ضرورت بسترسازی برای ورود فرهنگ وقف به عرصه هنجاری جامعه/ وقف مهمترین میراث‌ ماندگار انسان

به گزارش خبرنگار مهر، هر چند قبل از اسلام وقف به معنای دقیق کلمه وجود نداشت ولی انواعی از تخصیص اموال و املاک به معابد و امور خیریه و افراد وجود داشته که از جهاتی شباهت هایی با وقف داشته اند.

در قرآن مجید آیه ای که بر وقف و احکام فقهی آن صراحت داشته باشد وجود ندارد، ولی می توان از باب اولویت با آیات مربوط به "احسان و انفاق"، "قرض الحسنه"، "تعاون" و "صدقه" به جواز و بلکه جهان و استحباب وقف استدلال کرد.

ائمه (ع) با تأسی از پیغمبر اسلام و حضرت زهرا (س) و به عنوان امام و رهبر و معلم جامعه مسلمین اهتمام زیادی در گسترش فرهنگ وقف در جامعه داشته اند، با قول وصل و تقریر خود این اقدام خدا پسندانه را مورد ترغیب و حمایت قرار می دادند. در مقام عمل نیز ائمه اطهار (ع) به فراخور توانایی مالی که دانسته اند و مصلحتی که تشخیص می دادند اقدام به وقف اموال خود می کردند.

مسلمانان باید حتی به مقدار کم و اندک اموال و امکاناتی را وقف کنند

نماینده ولی فقیه در استان سمنان در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن تاکید بر اینکه وقف یکی از سنت های اسلامی و موسس آن نیز پیامبر اکرم(ص) است، تصریح کرد: مسلمانان باید حتی به مقدار کم و اندک اموال و امکاناتی را وقف کنند.

آيت الله سيد محمد شاهچراغي، وقف را از سنت های حسنه رسول اکرم (ص) و ائمه معصومین دانست و گفت: ترویج و احیای وقف از وظایف اصلی اوقاف و امور خیریه است.

وی ضمن تاکید بر اینکه باید سنت های رسول اکرم(ص) را احیا کنیم، تصریح کرد: سیره و روش آن حضرت سنت است که می توان به سلام کردن، ازدواج، دادن ولیمه و  ... اشاره کرد.

آثار وقف پس از مرگ به پرونده اعمال انسان افزوده می شود

امام جمعه سمنان با بیان اینکه میزان اجاره برخی از موقوفات متعلق به 50 سال قبل است گفت: عمل به وقف و به روز رسانی مال الاجاره موقوفات باید مورد توجه ویژه سازمان اوقاف باشد.

آیت الله شاهچراغی زنده ساختن موقوفات فراموش شده و نظارت بر موقوفات شخصی را از دیگر امور مهم دانست و گفت: موقوفات متعلق به حوزه های علمیه نیز باید مورد توجه قرار گیرد و به آن عمل شود.

وی با اشاره به اینکه وقف از جمله آثار ماتاخر است، افزود: آثار وقف پس از مرگ به پرونده اعمال انسان افزوده می شود و در واقع وقف یک سنت حسنه جاریه است.

مردم با آثار و فواید وقف آشنا شوند

عضو مجلس خبرگان رهبری با تاکید بر اینکه فرهنگ وقف باید روز به روز در جامعه ترویج یابد، تصریح کرد: امروزه وقف برای موارد مختلفی از جمله تحصیل، مداوای بیماران، فعالیت های قرآنی، تهیه جهیزیه برای افراد نیازمند، سالمندان، معلولان، یتیمان و بسیاری موارد دیگر انجام می شود.

آیت الله شاهچراغی از مسئولان خواست تا برای ترویج فرهنگ وقف در جامعه تلاش بیشتری داشته باشند و مردم را با آثار و فواید وقف آشنا کنند.

وی با اشاره به اینکه وقف کار نیکی است که در ساماندهی زندگی فردی و اجتماعی نقش مهمی دارد، افزود: این سنت حسنه همچون چشمه‌ سار خیرخواهی‌ خداپسندانه و مردم‌ گرایانه در زمینه‌ های مختلف به جریان خود ادامه می‌ دهد.

مردم باید با فرهنگ مترقی وقف درگیر شوند

 استاندار سمنان نیز در نشستی با مدیر و پرسنل اداره کل اوقاف و امور خیریه استان سمنان گفت: مردم باید با فرهنگ مترقی وقف درگیر و واقفان نیز تجلیل شوند تا این فرهنگ روز به روز بهتر از گذشته در جامعه نهادینه شود.

محمد وكيلي با تأکید بر اینکه تجلیل از واقفان نباید تنها مختص هفته وقف باشد، گفت: معرفی واقفان در طول سال باید به بخش‏ها و شهرستان‏های استان سمنان نیز کشانده شود.

وی تصریح کرد: برنامه ‏های تجلیل از واقفان باید با برنامه ‏ریزی و قوت بیشتری برگزار شود و تلاش کرد تا موضوعات مترتب بر وقف و این سنت حسنه بیشتر برای مردم تبیین و تشریح شود.

وکیلی افزود: فرهنگ وقف را باید با برنامه‏ های متعدد حتی در سطح محلات گسترش داد و همه مردم به شناخت خوبی از ماهیت وقف و اثرات متعدد آن برسند.

فرهنگ وقف در جامعه زنده شود

استاندار سمنان با تاکید بر اینکه فرهنگ وقف باید در جامعه زنده شود، ادامه داد: باید در راستای روی آوردن آحاد جامعه به سمت وقف‏های جدید فرهنگ‏سازی و بیشتر کار شود.

وي با بيان اینکه تاکنون در استان سمنان کارهای خوبی در حوزه موقوفات و وقف صورت گرفته است که جای تقدیر و سپاس از همه واقفان خیراندیش و دست ‏اندرکاران اداره کل اوقاف و امور خیریه استان دارد، بر لزوم تقویت این فعالیت‏ها تأکید کرد.

وکیلی گفت: تلاش‏های زیادی برای فرهنگ‏سازی وقف در استان سمنان صورت گرفته است اما نباید به این‏ها راضی بود و همواره باید رو به جلو حرکت کرد.

چشم ‏اندازها در حوزه وقف شناسايي شوند

استاندار سمنان همچنین با بیان اینکه امروز لازم است تا چشم‏ اندازها را در حوزه وقف بشناسیم و برای رسیدن به آن برنامه‏ ریزی و عمل کنیم، گفت: باید دانست که چرا در زمینه وقف، امروز در جامعه درست فکر و عمل نمی‏ شود.

وي ادامه داد: بدون تردید، یکی از موارد در این بخش، دستورالعمل‏ ها و بخشنامه‏ های ارسالی در مرکز است که باید در استان تسهیل شود و باور داشته باشیم که می‏ توانیم متکی به خود باشیم و به خوبی نیز عمل کنیم.

وقف ‏تنها متعلق به اسلام و کشور ایران نیست

مدیر کل تبلیغات اسلامی استان سمنان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه اوقاف ‏تنها متعلق به اسلام و کشور ایران نیست و متعلق به همه دین ها و کشورهاست، افزود: البته بعد از اسلام ‏وقف هویتی پیدا کرد که برگرفته از تعالیم الهی است و نبی اکرم (ص) اولین واقف جهان اسلام بوده و به این امر مهم ‏تأکید داشته اند.

حجت الاسلام علی شکری از وقف به عنوان یک مدل اقتصاد مردمی یاد کرد و افزود: خود مردم برای ایجاد بستر تقویت وضعیت رفاه اجتماعی و امور معنوی اقدام به انجام آن می کنند.

وی گفت: ترویج و احیای سنت حسنه وقف در جامعه موجب فقرزدایی و کم شدن فاصله طبقاتی می شود.

