم چه مي خواهد بكند".
حمید سلامتی در پاسخ به اين سوال كه "آيا با گروه هاي فشار و مهاجمان به جنگل هاي علي آباد برخوردي صورت گرفته يا اينكه قرار است با مسامحه راه تخريب هاي بعدي باز شود؟" گفته بود: حوزه مورد نظر، مربوط به استان سمنان است و اگر تخلفي صورت بگيرد، مديريت منابع طبيعي آن استان بايد پيگير ماجرا باشد.
آسفالت جاده جنگل ابر مقدمه ساخت و ساز ویلاها در دل آن خواهد بود
رئیس اداره میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری شهرستان شاهرود برخلاف مدیرکل راه وترابری استان سمنان معتقد است: آسفالت جاده موجود به تصریح در تخریب جنگل کمک خواهد کرد.
حمیدرضا حسنی گفت: اگر جاده موجود را آسفالت (حتی آسفالت سرد) کنیم، تردد دراین مسیر راحتتر شده و همه ما این امکان را پیدا خواهیم کرد تا با وسایل نقلیه شخصی تا قلب جنگل پیش برویم که این امر به تخریب جنگل کمک خواهد کرد.
وی تاکید کرد: درحال حاضر که مسیر تردد به این جنگل بکر مشکل است 10چشمه سرویس بهداشتی برای گردشگران این جنگل پیش بینی کرده ایم ولی اگرقرار باشد با سهولت تردد، تعداد گردشگران افزایش یابد قطعا باید زیر ساختهای موجود را با ساخت وساز اماکن جدید بیشتر کنیم.
ایجاد جاده، "بکر" بودن جنگل ابر را به خطر می اندازد/جنگل ابر با معضل زباله و آتش دست وپنجه نرم می کند
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری شاهرود خاطرنشان کرد: درصورت تحقق آسفالت این جاده برای تامین امنیت گردشگران باید پاسگاه نیروی انتظامی، ساختمان جمعیت هلال احمر، سازمان آتش نشانی و... را نیز طراحی و اجرا کنیم که این امر مقدمه ساخت وساز ویلاها در دل این جنگل خواهد بود و در این صورت دیگر نمی توانیم به آن "بکر" بگوییم.
حسنی با اشاره به اینکه این جنگل یک میراث طبیعی است، تاکید می کند: این جنگل برای آیندگان نیز هست پس اگر به گردشگری با توسعه پایدار می اندیشیم باید از هرگونه دخل و تصرف در وضعیت موجود بپرهیزیم.
وی ادامه داد: اگر قرار است از جنگل با امکانات رفاهی استفاده کنیم به جنگلهای دیگر استان مانند اولنگ و ... که این امکانات را دارد سرزده و جنگلی با قدمت ده هزار ساله را که از عصر یخبندان به یادگار مانده را برای آیندگان حفظ کنیم.
این مسئول گفت: این جنگل را برای دوستداران واقعی طبیعت بگذاریم تا بکر بماند، قطعا این دسته از گردشگران برای دیدن مناظر زیبای این جنگل حاضرند خودروهای خود را در پایین دست پارک کرده و پیاده به درون جنگل رفته و همزمان با پیاده روی از مناظر زیبای آن استفاده کنند.
حسنی گفت: در حال حاضر جنگل ابر با معضل زباله، آتش برای پخت غذا و ... دست وپنجه نرم می کند و اگر این جاده آسفالت شود، قطعا به مشکلات و معضلات آن افزوده خواهد شد.
کارشناسان محیط زیست همیشه حرف آخر را نمی زنند
رئیس اداره محیط زیست شهرستان شاهرود نیز در گفتگوی کوتاه تلفنی با خبرنگار مهر ضمن تصریح بر اینکه در مسیر جاده جنگل ابر تحرک جدیدی صورت نگرفته و هرچه هست مطابق با توافقات قبل است، افزود: از قدیم قرار بوده جاده تا محدوده ای که مردم به عنوان تفرجگاه استفاده می کنند، با عرض مشخصی آسفالت سرد داشته باشد و در حوزه شهرستان شاهرود هنوز به مناطق جنگلی وارد نشده ایم، هرچه هست در مناطق مرتعی است.
خاتمی با تایید کسب منافع هنگفت توسط عده ای بعد از احداث این جاده؛ در خصوص عمدی بودن آتش سوزیهای مسیر این جاده نیز گفت: شک نکنید که عده ای با احداث این جاده منافع زیادی عایدشان خواهد شد، اما اینکه بگوییم این آتش سوزیها عمدی و کار آنهاست یا نه، تا بررسی نشود نمی توان تایید کرد.
وی پیشنهاد داد: بهتر است همه هزینه هایی که قرار است در این مسیر صرف شود برای بهسازی سه محور ارتباطی شاهرود به استان گلستان تخصیص داده شود تا تردد بهتر و آسانتر شود.
این کارشناس محیط زیست اضافه کرد: احداث این جاده کار درستی نیست چون این جنگل بکر و قدیمی از دوره سوم زمین شناسی با این همه تنوع گیاهی و جانوری به نسل ما ارث رسیده است و احداث جاده ضربه بزرگی به محیط زیست آن خواهد زد.
رئیس اداره محیط زیست شهرستان شاهرود تاکید کرد: همیشه کارشناسان محیط زیست نیستند که حرف آخر در اینگونه موارد را خواهند زد.
