محمدرضا توکل صدیقی مدیر انتشارات صابرین در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره موضوع بایسته‌های تبلیغ کتاب در رسانه ملی گفت: فکر نمی‌کنم کسی حتی مدیران صدا و سیما مدعی باشند به رسالت خود در این زمینه عمل کرده باشند ولی باید دید چرا این‌گونه است چون مدیران صدا و سیما هم مشکلات و دلایل خود را دارند. ما فقط انتظار داریم صدا و سیما در این زمینه حضور فعال داشته باشد ولی هرگز راهکارهای سنجیده‌ای در این زمینه ارائه نشده است. بنابراین تا حدودی به مدیران صدا و سیما حق می‌دهم.
وی افزود: سوال این است که اصولا رویکرد صدا و سیما در زمینه کتاب چه باید باشد؟ رشد میزان مطالعه، ایجاد انگیزه برای مطالعه یا فقط تبلیغ صرف کتاب؟ آن‌چه که همیشه در وهله اول، به ذهن می‌رسد این است که صدا و سیما کتاب را معرفی کند. اما این کار محدودیت‌هایی دارد چون تعداد عناوین چاپی زیاد است و اگر بخواهند کتاب‌های جدید را معرفی کنند، باید از صبح تا شب کتاب معرفی کنند. اگر بخواهند با گزینش عمل کنند، هم محدودیت‌هایی در میان است و مشکلاتی پیش خواهد آمد. در نتیجه این بحث پیش می‌آید که با چه ملاک و میزانی کتاب‌ها را معرفی کنیم که موجب بروز نارضایتی می‌شود.
این مدیر نشر ادامه داد: از چندین زاویه می‌توان به این موضوع نگاه کرد. یک مشکل هم بخش بازرگانی صدا و سیماست که فکر می‌کند ناشر یک بنگاه اقتصادی است و باید مانند دیگر طرف‌های اقتصادی خواهان پخش تبلیغ در این رسانه، پول بدهد. خب طبیعی است که با تعرفه‌هایی که صدا و سیما دارد، هزینه تبلیغ، نجومی خواهد شد که البته ناشران آموزشی از پس آن بر می‌آیند. چون از یک طرف، ناشران آموزشی می‌توانند این هزینه‌ها را پرداخت کنند، این تصور ایجاد شده که ناشران توانایی چنین مبالغی را دارند. کمی فراتر برویم. یک زمان، صحبت ترویج کتابخوانی مطرح است. معرفی کتاب، یک بخش از ماجراست اما باید برنامه‌های نقد کتاب وجود داشته باشند که در جامعه ما بسیار ضعیف هستند. با جلسات و برنامه‌های نقد است که می‌توانیم انگیزه‌ها را تحریک کرده و انگیزه‌ها را به چالش بکشیم.
توکل صدیقی گفت: واقعیت این است که بسیاری از کتاب‌هایی که امروز چاپ می‌شوند، ارزش خواندن ندارند و جامعه هم حق دارد نسبت به آن‌ها اقبال نشان ندهد. ما نیاز شدید به نقد کتاب داریم. شاید اگر جلسات نقد به مساله کتاب دامن بزنند، بهتر باشد. نقد می‌تواند بسیاری از ناشران و کتاب‌ها را در بر بگیرد. فکر می‌کنم در این زمینه می‌توانیم راه حل ارائه کنیم و از مسئولان صدا و سیما بخواهیم که به مساله کتاب، به عنوان یک رسالت ملی نگاه کنند. کتاب یک محصول تجاری نیست بلکه یک کالای فرهنگی - تجاری است و هر واحد کتاب، متعلق به همه جامعه و همه مردم است. به این ترتیب باید با یک رویکرد حمایتی مشکلات این حوزه را حل کرد.
وی گفت: در یک جمع‌بندی باید بگویم، در این زمینه باید یک نگاه حمایتی وجود داشته باشد و بعد با وجود این نگاه، نشست و دنبال راه حل گشت. ما احتیاج به یک شبکه در سیما داریم که کارشناسان تخصصی کتاب و تشکل‌های نشر در آن فعال باشند و بگویند در این شبکه چگونه باید به کتاب پرداخت. نیازمند شبکه‌ای هستیم که مخاطبش بداند در فلان ساعت، چندین برنامه درباره کتاب‌های کودک یا هر گروه سنی دیگری دارد. نیاز ما در این زمینه با شبکه‌هایی که روزانه چند ساعت برنامه پخش کنند، برطرف نمی‌شود. این‌گونه کارها رفع تکلیف هستند. سعی کنیم رفع تکلیف نکنیم و واقعا یک شبکه را به کتاب اختصاص بدهیم. یعنی اگر واقعا می‌خواهیم در این زمینه کار کنیم، مجلس قانون و بودجه تصویب کند و دولت به اجرا بگذارد. اگر می‌خواهیم شبکه‌ای برای کتاب بسازیم، مانند شبکه‌های دیگر باشد نه این‌که به چند ساعت برنامه در روز بسنده کند.
نظر شما