شكري ادامه داد: در تاریخ واقفانی هستند که در درجه اول برای رسیدن به قرب الهی ‏ و در درجه دوم برای کاهش فقر و راه‌اندازی امور جامعه این امر خیر را انجام داده اند، پس علت ‏اصلی که باید در رسانه‌ها به آن توجه کرد، خود وقف و نیات آن است.‏

در دوران پهلوی موقوفات را می‌فروختند

مدیر کل تبلیغات اسلامی استان سمنان افزود: در طول تاریخ چه قبل از اسلام و ‏چه بعد از آن، وقف‌هایی صورت گرفته که نیاتشان برای انجام امور خیر و ترویج آئین‌های خود ‏بوده و نیازهای زمانشان را در نظرگرفته و برای آن وقف‌هایی انجام داده اند.

وي گفت: به همان اندازه که وقف در جامعه اسلامی اوج داشته همان قدر نیز به مرور زمان افول پیدا کرده است، بخصوص در دوران پهلوی که موقوفات را می‌فروختند.

شكري افزود: غربی‌ها با الگوبرداری از سنت مسلمانان، الگوی آموزشی خود را دنبال و با راه‌اندازی مؤسسات آموزشی قوی موقوفه در فرهنگ‌سازی غرب نقش مهمی ایفا کردند و اکنون در کشورهای غربی مؤسسات خیریه‌‌ بزرگی وجود دارند، که حتی به کشورهای دیگر نیز کمک می‌کنند.

رسانه ها نقش بسزایی در ترویج سنت حسنه وقف دارند

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان سمنان با اشاره به اینکه رسانه ها نقش بسزایی در ترویج سنت حسنه وقف دارند افزود: خبرنگاران، اهالی رسانه ها و صاحبان قلم در ترویج سنت حسنه وقف و آگاه سازی جامعه ظرفیت و توانایی بالقوه ای دارند.

وی از واقفان خواست تا برای تبیین و ترویج موضوع وقف کمک کنند آثار هنری از جمله فیلم، سریال و تئاتر ساخته شود.

شكري با بیان اینکه ما در جامعه ای زندگی می کنیم که کمالات و خوبی های فراوانی در آن نهفته است، گفت: فرهنگ سازی مناسب می تواند مردم جامعه را با موضوع وقف بیشتر آشنا کند.

در همه ادیان به وقف پرداخته‌‌ شده است

امام جمعه گرمسار نیز در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: در همه ادیان به وقف پرداخته‌‌ شده است؛ چرا که می‌دانند در نهایت خیر و منفعت آن به همه مردم می‌رسد و عموم مردم جامعه از موقوفات بهره می‌برند.

حجت‌الاسلام سید علی مهدی‌نژاد با بيان اينكه خیلی از مشکلاتی که امروز در کشور وجود دارد، با توسعه فرهنگ وقف رفع مي شود اظهار کرد: همه واقفان باید برای موقوفات مطلوبی که داشته‌اند، مورد تقدیر قرار گیرند و بدون شک، این افراد از مغفرت و رحمت واسعه الهی بهره‌منده هستند.

وی همچنین با قدردانی از واقفانی که در قید حیات به سر می‌برند، گفت: وقف سنت حسنه‌ای است که در همه ادیان وجود دارد و نباید تصور شود که فقط مربوط به مسلمانان است.

همه یاران پیامبر و بزرگان دین اسلام دارای وقف و موقوفه بوده‌‌اند

امام جمعه گرمسار افزود: وقف بسیار در روایات و احادیث مورد توجه قرار گرفته است و فقط مربوط به دوران فعلی نمی‌شود.

مهدی‏نژاد تصریح کرد: از ابتدای ظهور اسلام، مردم علاقه شدیدی به وقف پیدا کردند و می‌توان گفت که صحابه‌‌ای از اصحاب پیامبر وجود ندارد که صاحب مال و دارایی باشد؛ اما به وقف توجهی نکرده باشد.

وي گفت:‌ همه یاران پیامبر و بزرگان دین اسلام دارای وقف و موقوفه بوده‌‌اند و در اوایل اسلام، موضوع وقف به خوبی برای همه مردم نهادینه شده بود.

نقش فرهنگ وقف در شکل‌گیری تمدن اسلامی بی نظير است

مسئول دبيرخانه نظارت بركانون هاي فرهنگي هنري مساجد استان سمنان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: نقش فرهنگ وقف در شکل‌گیری تمدن اسلامی بی‌بدیل است و این مهم میان اقشار مختلف مردم همبستگی ایجاد می‌کند و زمینه همکاری بیشتر آنان در اداره امور اجتماعی را فراهم می‌کند.

حجت الاسلام سيد محمود حسيني کم اطلاعی را مهم‌ترین عامل غفلت مردم از وقف دانست و گفت: هفته وقف فرصتی مناسب برای تبیین اهداف سازمان اوقاف است و مردم در زمینه وقف نیازمند راهنمایی و آموزش‏های دینی بیشتری هستند.

وي با بیان اینکه وقف سنتی حسنه و میراثی ماندگار و جاویدان برای واقفان است، افزود: وقف دارای آثاری فراوان و ثواب آن مانند صدقه است، با این تفاوت که جاری است و تا ابد جریان دارد و یکی از مهم‌ترین آثار وقف اجتماعی  بودن آن است که تقویت حس نوع دوستی و نیاز جامعه را به همراه دارد.

وقف یکی از مهمترین میراث‌های ماندگار انسان

 مسئول دبيرخانه نظارت بركانون هاي فرهنگي هنري مساجد استان سمنان با اشاره به هفته وقف، یکی از مهمترین میراث‌های ماندگار انسان را وقف دانست و گفت: وقف یکی از مهم‌ترین منویات مقام معظم رهبری است که موجب ارتقای حفظ سلامت جامعه می‌شود.

حسيني بیان داشت: احیای موقوفات وظیفه‌ای دینی و وقف یکی از واژه‌های کلیدی و برجسته قرآنی است که این سنت ریشه در سیره و روش پیامبراعظم (ص)، حضرت زهرا (س)، ائمه اطهار (ع) و علمای برجسته دارد و از جایگاه بسیار والایی برخوردار است.

وی وقف را خدمتی ماندگار دانست و گفت: مردم با وقف در اعمال نیک و پسندیده سهیم شده و نام خود را در تاریخ بالنده و زنده نگه می‌دارند که این موضوع نزد خدا از ثواب بسیار برخوردار است.

حسيني با بیان اینکه نیازهای جامعه در زمینه وقف باید با تبیین و شناساندن این امر در جامعه اهتمام شود، گفت: فرهنگ سازی و اطلاع رسانی در میان اقشار مختلف به ویژه افراد متمکن باید به نحو شایسته صورت گیرد، زیرا برای رسیدن جامعه دینی به سرمنزل نهایی خود لازم است، آرمان‌ها و شعائر آن که در راس همه آن‌ها وقف قرار دارد، در جامعه جاری شود.

وقف باید به سوی نیازهای روز جامعه جهت داده شود

مسئول دبيرخانه نظارت بركانون هاي فرهنگي هنري مساجد استان سمنان با اشاره به اینکه وقف باید به سوی نیازهای روز جامعه جهت داده شود، گفت: درآمد موقوفات ما باید بیش از درآمد نفتی باشد که این امر یکی از عوامل مقابله با دسیسه‌های دشمنان خواهد بود.

وي تاکید کرد: وقف بهترین راه برای جاودانگی انسان است و ذخیره‌ای است که برای عالم آخرت انسان باقی مانده و از آن به عنوان باقیات الصالحات نام برده می‌شود.

حسيني نقش خادمان و کارکنان بقاع متبرکه در جذب زائران را بسیر حائز اهمیت دانست و اظهار کرد: رفتار و اخلاق خوب خادمان، زمینه جذب زائرین را در بقاع متبرکه فراهم می کند.

مسئول دبيرخانه نظارت بركانون هاي فرهنگي هنري مساجد استان سمنان ضمن تاکید بر ضرورت توسعه فرهنگ وقف تصریح کرد: وقف، احسانی ماندگار است و برکات بسیاری برای جامعه به همراه دارد.

.....................................
گزارش از اعظم سالار