آیا کشیدن جاده از میان جنگل ابر مزایای توسعه راه‌ها را ارزانی مردم این منطقه می‌کند
یکی از چالش‌های همیشگی دوستداران محیط زیست این پرسش بوده که آیا هم‌میهنان ساکن در منطقه مورد بحث حق برخورداری از امکانات توسعه؛ مانند راه و جاده مناسب را ندارند؟ آیا کشیدن جاده از میان جنگل ابر مزایای توسعه راه‌ها را ارزانی مردم این منطقه نمی‌کند؟
کارشناسان معتقدند احداث این جاده به جنگل زیبای ابر و اکوسیستم منطقه آسیب جدی می‌رساند و ادامه عملیات راهسازی در این منطقه می‌تواند این جنگل را برای همیشه محو کند.
اگر جنگل ابر مورد تجاوز قرار گیرد به دلیل موقعیت طبیعی و تاثیرات متقابل محیطی به طور قطع بخشی از جنگلهای هیرکانی در شمال ایران را از دست خواهیم داد.
با تخریب این جنگلها فرسایش خاک شدت خواهد یافت، آب استان سمنان با خطر جدی مواجه خواهد شد و سفره‌های آب زیرزمینی از این موقعیت آسیب خواهند دید.
جنگل ابر به لحاظ جغرافیایی محل نشیمن ابرهای خزری در بیش از شش ماه سال است و تراکم مه در این منطقه و کاهش دید در طول شش ماه از سال به همراه سرمای استخوان‌سوز منطقه، رانندگی در جاده مورد نظر را خطرناک می‌کند و همین امر هزینه‌های سرسام‌آوری را متوجه نگهداری از آن خواهد کرد.
مسیر مورد نظر از دیدگاه طرح هندسی راه و معیارهای مهندسی راهسازی و راه و ترابری نیز غیراصولی است، اگر بعنوان جاده دسترسی فقط آسفالت شود، با توجه به وجود شیبهای تند، اتومبیلهای تندرو و رانندگان جوان، متاسفانه نام جاده مرگ را برای خود خواهد خرید و همواره خاطره سه برادری که در این جاده از مسیر خارج و به دره سقوط کرده و متاسفانه هر سه نفر در دم فوت کردند را در خاطرهها زنده نگه خواهد داشت، پس فرصت فعلی را آگاهانه به تهدید تبدیل نکنیم.
قضاوت اینکه عده‌ای اهمیت احداث این جاده را ارتباط میان استان سمنان و گلستان عنوان می‌کنند هم توجیه مناسبی هست یا نه با مردم و مسئولان است، زیرا هم‌اکنون سه محور دسترسی میان این دو استان موجود است. این مسیرها شامل محور گرگان، رامیان، شاهرود به طول ۹۵ کیلومتر، محور گرگان، شاهکوه، شاهرود به طول ۹۵ کیلومتر و محور گرگان، آزادشهر، شاهرود به طول کمتر از ۱۳۰ کیلومتر؛ آیا با وجود این مسیرها، تخریب‌ها به بهانه احداث راه جدید توجیهی دارد و آیا اصرار به تخریب جنگل و احداث یک جاده جدید ضرورت دارد؟
وجود شرایط ناپایدار زمین‌شناسی در سه منطقه از مسیر جاده که امکان حرکت توده‌های لغزشی آنها بر اساس نظر کارشناسی کاملاً محرز است و خطر دستیابی سودجویان و زیاده‌خواهان به عرصه‌های بکر و دست‌نخورده منابع طبیعی، قطع درختان، تصرف و تبدیل اراضی جنگلی به سایر کاربری‌های مخرب بر اکوسیستم منطقه نیز از دیگر مشکلات احداث این جاده خواهد بود یا نه.
بسیاری بر این باورند که هدف از جاده‌سازی در جنگل ابر تغییر کاربری زمین‌ها و آغاز ویلاسازی در این منطقه است.
در کشورهای توسعه‌یافته در هیچ جنگلی جاده درجه یک احداث نمی شود
در کشورهای توسعه‌یافته که محیط‌زیست اولویت اول است در هیچ جنگلی اجازه نمی‌دهند جاده‌ای با مشخصات راه درجه یک احداث شود، مسیرهایی که در مناطق جنگلی، پارک‌های ملی و مناطق حفاظت‌شده وجود دارد با توجه به حساسیت این مناطق بسیار کم عرض بوده به‌طوری که در مواردی عبور دو خودرو از کنار هم غیر ممکن است و با در برخی کشورها با ایجاد پلهای مرتفع یا تونل از تخریب جنگلها و نابودی حیاط وحش جلوگیری می کنند.
حال به دلایل بالا آیا میتوان تاکید کرد که ساخت جاده ابر به خودی خود نیز گزینه خوبی هست یا نه؟
اما قابل توجه است که موافقان ساخت این جاده، نبود این معبر را مانع حضور سریع در جنگل برای اطفای حریق در دل این جنگل عنوان می کنند در حالی که در سراسر جهان برای خاموش کردن آتش در چنین زیست‌بوم‌هایی از هلی‌کوپتر و هواپیما استفاده میشود.
برخی مسئولان نیز بنا بر برخی اقتضائات پیرامون احداث جنگل ابر سکوت اختیار می کنند و با بیان اینکه در حال حاضر پیرامون جاده جنگل ابر سر و صداها خوابیده است و سکوتی حکم فرماست و امکان دارد هرگونه اظهار نظری در این رابطه مشکلی را بوجود آورد در این رابطه مصاحبه نمی کنند.
....................................................
گزارش از عباسعلی حسین پور
نظر شما