امویان تمام ابعاد دین را تحریف کردند/معنی «سنت» در دین چیست؟

به گزارش خبرگزاری مهر، اولین قسمت ویژه برنامه سوره، فصل حسن بن علی (ع) شب گذشته، شنبه سوم مهر ماه با حضور حجت الاسلام مهدوی راد، استاد حوزه و دانشگاه و قرآن پژوه از شبکه چهار سیما پخش شد. در این برنامه موضوع «تحریف اموی» مورد بحث قرار گرفت.

مهدوی راد در ابتدای برنامه در خصوص موضوع تحریف امویان گفت: اموی یعنی تحریف. چون در تمام ابعاد دین تحریف را ایجاد کردند و مصادیق متعددی هم برای این حرف می‌توان آورد. پیش از ورود به بحث دو مقدمه کوتاه بگویم؛ اول اینکه امویان در دوره زمانی ابوسفیان درگیری جدی با بنی هاشم دارند. اینکه واقعاً هاشم با امیه برادر بودند یا نه بحث های تاریخی است که جای پرداختن به آنها نیست. ابوسفیان از اینکه مثل حضرت محمد (ص) پیامبر مسلمین نشد عقده های بسیاری از گذشته داشت. ابوسفیان دنبال این بود که در دل جامع اسلامی نفوذ کند ولی نه درد دین دارد نه درد خدا، فرزندش معاویه هم همینطور بود. از همین جا به بعد دین در خدمت مُلک و حاکمیت است به این معنا که از زمان ابوسفیان به بعد آنها از دین استفاده می‌کنند که به هوس ها و آنچه د لشان می‌خواهد برسند.

وی افزود: در مرکز شام، ده ها محدث، عالم و کباده دار به کار گرفته شدند ولی خبری از مفسرین نیست. تلاش این افراد این بود که قرآن را به یک کتاب روزمره تبدیل کنند که عادی خوانده شود و چیزی هم از آن درنیاید. در واقع تاثیر هدایتی قرآن را از بین ببرند و مردم تشویق شوند که فقط قرآن را بخوانند بدون اینکه متوجه آن شوند. علاوه براین تلاش این کسانی که نام بردم این بود که سنت را از جایگاه کارکردی‌ش بشکنند. اگر سنت نباشد، توحید و قرآن نخواهد بود. من کتابی در خصوص سنت با عنوان «آفاق سنت» نوشتم که به زودی منتشر می‌شود، یکی از فصول آن به کارکردهای سنت اختصاص دارد. به این معنا که سنت، به ما برای رسیدن به اعماق جلیل قرآن کمک می‌کند.

مهدوی راد در ادامه به تعریف سنت پرداخت و تصریح کرد: سنت، قول، فعل و تقریر پیامبر (ص) است. جایگاه اساسی «سنت» تبیین قرآن است. سنت باید به من بگوید که قرآن برای چه آمده و کارکردش چیست. عالمان و محدثان و کباده ها که نام بردم وقتی تحریف را آغاز می‌کنند، یک چیزی می‌سازند و به آن پروبال می‌دهند که دیگر من و تو هم آن را نمی‌شناسیم.

این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: نامه هایی که بین معاویه و حضرت علی (ع) رد و بدل شده خیلی مهم و تعیین کننده است. در ادبیات شیعه تعبیر «امام» بسیار بسیار مهم است. «امام» الگوی ساخت و پرداخت انسان در قالب یک جامعه الهی و انسانی است.

دیانی سپس از مهدوی راد پرسید که تحریف در روایت های تاریخی یک نوع غفلت تاریخی و روشی است یا در ادامه یک پروژه است؟

مهدوی راد پاسخ داد: حتماً که عده‌ای پروژه تحریف را دارند ولی ما هم به اندازه خودمان غفلت کردیم.

در میانه برنامه، خبر درگذشت علامه حسن زاده آملی منتشر شد و مهدوی راد در خصوص این خبر گفت: علامه حسن‌زاده آملی تجسم عینی انسان تراز قرآن و تراز دین بود. زاهد، عالم و سختکوش. بنده فقط توفیق داشتم که درس اشارات را در خدمتشان بخوانم. ایشان برای درس دادن اشارات چندین نسخه خطی را همراه خودشان می‌آوردند تا به ما آموزش دهند. جایگاه معنوی ایشان را شاگردانش باید بگویند. تکه کلام این مرحوم «آقاجان» بود. آقاجان چقدر دعایت می‌کنم، آقا جان چقدر از این کارت تشکر می‌کنم و… خلاصه خیلی مرد بزرگی بود، خدا رحمتشان کند.

سپس برنامه با بحث درباره «سنت» ادامه پیدا کرد و مهدوی راد گفت: مرحوم محمد تقی شریعتی می‌گفتند، اختلاف قرائت که جزئی از پروژه تحریف است برای مکتب دمشق است. براساس منابع موجود و موثق ما از ائمه فقط ۱۳۴ اختلاف قرائت داریم که بخشی از آنها تاویل، تفسیر و توضیح است و به معنای دقیق قرائت و دگرخوانی نیست. ما باید بفهمیم درمقابل شایعه چطور برخورد کنیم وگرنه قرآن به جای اینکه کتاب هدایت باشد تبدیل به کتابی برای بحث های مبتذل و سخیف می‌شود که ما هم تحت تاثیر قرار می‌دهد.

این پژوهشگر اضافه کرد: یکی از تحریف های امویان در خصوص لیله المبیت (شبی که پیامبر از مکه خارج شدند) است. امویان در این واقعه هم تحریف مصداقی کردند و هم اخفای حقیقت. یعنی هم عظمت ماجرا را پوشاندند و هم در روایت رقیب درست کردند و روایت‌های فراوان جعل کردند که سردرگمی در روایات پیش بیاید.

مهدوی راد بیان کرد: برادران اهل سنت یا بسم الله را در نماز نمی‌گویند یا به جهر می‌گویند ولی معاویه اولین کسی است که بسم الله را از قرآن و نماز برداشت. در تفسیر بسیط آمده است: اصحاب ما معتقدند که بسم الله جزو همه سوره هاست و اگر نباشد راه تحریف باز می‌شود و اگر راه تحریف باز شود راه کفر و الحاد باز می‌شود. امویان انقدر با دین بازی کردند که راه برای تحریف به راحتی باز می شود به بیان دیگر امویان با دین و قرآن انقدر بازی کردند که آن را مبتذل کنند.