علی نیکبخت کارگردان مستند «ناگهانگی» که در چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» حضور دارد در گفتگو با خبرنگار مهر درباره این اثر گفت: مفهوم کلی مستند «ناگهانگی» توریست بحران است. ما در سال ۹۸ بحرانهای زیادی در ایران داشتیم که بخش زیادی از آن طبیعی بود. وقتی در چهار استان لرستان، خوزستان، گلستان و سیستان و بلوچستان سیل آمد مردم زیادی برای کمک از شهرهای خود به سمت این موقعیتهای بحرانزده حرکت کردند من در لرستان این مسأله را متوجه شدم که بخش زیادی از خیرینی که در منطقه حضور پیدا کردهاند بر اساس داشتههای خود به منطقه رجوع کردهاند نه بر اساس نیازهای منطقه. لذا وقتی این عدم تعادل شکل میگیرد، در دل بحران، بذرهایی از بحرانهای بعدی که به شدت هم لایهای است کاشته میشود.
این مستندساز ادامه داد: البته بخش زیادی از این بحرانها به حوزههای فرهنگ، ارادههای اجتماعی و… برمیگردد. بنابراین این موضوع را برای خودم مسجل کردم و بالاخره در سیستان و بلوچستان توانستم این روایت را ثبت کنم.
وی افزود: برای اینکه بتوانم این قصه و روایت را تثبیت کنم باید انواع و اقسام گروهها را پیدا و با آنها زیست میکردم بعد که با آنها همدم میشدم تمام نیتهای خیر آنها و فعالیتهایشان را ثبت میکردم از همین رو گروههای بازار، بچههای آفرودسوار، گروههای مردمی و… از جمله افرادی بودند که من با آنها مصاحبه کردم ولی قبل از مصاحبه، سعی میکردم با آنها زیست کنم.
نیکبخت با بیان اینکه ساخت این مستند دو هفته کاری طول کشید، اظهار کرد: این مستند ۳۱ دقیقهای در دل کرونا تولید شد البته این بلوغی که حالا نسبت به کرونا وجود دارد آن موقع اصلاً نبود. سیل اواخر بهمن رخ داد در حالی که ۲ اسفند شیوع کرونا به طور رسمی اعلام شد.
این کارگردان با اشاره به نمایش اینترنتی مستندها در این دوره از جشنواره توضیح داد: من جزو آن کسانی هستم که اتفاقات نوین را دوست دارم و قدرت ریسک آن را میپذیرم ولی در حال حاضر منِ فیلمساز نمیدانم فیلمم چقدر دیده میشود ما به شدت به تواناییهای فضای مجازی باور داریم ولی متوجه نمیشویم این محصول ما را چه کسانی تماشا میکنند ضمن اینکه اطلاعرسانی چندانی درباره این امر وجود ندارد و اصطلاحاً «جبههسازی رسانهای» نشده است. هرچند این روزها برنامههایی از صدا و سیما برای معرفی فیلمها پخش میشود اما اگر این اتفاق هفته قبل رخ میداد حتماً این فضای آنلاین ریتم بهتری پیدا میکرد ولی الان من فیلمساز نسبتاً به آن جهل دارم در حالی که میشد این جهل را برطرف کرد.
وی با اشاره به اینکه «ناگهانگی» در گروه مستند روایت فتح ساخته شده است، مطرح کرد: تجربه زیستم در بحرانهای سال ۹۸ و حضور در مناطق سیلزده به من ثابت کرد ریشه بحرانها به لحاظ کالبدی در حوزه راه و شهرسازی است یعنی آن دوستانی که اهل طراحی راه شهری و کالبد شهرسازی هستند آن گونه که تخصص دارند، متعهدانه رفتار نکردهاند به همین دلیل در پلدختر دچار مشکل میشویم، در سیستان و بلوچستان هزار و صد میلیارد تومان به زیرساختها، پلها و جادهها آسیب وارد میشود، اولین جاهایی که در حوزههای سیلزده آسیب میبیند مراکزی است که بر اساس طرحهای پایلوتی در کشور شکل گرفتهاند در صورتی که حکمت سرزمینی آنها رعایت نمیشود یعنی در سیستان و بلوچستان نمیبینید در خانههایی که به صورت بومی ساخته شده است، آب برود ولی مدرسهها، درمانگاهها و ساختمانهای نیروی انتظامی را آب فرا میگیرد.
نیکبخت در پایان بیان کرد: این موضوع حکایت از این دارد که پلها و جادهها را در جایی ساختهایم که در قدیم آب آن را شسته است یعنی دوستان به این فکر نمیکنند که ممکن است یک دوره آبی دوباره کشور را فرا بگیرد و پلها و جادهها را با خود ببرد. کارایی این طرحها وقتی جواب میدهد که مهارتها پاسخ بدهند، تخصص تنها زمانی دیده میشود که بحران به خود ببیند به همین دلیل بخش زیادی از کشور در موقعیتهای بحران متضرر میشوند چون جامعه تخصصی راه و شهرسازی در روز مبادا درست عمل نکرده است.
نظر شما