به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «۵۰سال مطبوعات به روایت آمار» با عنوان فرعی «به‌انضمام نیم‌قرن کتاب‌شماری در ایران (۱۳۴۷ تا ۱۳۹۶)» اثر سید فرید قاسمی به‌تازگی توسط انتشارات جهان کتاب منتشر و راهی بازار نشر شده است.
سید فرید قاسمی به‌عنوان یکی از پژوهشگران تاریخ مطبوعات ایران، که پیش از این‌نیز مقالات، کتاب‌ها و آثار مختلفی در این‌حوزه تولید کرده، در این‌کتاب برهه‌ای دیگر از تاریخ مطبوعات ایران را زیر ذره‌بین خود قرار داده است. او معتقد است نخستین آمارنگاری و شمارشگری کتاب‌کاوانه، مجلّه‌پژوهانه و روزنامه‌شناسانه را باید لابه‌لای کتاب‌ها و ادواری‌های سپیده‌دم چاپ‌سپاری‌های فارسی جست‌وجو کرد.
مقطع تاریخی مورد بررسی قاسمی در این‌کتاب سال ۴۷ تا ۹۶ است و در ابتدا و درآمد کتابش، احصائیه‌نویسی‌های مطبوعات و کتاب را از سرآغاز طبع و نشر در ایران تا سال ۹۶ بررسی کرده است. قاسمی همان‌طور که پیش‌تر گفته، در این‌کتاب خود هم اشاره کرده که عدم گردآوری روزنامه‌ها و مجلّه‌های ایرانی و راهیابی نشریه‌نماها به مخزن مجموعه‌ها، از جمله دلایل احصاناپذیری مطبوعات، و نبود تعریف‌ها معضل اساسی آماردهی حوزهه کتاب هستند.
این‌مولف در فرازهای ابتدایی کتاب آورده است: «می‌دانیم که تأسیس نخستین چاپخانه و نشر اوّلین کتاب در سال ۱۰۴۸ ق در جلفای اصفهان می‌رفت تا سرآغاز یک تحول اساسی در کشور شود اما دیری نپایید که بر اثر سعایت‌های تنگ‌نظرانه این چاپخانه پس از نشر شماری کتاب و اعلان دیوارکوب غیرفارسی متوقف شد. همچنین وقوف داریم که چاپ کتاب به زبان فارسی در ایران با انتشار فتح‌نامه و جهادیه در سال ۱۲۳۳ ق در تبریز شروع شد. اگر این تاریخ را مبدأ چاپ و نشر کتاب فارسی در ایران بدانیم کتاب چاپی فارسی ایرانی تا سال ۱۳۹۷ خورشیدی حدود ۲۰۳ سال (۱۱۰ سال در عهد قاجار، ۵۳ سال در روزگار پهلوی و تا امروز ۴۰ سال در زمانه جمهوری اسلامی) را از سر گذرانده است. آنچه مطبوعات ادواری می‌نامیم اما حدود ۲۰ سال کمتر از کتاب فارسی پیشینه دارد. چون پیش‌شمارة اوّلین نشریة ادواری فارسی ایران ۱۲۵۲ ق/ ۱۲۱۵ ش در تهران طلوع کرد. زمانی که نشریه ادواری در تهران متولد شد حدود ۱۴ سال از چاپ و نشر کتاب فارسی در شهر تهران می‌گذشت. تهران از سال ۱۲۳۹ ق – پس از اصفهان و تبریز – صاحب کتاب چاپی شد اما گویا نخستین شهر ایرانی است که به آماردهی کتاب اهتمام کرد...»
قاسمی در گام دوم کتاب «۵۰سال مطبوعات به روایت آمار» بررسی تطبیقی سالانه ۵۰ سال مورد نظر را در ۲ بخش موضوعی «مطبوعات» و «کتاب» در دستور کار قرار داده و معتقد است نبود یک سامانه جامع در این‌زمینه، یکی از دردهای جامعه ایران است.
این‌کتاب با ۱۲۴ صفحه و قیمت ۲۲ هزار تومان منتشر شده است.
نظر شما