خبرگزاری مهر، گروه استانها- زهرا بهرامی: «اتصال شرق به غرب دریای خزر از طریق حمل و نقل دریایی یکی از ظرفیت‌های سرمایه گذاری استان گلستان است که در شورای برنامه‌ریزی استان برای از سرگیری فعالیت سرمایه‌گذار برای احداث آن رایزنی انجام شده است». این موضوعی است که محمدولی روزبهان، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان گلستان در گفتگو با مهر از آن خبر می‌دهد.
در سال ۱۳۸۴ با این توجیه که بندر خواجه نفس ارزان‌ترین راه بین المللی تجاری در گلستان است مقدمات آن فراهم شد و در نهایت پروژه ساخت نخستین بندر خصوصی استان گلستان در زمینی به وسعت ۱۷۶ هکتار با دریافت مجوز دو ساله از سازمان بنادر و دریانوردی کلنگ زنی شد.
حالا ۱۴ سال از کلنگ این پروژه گذشته است و رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان می‌گوید برای از سرگیری فعالیت سرمایه‌گذار در بندر خواجه نفس رایزنی و برنامه‌ریزی شده است.
*از آخرین برنامه‌ریزی‌های انجام شده در شورای برنامه‌ریزی استان برای توسعه گلستان توضیح دهید؟
مهم‌ترین برنامه استفاده از ظرفیت‌های استان در کنار امکانات و سرمایه گذاری است که شرایط رو به رشد بهتری را فراهم می‌کند.
از خیلی از ظرفیت‌های گلستان به درستی بهره نبرده‌ایم؛ از ظرفیت گردشگری علیرغم تلاش‌های انجام شده خیلی استفاده نمی‌کنیم گردشگری استان قابل مقایسه با ماهیت و امکانات گلستان نیست. در بحث دریا هم استفاده خوبی نکرده‌ایم. برای من (مدیر غیربومی) عجیب است که مردم گلستان در حالی که خودشان دریا دارند برای استفاده از دریا و شنا به مازندران سفر می‌کنند.
*دلیل اصلی این اتفاق را قطعاً باید در نبود امکانات و زیرساخت‌ها جستجو کرد.
نه لزوماً. به اعتقاد بنده این نگاه ایجاد نشده که می‌توان از ظرفیت طبیعی دریا در گلستان استفاده کرد. اخیراً یک طرح را در شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان در خصوص استعدادها و ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری در گلستان مورد بررسی قرار دادیم. یکی از زمینه‌هایی که می‌توان در آن ورود جدی داشته باشیم اتصال شرق به غرب دریای خزر از طریق حمل و نقل دریایی است.
*دو بندرگز و بندرترکمن که در سال‌های نه چندان دور رونق داشتند از رونق افتاده‌اند و پروژه بندر خصوصی خواجه نفس و بندر گمیشان هم که در دو دهه اخیر کلنگ‌زنی شده‌اند هنوز بلاتکلیف هستند. آیا بندر جدیدی در دستور کار قرار دارد؟
خیر همان بندر خواجه نفس که در سال ۱۳۸۴ استارت خورده و تاکنون خیلی پیشرفت فیزیکی نداشته را با سرمایه‌گذار صحبت کرده‌ایم که عملیاتی شود. اگر این بندر عملیاتی شود در تنها در حوزه تجارت بلکه در زمینه گردشگری هم تحول بسیار بزرگی اتفاق می‌افتد.
*برنامه خاصی مدنظر است؟
بله. می‌توان یک سپر دریایی از خواجه نفس در گلستان تا آستارا و حتی ترکمن باشی در باکو ایجاد کرد. طبق آخرین آمار در همین شرایط در هفته حدود دو هزار نفر از خواجه نفس و بازار بندرترکمن بازدید می‌کنند. پس ظرفیت و پتانسیل وجود دارد و باید ساماندهی شود. در شورای برنامه‌ریزی استان تلاش داریم ظرفیت‌ها و موانع استان را شناسایی و احصاء کنیم و امکانات را بر روی ظرفیت‌ها تمرکز دهیم تا این پتانسیل‌ها شکوفا شوند.
*با توجه به پس‌روی آب خزر و خشکی خلیج گرگان بازهم ظرفیت احداث بندر در خواجه نفس وجود دارد؟
دریای خزر سیکل رفت و برگشت دارد و هم‌اکنون در انتهای سیکل عقب‌نشینی هستیم. امسال آب دریا در سواحل گلستان نسبت به سال گذشته جلو آمده؛ معمولاً هم بنادر را در عمق ۶ تا هفت متری دریا نمی‌برند چراکه اقتصادی نیست بلکه دریا را می‌آورند در بندر به‌ویژه برای ما که شیب ملایمی به سمت دریا داریم.
اخیراً بازدیدی از منطقه داشتیم و سازمان بنادر و گردشگری مجوز را تمدید کردند. با این تمدید در عرض متعارف و عمق ۶ متری ساحل خاکبرداری انجام می‌شود تا عمق آبخور مناسبی برای کشتی‌های با عمق چهار و پنج متر ایجاد شود و قابلیت دورزدن داشته باشند.
در واقع در گلستان چیزی را به عنوان ضعف بزرگ قلمداد کرده‌ایم که در واقع ضعف نیست بلکه یک اقدام طبیعی است؛ تمام بنادر هرسال لایروبی انجام می‌دهند اما تاکنون در بنادر استان لایروبی انجام نشده است.
*اینکه شورای برنامه‌ریزی استان به این نتیجه رسیده که باید از ظرفیت بهره ببریم اتفاق مبارکی است اما اینکه چقدر این برنامه محقق می‌شود جای سوال است.
هم در شورای برنامه‌ریزی و هم در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی روی این نکته تاکید شده که روند استان را به سمت ثبات و توسعه بیشتر پیش ببریم.
زمانی که خیلی از بنادر کنونی دریای خزر وجود نداشت گلستان دارای دو بندرِ گز و ترکمن بود؛ ما در گلستان موقعیتی داریم که تنها چهار استان کشور (گلستان، گیلان، خوزستان و سیستان و بلوچستان) از این موقعیت بهره‌مند هستند؛ همزمان مرز دریایی و زمینی داریم.
بیشترین مراودات اقتصادی ایران در سال‌های اخیر با چین است و چین خط آهن گسترده‌ای دارد که تا ترکمنستان امتداد دارد و ظرفیت ترانزیت از گلستان بسیار بالاست. مسیر ریلی گلستان با چین ۱۵ روز کوتاه‌تر از مسیر دریایی است.
*آیا شرایط مالی و اعتباری دولت امکان تعریف پروژه‌ای همچون بندر خواجه نفس را می‌دهد؟
یک واقعیت است که منابع و ظرفیت‌های دولت محدود است و تکیه کردن به توسعه با سرمایه‌گذاری دولتی نمی‌گوییم غیرممکن است اما در شرایط فعلی زمان طولانی می‌طلبد.
بهترین کار این است که اعتبارات دولتی حالت اهرمی به خودش بگیرد و تقویت کننده باشد. برنامه دولت این است که از ظرفیت‌ها و اعتبارات خودش برای خدمات‌رسانی عام و در جاهایی که دیگران منافع ندارند و نمی‌توانند ورود کنند استفاده کند.
همه دنیا در بخش بنادر خصوصی ورود کرده‌اند دولت باید ظرفیت حضور سرمایه‌گذار و زیرساخت‌هایی که برای بندر نیاز است را فراهم کند تا بخش خصوصی بندر ایجاد کند.
نظر شما