تاراج مفهوم عشق به بهانه آزادی و به بهای فروپاشی خانواده

به گزارش خبرنگار مهر، برنامه «چراغ» که از شبکه ۵ سیما به روی آنتن رفت در هفته جاری میزبان «مریم بارگاهی» کارشناس ارشد روانشناسی شخصیت، مدرس دانشگاه و مشاور حوزه خانواده و کودک و نوجوان بود.

بارگاهی با اشاره به اهمیت محیط و نقش مهم آن در ایجاد سلامت روانی افراد جامعه و به تبع آن در استحکام بنیان خانواده، با رویکردی روان‌شناسانه عنوان کرد: محرک‌های بیرونی نقش بسزایی در ایجاد حس تنوع طلبی دارد؛ تنوع طلبی یک نوع خواسته و احساسی است که هر کس می‌تواند درون خودش آن را به وجود آورد. یک نوع تمایلی که ممکن است در افراد مختلف بروز و ظهور متفاوتی داشته باشد و در زمینه‌های عاطفی، فردی، خانوادگی یا اجتماعی شأن شکل پیدا کند. با توجه به اینکه تنوع طلبی لذت بخش هم هست وقتی جوانان به این سمت می‌روند و می‌خواهند تشکیل خانواده بدهند، وقتی انتخاب می‌کنند که با یک فرد زیر یک سقف زندگی کنند باز برایشان سخت هست که به مدت طولانی زیر یک سقف زندگی کنند، این امر حاکی از آن است که کانون خانواده و تداوم خانواده در معرض حمله و آسیب قرار گرفته است.

این استاد دانشگاه خاطر نشان کرد: یکی از پرآسیب‌ترین و مدرن‌ترین تنوع طلبی را در حوزه مسائل جنسی مواجه هستیم که دلایل مختلفی دارد از جمله اینکه ممکن است برخی بخاطر نوع ازدواج اجباری و تحمیلی در این مسأله گیر افتاده باشند، برخی بخاطر عدم وجود مهر و صمیمیت بین زوجین! یک عده نیز به علت نوع اختلالاتی که در شخصیت فرد وجود دارد، دچار تنوع طلبی شده باشند و عامل دیگر اینکه برخی نیز بخاطر عدم رعایت حریم‌ها و آزادی‌هایی که در نوع روابطشان قائل می‌شوند دچار تنوع طلبی می‌شوند و با اشاره به مصادیقی در این زمینه اذعان کرد که چگونه محرک‌های بیرونی، سلامت روان خانواده را تحت تأثیر قرار داده است. لذا این مسأله‌ای نیست که از آن چشم‌پوشی کرده و بگوییم آسیبی ندارد.

این روانشناس و مشاور خانواده یادآور شد: ما باید یک مقدار خودمان حریم‌ها را رعایت کنیم، یک مقدار هم جامعه کمک کند؛ یعنی این طور نباشد که من دائماً دچار این تنش باشم که مدام خودم را تحت تأثیر یک نظارت مخصوص ببینم بلکه جوّ غالب و عموم جامعه باید دارای چارچوب و اصولی باشد و بپذیریم که این چارچوب‌ها برای سلامت خودمان مفید و ضروری است. ما نظریه‌ای داریم که قائل است وقتی فرد می‌خواهد کاری انجام دهد، مغز تا یک اندازه‌ای به او نهیب میزند اما بعد از آن وقتی باور فرد را تحت تأثیر قرار داد، فرد را توجیه می‌کند؛ برای مثال وقتی فرد بر این باور هست که من اهل خیانت نیستم! ولی به لحاظ فکری و ذهنی خودش را توجیه می‌کند و با محیط همسو می‌شود در واقع برای خودش مجوز صادر می‌کند در این صورت حتی بابت ضرری که شامل حالش می‌شود، دلیل تراشی می‌کند. به عبارتی دیگر وقتی فرد از نوع حضورش در این فضا و جذابیتی که برای او ایجاد می‌شود، بازخورد مثبت می‌گیرد، مغزش نیز با او همراهی می‌کند لذا به خودش اجازه می‌دهد پا را فراتر بگذارد و به خود بقبولاند که کاری که انجام می‌دهد اشتباه نیست، این نوعی توجیه کردن است تا آنجایی که باور فرد به خطر می‌افتد.

خانم بارگاهی تصریح کرد: به لحاظ روانشناسی وقتی ما وارد محیطی می‌شویم که از نظر جذابیت‌های محیطی برای ما دلربایی ایجاد می‌کند، ناخودآگاه و به حسب میل طبیعی و انسانی خویش به آن توجه می‌کنیم و به دنبال تأیید گرفتن و توجه کردن به آن هستیم. پس یکسری عوامل بیرونی همیشه بر کار ما تاثیرگذارند که نباید از آنها غافل بود چرا که آسیب‌های جبران ناپذیری را متوجه فرد، خانواده و اجتماع می‌کند؛ آسیبی که ضرر آن در وهله اول متوجه خود فرد هست و دائم فرد با خودش در چالش هست و این امر سلامت روان فرد را مدام دچار تنش می‌کند. پس وقتی روان تحت فشار هست، سلامت جسم هم به مرور آسیب می‌بیند.

این روانشناس و مشاور حوزه خانواده اشاره کرد: باید بپذیریم که هر فردی بایستی حقیقت بینانه به این قضیه بنگرد؛ وقتی این همه روان فرد تحت بمباران فشارهای بیرونی هست و محرک‌های متنوع بیرونی برای او جذابیت ایجاد می‌کند، طبیعی است که به عنوان یک انسان سالم وقتی محرّک هست، باید به آن پاسخ بدهد. برای مثال وقتی بوی خوش عطری را استشمام می‌کنیم، واکنش نشان می‌دهیم و می‌گوئیم بَه بَه چه بوی خوبی دارد. لذا وقتی فرد دارد به یک موضوعی توجه می‌کند نباید خودش را فریب بدهد و بگوید که نه اتفاقاً چیزی نیست یا بگوید من متأهلم و برای من اتفاقی نمی‌افتد! ما دائماً با این موضوع مواجهیم که ما فکر می‌کنیم این اتفاق برای من نمی‌افتد. وقتی فرد در شرایطی قرار می‌گیرد در واقع خودش را با یک شرایطی تطبیق می‌دهد تا آنجا به یک احساس خوبی برسد. پس این تصور که در محدوده روابط خانوادگی و فامیلی هم دیگر نیازی به این همه محدودیت نیست، تصور نادرستی است. اینطور نیست که در روابط صمیمی خانواده‌ها، غریزه بخواهد خودش را مهار کند بلکه واقعاً افراد را دچار آسیب می‌کند. محرک‌های بیرونی اثر خودش را دارد اعم از اینکه در محیط خانواده و روابط فامیلی باشد یا در سطح عمومی اجتماع!

لازم بذکر است برنامه تلویزیونی «چراغ» در فصل سوم، در روزهای یکشنبه و سه شنبه حوالی ساعت ۲۱ از شبکه ۵ سیما به روی آنتن می‌رود و هر هفته یک چالش را مورد بحث و گفتگو قرار می‌دهد و یک نظرسنجی هفتگی برگزار می‌کند.