نزاع غرب و شرق برای معرفی هویت ملی به مخاطبان کودک و نوجوان و انفعال ایران

 به گزارش خبرنگار مهر از فرانکفورت، بخش کودک و نوجوان شصت و ششمین نمایشگاه کتاب فرانکفورت در سالن سه این نمایشگاه برپا شده است. نکته قابل توجه در این بخش از نمایشگاه نوع استراتژی حاضران در آن برای ارائه محصولات است که بیشتر از جذابیت های بصری به سوی اقناع و به فکر وادار کردن تولید کنندگان آثار کودک و نوجوان گام برداشته است.

در میان کشورهای حاضر در این سالن کشورهای شرقی  و به طور مشخص کشورهایی مانند چین و کره سعی دارند تا با استفاده از داشته های فرهنگی خود و تلفیق آنها با تکنولوزی های جدید مخاطبان خود را که به طور عمده نویسندگان و ناشران هستند به سمت سرمایه گذاری های تازه در این عرصه دعوت کنند. به عنوان مثال ناشرانی از کشور کره جنوبی با قرار دادن موبایلها و تبلت های فراوان در غرفه خود سعی دارد تا مخاطبانش را به سمت کتاب های مولتی مدیایی که بر مبنای افسانه های کشور خود ساخته است هدایت کنند.

در همین راستا کمپانی سامسونگ نیز در این بخش از نمایشگاه با تهیه غرفه بزرگ و توزیع گسترده آخرین تولیدات خود در حوزه موبایل و تبلت سعی دارد تا مخاطبان سالن را برای دقایقی به درون خود کشیده و از آنها دعوت کند تا با استفاده از این نرم افزارهای تازه تولید شده خود به مطالعه کتاب بپردازند.

غرفه وزارت امور خارجه آلمان نیز در سالن سه با برگزاری مسابقاتی در حوزه شناخت اتحادیه اروپا، به ساده ترین شکل ممکن سعی در جذب مخاطبان برای مطالعه در مورد هویت این قاره دارد.

در بخش کودک و نوجوان اما به طور مشخص دو استراتژی قابل تشخیص است. نخست در کشورهای شرقی که بیش از اندازه به محتوا تکیه دارند که البته این مساله گاهی در کشورهای غربی نیز دیده می شود اما به طور کلی ابزار کشورهای شرقی برای حضور در بخش کودک و نوجوان نمایشگاه فرانکفورت ارائه جذاب داشته های بومی خود است اما در مقابل در کشورهای غربی و به طور مشخص در غرفه های کشورهای اروپایی بیش از آنکه داده های بومی به صورت تصویری و دیجتالی به مخاطب ارائه کنند سعی دارند تا با حضور مستقیم نویسندگان و با استفاده از المان های طبیعی و غیر دیجیتالی مخاطبان خود را اقناع کنند.

نکته جالب دیگر اما استفاده کشورهای شرقی از صنایع فرهنگی مرتبط با کتاب از جمله تولیدات اوریگامی(وسائل بازی کاغذی) است که با هدف کتابخوانی تهیه شده و مخاطبان خود را با شکلی بدیع و جذاب به مطالعه کتابهایی که گاه در وسائل ساخته شده توسط این شیوه، نگاه داری می شود تشویق می کند.

در بخش کودک و نوجوان نمایشگاه فرانکفورت در سال جاری کتاب های صوتی حضوری قابل توجه دارند. این کتاب ها از تصویرسازی های قابل توجی برای ساخت جعبه های لوح های فشرده استفاده می کنند و می توان در میان آنها نیز جدال تصاویر فانتزی شرقی و تصاویر برگرفته از افسانه های غربی را دید.

بخش کودک و نوجوان نمایشگاه فرانکفورت را می توان سالنی برای جدال های جدی در مورد معرفی و وادار به پذیرش کردن هویت های ملی کشورهای حاضر توسط بازدیدکنندگان دانست. شاید برای همین مساله است که در تمامی طول این سالن کسی را نمی توان یافت که مشغول پرسه زدن باشد. حتی در این سالن و ماهیت کودکانه آن نیز همه چیز برنامه ریزی شده و بر اساس وقت و زمان از پیش تدارک دیده شده است. همه در یک فضای تجاری محض سعی دارند تا با برترین شیوه و ابتکاری ترین راه به جذب و اقناع مشتری بپردازند و آنها را به سرمایه گذاری تشویق کنند.

سهم ایران از این فضا غرفه ای است که انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان در یکی از راهروها برپا کرده و جز دو تابلوی تصویرگری و نیز چندین طبقه برای چینش کتاب نکته خاص دیگری در آن دیده نمی شود. کتاب های ایرانی حاضر در فرانکفورت در این غرفه چیده شده و مخاطبان تنها در صورتی که گذرشان به این سالن بیافتد شاید در آن نگاهی نیز داشته باشند. به عبارت ساده تر غرفه ادبیات کودک و نوجوان ایران در نمایشگاه کتاب فرانکفورت به جای اینکه در این نزاع جهانی حرفی برای گفتن داشته باشد ترجیح داده تا سبکبال به گوشه ای بنیشند و نظاره کند و حتی تلاشی هم برای جذب مخاطبان به درون خود صورت ندهد. مخاطبانی که نشان داده اند در صورت معرفی کتاب های ایرانی به آنها می توانند باعث اتفاق های تازه ای در زمینه معرفی این آثار باشند.