۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۳، ۱۶:۲۴

نکات مثبت مذاکرات هسته‎ای وین از نظر موسسه امریکایی/ تاکنون فقط هتلداران ایران از سفر هیات های اروپایی نفع برده اند

نکات مثبت مذاکرات هسته‎ای وین از نظر موسسه امریکایی/ تاکنون فقط هتلداران ایران از سفر هیات های اروپایی نفع برده اند

اندیشکده آمریکایی در گزارش خود با اشاره به مشکلاتی که در مذاکرات وین پیش آمد، سه نکته مثبت از دیدگاه خود را در این زمینه بیان کرده و همکاری گروه 5+1 و دیگر سازمان‎ها را الهام بخش برای آینده دانسته است.

به گزارش خبرگزاری مهر، اندیشکده آمریکایی بروکینگز در گزارشی به قلم سوزان مالونی -متخصص ارشد مسائل بین‎الملل به بررسی آخرین وضعیت مذاکرات هسته‎ای میان تهران و گروه 5+1 پرداخته است.

وی در ابتدا به دور جدید آن در وین اشاره می‎کند که طرفین "موفق به کاهش اختلافات دیرینه درباره ظرفیت و دامنه برنامه هسته‎ای ایران نشدند" و می‎افزاید: "در حالی که بن بست فوق، روندی که از زمان امضای قرارداد موقت در نوامبر ایجاد شده بود را دچار اخلال کرده است؛ اما مشاجره سخت به دلیل فاصله وسیع منافع و اهداف دو طرف قابل پیش‎بینی بود."

نویسنده با نقل قول از یک مقام ارشد آمریکایی پیش از گفتگوهای هفته گذشته در وین، از این که برخی از رسانه‎ها و حتی مراکز تصمیم‎سازی بیش از حد ابراز خوشبینی می‎کنند و طوری القا می‎کنند که دو طرف به توافق رسیده‎اند انتقاد کرده است.

با این وجود، از منظر مالونی شرایط کنونی سه جنبه مثبت دارد که باید مورد توجه قرار گیرد:

1- مشکلات پیش آمده بر سر نگارش توافق جامع، این نظر که باید مذاکرات دو مرحله‎ای باشد را تایید کرد

وی می‎نویسد: "در حالی که اقدام اولیه اصلی در موضوع هسته‎ای در نوامبر رخ داد، برخی در واشنگتن نیاز به روند دو مرحله‎ای مذاکرات را زیر سوال برده‎اند. منتقدان در کنگره و جاهای دیگر، مدعی شدند توافق موقت یک حرکت نمایشی از سوی ایران است و تاکید کردند خطر احتمالی مشروعیت بخشیدن به برنامه هسته‎ای ایران و از بین رفتنِ حمایت بین‎المللی از تحریم‎ها، می‎تواند منجر به آسیبی فراتر از منافعی که توافق ژنو داشته است؛ بشود."

دولت اوباما در آن زمان تلاش کرد رویکرد خود را توجیه کند و موارد درج شده در توافق را "واقع بینانه‎ترین و معتبرترین راه برای ممانعت از عبور ایران از آستانه سلاح هسته‎ای" دانسته بود.

مالونی در رد این نظر منتقدان می‎نویسد: "دو طرف در طول چهار ماه اخیر مذاکرات فشرده‎ای را نه تنها در سطح مقامات ارشد که هفته گذشته با هم دیدار کردند، پی گرفته‎اند بلکه متخصصان در هر دو حوزه هسته‎ای و تحریم‎ها مذاکره کرده‎اند. هر دو طرف انگیزه‎های بسیار قوی‎ای دارند تا به توافق جامعی دست یابند اما اختلافاتی که همچنان وجود دارد، نشان می‎دهد رسیدن به یک توافق قابل پذیرش [برای طرفین] چقدر پیچیده و سخت است."

2- انگیزه ایران برای نتیجه بخشی مذاکرات

در گزارش بروکنیگز آمده است یکی از جدی‎ترین انتقاداتی که به توافق هسته‎ای گرفته می‎شد، این بود که فاصله شش ماهه و تعلیق برخی از تحریم‎ها باعث کاهش فشار بر ایران و کاهش انگیزه تهران در زمینه رسیدن به توافق نهایی خواهد شد.

بر اساس گفتمان فوق: "توافق موقت در نهایت دائمی خواهد شد و مشاجره ده ساله برای ممانعت از دست یابی ایران به قابلیت سلاح هسته‎ای، سر از ناکجا آباد در خواهد آورد."

مالونی می‎گوید اکنون مشخص شده که انگاره فوق اشتباه بوده و ایران بیشتر از چیزی که از توافق موقت به دست آورده، ضرر کرده است: "سیلِ هیات‎های تجاری خارجی روانه شده‎اند، اما تا این تاریخ تنها کسانی که از سبک شدنِ تحریم‎ها بر اساس توافق موقت سود برد‎ه‎اند، هتل داران بوده‎اند."

وی می‌افزاید اقتصاد ایران در اوایل پاییز گذشته به ثبات رسید اما انتخاب رئیس جمهور جدید و توافق ژنو باعث بالارفتن انتظارات عمومی شده است.

این کارشناس مسائل بین‎الملل به صحبت علی اکبر ولایتی مشاور عالی مقام معظم رهبری در دیدار با مدیر خاورمیانه وزارت خارجه فرانسه بر پایبندی ایران به ادامه مذاکرات با وجود مشکلات پیش آمده اشاره می کند.

3- اعضای گروه 5+1 متحد باقی مانده‎اند

از منظر اندیشکده بروکینگز، "مهم‏ترین و امیدوارکننده‎ترین خروجی مذاکرات هفته گذشته هسته‎ای، خبری بود که منتشر نشد: با وجود شکاف عمیق میان روسیه و آمریکا بر سر اوکراین و کریمه وجود دارد، هیچ اختلاف علنی‎ای بین گروه 5+1 رخ نداده."

مالونی همکاریِ کنونی بین کشورها و ساختارهای مختلف در پرونده هسته‎ای ایران را در تاریخ بحران‎های بین‎المللی بی سابقه دانسته است.

در پایان گزارش آمده است: "هر پیشرفتی که تاکنون در بحث هسته‎ای رخ داده باید الهام بخش تفکر خلاقانه بیشتری برای استفاده از درس‎های موفقت چندجانبه‎نگری، برای حل مسائل دیگر مرتبط با ایران باشد."

کد خبر 2295805

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha